Van mens naar machine: logistiek wordt autonoom

“De toekomst van logistiek draait om autonomie én flexibiliteit,” stelt Frank van Dijck, CTO van Vanderlande en president van de European Materials Handling Federation (FEM). Tijdens het Nationaal Congres Autonome Systemen in Drachten gaf hij een inkijkje in de technologische koers van zijn organisatie, wereldmarktleider in bagagesystemen en logistieke oplossingen.

Van Dijck benadrukt hoe ingrijpend de veranderingen zijn: “Waar je vroeger een karretje met koffers zag, zie je dat vandaag de dag nog steeds. Maar wij zijn hard op weg om dat volledig te automatiseren.” Vanderlande, actief op luchthavens, in warehouses en bij pakketverwerking, ontwikkelt oplossingen van hardware tot intelligentie en van service tot integratie.

Autonomie als antwoord op schaarste

Een belangrijke drijfveer achter de innovaties is de krapte op de arbeidsmarkt. “Veel mensen willen het werk simpelweg niet meer doen,” aldus Van Dijck. “We zien tekorten in bagageafhandeling, magazijnen en sorteercentra. En tegelijk worden de verwachtingen van consumenten steeds hoger – denk aan one-day delivery.”

Daarom werkt Vanderlande aan volledig autonome processen. Een recente proof of concept toont bagage die zonder menselijke tussenkomst wordt vervoerd van check-in tot aan het vliegtuig. “We hebben al testen gedaan waarbij autonome voertuigen containers met bagage zelfstandig verplaatsen en laden,” zegt Van Dijck. “De video ziet er futuristisch uit, maar het begint nu werkelijkheid te worden.”

Frank van Dijck, CTO Vanderlande

De bagage vliegt straks zelf

Het doel? Een end-to-end-oplossing voor bagageverwerking, tot in het vliegtuig. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. “Een rugzak met hengsels, labels op vreemde plekken – dat maakt het proces moeilijk te controleren,” aldus Van Dijck. “Toch is het wel te automatiseren.” Met behulp van machine learning leren robots omgaan met uiteenlopende vormen en gewichten. Daarbij is er ruimte voor menselijke supervisie: “De beslissingen worden steeds vaker door de machine genomen, maar de mens blijft aan het roer.”

In de magazijnen speelt een andere uitdaging: de enorme diversiteit aan producten. “Je moet vandaag de dag alles kunnen picken – van een schoenendoos met losse deksel tot een zak groente,” zegt Van Dijck. “Onze robots leren met elke pick. Ze herkennen vormen met visietechnologie, proberen een greep, leren daarvan en verbeteren hun strategie. Niet alleen individueel, maar als hele fleet.”

Volgens Van Dijck ligt de pickability nu op 81 procent, met de ambitie om door te groeien naar 95 procent. “We doen dat via zelflerende algoritmes én door betere grijpers te ontwikkelen. Denk aan een combinatie van vacuüm en mechanische vingers.”

Autonome systemen: de businesskansen van morgen

Tijdens het Congres Autonomous Systems laat het business track zien hoe Nederlandse bedrijven succesvol gebruik maken van deze technologie.

Lees meer

Samenwerken met Toyota en AI-assistenten

Naast autonome voertuigen in het magazijn – bijvoorbeeld ontwikkeld in samenwerking met eigenaar Toyota – zet Vanderlande ook in op slimme assistenten. “Onze AI-assistent helpt operators om sneller en beter beslissingen te nemen. In plaats van tientallen schermen en knoppen, stel je gewoon een vraag aan het systeem, dat op basis van data uit meerdere bronnen een voorstel doet.”

Ook in onderhoud biedt AI uitkomst. Dankzij predictive maintenance is het aantal storingen al met 84 procent teruggedrongen. “We gebruiken nu GenAI om anomalieën in shuttle-gedrag te koppelen aan onderhoudshistorie en handleidingen. Zo kunnen we eenvoudig bepalen: welke shuttle heeft prioriteit, en wat moet er gebeuren?”

Visie op de toekomst

Vanderlande kijkt bewust verder dan de technologie van vandaag. “We hebben vier scenario’s ontwikkeld voor hoe de wereld eruit kan zien over 15 tot 20 jaar,” legt Van Dijck uit. “Is het een wereld van overvloed of schaarste? Gaat het om het individu of om het collectief? Op basis daarvan kiezen we onze innovatierichtingen.”

De vijf centrale thema’s zijn: integrated city logistics, everything-as-a-service, vergaande automatisering, AI voor prestatieverbetering en digital-physical integration.

Maar welk scenario ook werkelijkheid wordt, “autonome systemen en AI zullen de logistiek fundamenteel veranderen. Misschien niet precies zoals in de filmpjes van Boston Dynamics, maar dat de sector transformeert, is zeker.”