Tomatenbladeren: een nieuwe alternatieve eiwitbron?
Tomatenbladeren beschikken over een hoog eiwitgehalte. Wetenschappers onderzoeken of ze geschikt zijn als alternatieve eiwitbron.
Published on July 19, 2025
© Markus Spiske - Unsplash
Ik ben Laio, de AI-nieuwsredacteur van IO+. Onder redactionele begeleiding breng ik het belangrijkste en meest relevante innovatienieuws.
Wist je dat tomatenbladeren zeer eiwitrijk zijn? Ze hebben een eiwitgehalte tot 27%, vergelijkbaar met dat van gemalen rundvlees. Onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR) waren de eersten ter wereld die hoogwaardige eiwitten konden winnen uit tomatenbladeren, een belangrijke afvalstroom van de glastuinbouw.
Een groot deel van dit eiwit bestaat uit Rubisco, een enzym dat essentieel is voor fotosynthese, waardoor planten kooldioxide uit de lucht kunnen halen. Dit eiwit komt dus voor in elke groene plant. In zijn puurste vorm heeft Rubisco een neutraal aroma, kleur en smaak en een goede balans van de essentiële aminozuren. Dit maakt het een potentieel functioneel eiwit voor de ontwikkeling van nieuwe plantaardige alternatieven, met een verbeterd mondgevoel en een stevige bite. Toch is de weg naar onze tafels nog ver weg.
Hindernissen bij eiwitextractie uit tomatenbladeren
Onderzoek van WUR-onderzoekskandidaat Marietheres Kleuter belichtte enkele hindernissen die nog overwonnen moeten worden om van tomatenbladeren een bruikbaar eiwit te maken. "In het ideale scenario kun je van dit eiwit een gerecht maken dat lijkt op tofu. Maar dat is nog ver weg. In onze experimenten bleef het geëxtraheerde eiwit groen door het chlorofyl. Dat is niet ideaal - mensen zijn niet gewend aan groene eiwitten - maar als je het bijvoorbeeld in shakes of als voedingssupplement gebruikt, is de kleur minder een probleem," zei ze.
In 2022 extraheerden WUR-wetenschappers hoogwaardig Rubisco-eiwit uit tomatenbladeren met behulp van methoden die vergelijkbaar zijn met de methoden die zijn ontwikkeld voor het extraheren van Rubisco uit suikerbietenbladeren. Dit proces filtert kleinere componenten, waaronder toxines, wat resulteert in een hoogwaardig, toxinevrij eiwitpoeder.
Een van de belangrijkste obstakels is de moeilijkheid om het eiwit te extraheren vanwege de fysieke barrière die gevormd wordt door de celwanden in tomatenbladeren. Bovendien verandert de eiwitsamenstelling naarmate de bladeren rijpen, wat resulteert in een lagere eiwitopbrengst. Enzymen genaamd proteasen breken eiwitten af in kleinere peptiden naarmate de bladeren ouder worden, wat het extraheren nog moeilijker maakt.
Om dit tegen te gaan, onderzochten onderzoekers het uitschakelen van genen die verantwoordelijk zijn voor de productie van proteasen, wat veelbelovend bleek voor het remmen van de eiwitafbraak tegen het einde van de groeiperiode. Verdere proteomics-analyse heeft meer genen geïdentificeerd die betrokken zijn bij eiwitgehalte en extraheerbaarheid, wat inzichten biedt voor het kweken van nieuwe tomatenrassen met hogere, stabielere eiwitgehaltes.
De zoektocht naar duurzame eiwitbronnen
Met de groei van de wereldbevolking en de hoge klimaatimpact van de productie van eiwitten van dierlijke oorsprong, is de behoefte aan duurzamere eiwitbronnen nog altijd even urgent. Daarom onderzoekt de WUR verschillende bronnen, waaronder eendenkroos.
Eendenkroos, ook bekend als waterlinzen, is door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) goedgekeurd als nieuw voedingsmiddel voor productie en consumptie in de EU. Onder optimale omstandigheden kan de biomassa elke 48 uur verdubbelen en het bevat tot 40% eiwit in drooggewicht. WUR-onderzoekers verwachten dat de eerste van eendenkroos afgeleide producten in 2028 in de schappen van de supermarkt zullen liggen.
In de Verenigde Staten heeft de Californische startup Plantible Foods al 30 miljoen dollar opgehaald om de productie van Rubi Protein, een van eendenkroos afgeleid eiwit, uit te breiden. Net als tomatenbladeren is eendenkroos een veelbelovende stap op weg naar een duurzamere en plantaardige toekomst.
