Ons dilemma rond EV's: hoe breng ambitie en realiteit bij elkaar?

De Europese Unie heeft ambitieuze doelen gesteld voor het koolstofvrij maken van de auto-industrie, maar de weg naar volledige elektrificatie blijkt gecompliceerder dan verwacht. Tijdens het recente Drive Forward evenement in Helmond schetste Holger Hausmann van S&P Global een ontnuchterend beeld van waar Europa staat in de overgang naar batterij-elektrische voertuigen (BEV's), en wat er nog moet gebeuren om de groeiende kloof tussen ambitie en realiteit te overbruggen.

“Regelgeving, OEM-strategieën en acceptatie door de consument zijn de drie belangrijkste pijlers die we op één lijn moeten brengen,” begon Hausmann. Hij wees op het Fit for 55-pakket, dat de klimaatdoelstellingen van de EU definieert, als een cruciale motor. Zonder dat pakket, zei hij, “zouden we helemaal geen actie hebben gezien. Maar zelfs met de bestaande regelgeving blijft de overgang achter.

Regionale verschillen

De gegevens van S&P Global laten duidelijke regionale verschillen zien. Scandinavië loopt voorop, met een marktaandeel van 95% voor Battery Electric Vehicles (BEV's) in Noorwegen. West-Europese regio's als de Benelux, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk schommelen rond de 20%, terwijl Zuid- en Oost-Europa - inclusief grote markten als Italië en Spanje - onder de 10% blijven steken, soms zelfs onder de 5%. De daling in Duitsland is ook zorgwekkend, zegt hij.

“Deze onbalans maakt het onmogelijk om de doelstellingen voor de hele EU te halen, tenzij de koplopers de achterblijvers enorm overcompenseren,” waarschuwde Hausmann.

DAF CEO: 'Decarbonisatie is een teamsport, geen solorace'.

Harald Seidel dringt aan op samenwerking om barrières rond infrastructuur en kosten te overwinnen bij de overstap naar emissievrije trucks.

De economische aspecten van elektrificatie maken de situatie nog ingewikkelder. Ondanks de vooruitgang blijven elektrische voertuigen duur, vooral aan de onderkant van de markt. “Elektrificatie is van boven naar beneden gegaan”, legt hij uit. “We zien niet genoeg betaalbare modellen op de markt komen, en de modellen die dat wel doen gaan vaak gepaard met compromissen op het gebied van actieradius, uitrusting of grootte.”

OEM's (Original Equipment Manufacturers) staan voor moeilijke keuzes. Terwijl de meesten hadden toegezegd verbrandingsmotoren na Fit for 55 uit te faseren, heroverwegen velen nu hun strategie. “Winstgevendheid is een enorme uitdaging,” zegt Hausmann. “Daarom zien we hernieuwde interesse in plug-in hybrides en zelfs range extenders, technologieën die een brug bieden naar volledige elektrificatie zonder dezelfde kosten.”

Achter op doelstellingen

Volgens de herziene prognoses van S&P Global loopt Europa al achter op zijn doelstellingen voor 2025, en 2030 ziet er al even problematisch uit. “De EU-Commissie is begonnen met reageren,” merkte Hausmann op, verwijzend naar het Europese actieplan om de tekortkomingen aan te pakken. “Wij geloven dat de doelstellingen uiteindelijk moeten worden aangepast, uitgesteld en mogelijk minder streng gemaakt."

Dit betekent niet dat de decarbonisatiedoelstelling van tafel is. “Accu-elektrische voertuigen blijven de nummer één technologie voor het terugdringen van de uitstoot in het segment personenauto's,” benadrukt Hausmann. “Maar het tempo moet realistisch zijn en de consument moet centraal staan in deze overgang.”

"Automatisering, elektrificatie, digitalisering, innig verbonden”

Zeljko Jeftic, directeur Autonoom Elektrisch Vervoer (AET) bij Einride, deelt deze visie op het Drive Forward evenement van dit jaar.

Een grote concurrentiedreiging dreigt ook van Chinese fabrikanten, die zich agressief richten op de Europese markt met goedkope, high-tech EV's. S&P Global schat dat ze binnenkort een marktaandeel van 10% kunnen bereiken in Europa. “Tarieven kunnen ze een beetje afremmen, maar ze zullen ze niet stoppen,” waarschuwde Hausmann. “Ze ontwikkelen zich snel en passen zich aan aan de lokale eisen.”

Op de vraag of kleinere, meer betaalbare EV's zoals basis stadsauto's deel zouden moeten uitmaken van Europa's toekomstige strategie, antwoordde Hausmann pragmatisch: “Waarom niet? Maar als je er geen winst op kunt maken, is het moeilijk verkopen voor traditionele OEM's. Sommigen zullen het proberen, gewoon om concurrerend te blijven, terwijl anderen die ruimte misschien wel overlaten aan de Chinezen.”

Wat is de volgende stap?

Wat betreft het soort regelgeving dat we hierna kunnen verwachten, voorziet Hausmann dat we zullen blijven vertrouwen op CO₂-doelstellingen, zij het met meer flexibiliteit. “Het concept van technologische openheid zal waarschijnlijk meer hybride voertuigen of voertuigen met een groter bereik toestaan. In plaats van te streven naar 100% BEV's in 2035, zouden we kunnen kijken naar 85%.”

Kortom, de Europese auto-industrie staat voor een delicate evenwichtsoefening. De regelgeving moet streng zijn, maar wel aanpasbaar. OEM's moeten innoveren en toch levensvatbaar blijven. En het belangrijkste is dat consumenten betaalbare, aantrekkelijke opties moeten krijgen als het continent zijn klimaatdoelstellingen wil halen. Zoals Hausmann concludeerde: “We moeten nog steeds elektrificeren, maar we moeten ook de realiteit onder ogen zien en ons daaraan aanpassen.”