Wat kan Europa leren van het faillissement van Northvolt?

Na maanden van financiële problemen heeft de Zweedse batterijfabrikant Northvolt vorige week faillissement aangevraagd. In september herstructureerde het bedrijf zijn activiteiten en ontsloeg 20% van zijn personeel. In november verklaarde de fabrikant zich failliet in de VS. Omdat het bedrijf onvoldoende liquide middelen had, vroeg ceo Peter Carlsson in januari $1,29 miljard in de volgende 2 jaar aan meer dan 100 belanghebbenden. Uiteindelijk kreeg het bedrijf het benodigde geld niet bijeen en ging het ook in Zweden kopje onder.

Northvolt haalde $15 miljard binnen, meer dan elke andere Europese particuliere startup, maar slaagde er niet in om de productie zoals verwacht op te voeren. Het bedrijf, dat is opgericht door voormalige Teslamanagers, was Europa's ticket om te concurreren op de markt voor batterijen voor elektrische voertuigen (EV) die wordt gedomineerd door de Chinese producenten CATL en BYD, die bijna 60% van het aanbod in handen hebben. Hoewel het nieuws zeker een klap is voor de oprichting van een Europees batterij-ecosysteem, wat kan Europa ervan leren?

Te veel dingen tegelijk

Bij de aankondiging van het faillissement verklaarde het Zweedse bedrijf dat het “de afgelopen maanden te maken kreeg met een reeks opeenvolgende uitdagingen die de financiële positie aantastten” en met “aanzienlijke interne uitdagingen bij het opstarten van de productie.” Northvolt probeerde drie gelijktijdige doelen te bereiken: de productie opstarten, aan de vraag voldoen en meerdere fabrieken bouwen.

“Het is een immense uitdaging om slechts één van deze doelen te bereiken”, benadrukt Jaap Burger, EV-specialist bij de denktank Regulatory Assistance Project. De Northvolt Ett fabriek, gevestigd in Skellefteå, was de eerste en enige werkende fabriek. De fabriek kondigde in september aan een productiecapaciteit van 60.000 batterijcellen per week te hebben bereikt - veel minder dan ze had beloofd.

De productieproblemen in de fabriek hielden aan. De lokale krant Norran meldde dat de assemblagelijn gebreken vertoonde door kwaliteitsproblemen met de gebruikte materialen en de communicatie met de Chinese machineleveranciers. “Bovendien hadden veel van hun werknemers niet genoeg ervaring om in zo'n fabriek te werken,” voegt Jens Kärrman toe, een journalist bij de financiële krant Dagens Industri die Northvolt op de voet volgde.

Northvolt wilde echter uitbreiden en stak energie en middelen in andere projecten. Het bedrijf kondigde aan dat het nieuwe fabrieken zou bouwen in Zweden, Duitsland en Canada om tegemoet te komen aan de leveringscontracten die het sloot met Volkswagen, Scania en BMW. Gefrustreerd door de trage productieopbouw, zegde laatstgenoemde in juni een contract van €2 miljard op.

Eleo komt met nieuwe reeks batterijpakketten voor off-highway toepassingen

Eleo's nieuwe modulaire batterijpakketten zijn ontworpen voor machines met een laag volume en een hoge diversiteit.

Hoe het Europese batterij-ecosysteem te heroverwegen

Volgens Burger laat wat er bij Northvolt is gebeurd zien dat het niet eenvoudig is om een Europees batterij-ecosysteem op te zetten. “De huidige marktleiders hadden 10 tot 15 jaar nodig om zich te vestigen en zich in te bedden in een ecosysteem dat hen succesvol maakte,” voegt hij eraan toe.

In zijn visie moet Europa zijn academische en industriële middelen bundelen om een batterij-ecosysteem op te zetten. “Er zou niet één Europese leider moeten zijn - een 'Airbus van batterijen' - maar meerdere spelers. De EU moet het delen van kennis tussen universiteiten en bedrijven mogelijk maken om zo'n ecosysteem te voeden,” benadrukt de analist. “Tegelijkertijd is het essentieel om vruchtbare manieren te vinden om samen te werken met Aziatische bedrijven.”

Chinese batterijfabrikanten hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in de bouw van productiefaciliteiten in Oost-Europa. Met name Hongarije heeft CATL en Samsung aangetrokken, terwijl autofabrikant BYD een autofabriek bouwt. Deze investeringen leidden tot geopolitieke debatten, waarbij de critici de milieurisico's, de strijd om subsidies en Hongarijes afhankelijkheid van China aan de kaak stelden.

Daarom verwelkomt Burger partnerschappen en investeringen die het delen van kennis op alle niveaus bevorderen. “Bovendien moet er een quotum van lokaal management zijn. Northvolt heeft ook niet al zijn kennis uit China gehaald.”

Crisis bij Northvolt symboliseert bredere problemen in Europese batterij-industrie

Ondanks het feit dat Northvolt, Europa's grootste hoop op batterijproductie, $15 miljard heeft opgehaald, is het activiteiten aan het herschikken.

Wat is de volgende stap voor Northvolt?

Ondanks gesprekken met tientallen potentiële investeerders in de afgelopen maanden, stapte niemand in. Ook de lokale overheid deed dat niet. “In de afgelopen 40 jaar waren Zweedse regeringen - of ze nu links of rechts waren - terughoudend om particuliere bedrijven te steunen,” legt Kärrman uit.

Toch riep de minister van Energie en Industrie, Ebba Busch, de hulp van de EU in om Northvolt tijdens het faillissement te helpen. “De fabriek draait nog steeds, wat hoge kosten met zich meebrengt. Ze weten dat de fabriek moeilijker te verkopen zal zijn als ze volledig wordt stilgelegd. Tegelijkertijd is het voor investeerders goedkoper om de fabriek te kopen zodra het proces van de curator voorbij is,” zegt Kärrman.

Volgens de journalist wil de regering dat een Europese koper - of een groep investeerders - het bedrijf overneemt. Het Zweedse kabinet sluit de optie van een Chinese koper uit. Volgende week moet er een beslissing worden genomen.

De hobbelige weg naar elektrificatie

Terwijl de wereldwijde verkoop van EV's in februari met 50% steeg ten opzichte van het jaar ervoor, zag Europa een groei van 20% en keurde de Europese Commissie haar Automotive Action Plan goed. Het plan zwakt de emissienormen voor auto's af en geeft autofabrikanten nog twee jaar de tijd om de doelstelling van gemiddeld 93,6 gram per kilometer voor alle nieuwe auto's in de EU te halen. Volgens NGO Transport& Environment zou dit kunnen leiden tot 880.000 minder verkochte elektrische voertuigen tussen 2025 en 2027.

Burger heeft ook zijn twijfels over deze beslissing en de impact ervan op het succes van bedrijven op de lange termijn. “Er zou een bredere kijk moeten zijn op de totale Europese autoproductie, waarbij de productie bijvoorbeeld wordt verplaatst naar plaatsen waar meer hernieuwbare energie beschikbaar is. Dit is ook wat Northvolt van plan was: een gigafabriek bouwen in het noorden van Duitsland, naast de grote windmolenparken. Zo'n heroverweging zou de industrie ook helpen om over te stappen en los te komen van fossiele brandstoffen.”

Chahim: EU-actieplan voor auto-industrie bedreigt toekomst Europa

Europees Parlementslid Mohammed Chahim, afkomstig van automotive innovatiestad Helmond, waarschuwt voor een Nokia-effect in EV-ontwikkeling.