Autonome systemen: de businesskansen van morgen

Het Eindovense Avular ontwikkelt modulaire autonome robots en drones (rijdend en vliegend) die breed toepasbaar zijn, van landbouw tot inspectie en logistiek. Ceo Albert Maas benadrukt daarbij dat autonome systemen niet zomaar een verlengstuk zijn van AI. "Laten we voorzichtig zijn met de gedachte dat AI alles voor ons gaat oplossen. Wij denken daar anders over dan Tesla. Large Language Models creëren taal; dat is nog geen fysiek systeem. Daar hebben wij specifieke ideeën over, inclusief een sterke positie wat betreft intellectueel eigendom. Er is een complete patentenfamilie in de maak.”

Maas is een van de sprekers tijdens de eerste editie van het eerste Nationaal Congres Autonomous Systems op 2 april in Drachten. Dit event brengt experts uit industrie, wetenschap en overheid samen om te verkennen hoe autonome technologieën de economie en maatschappij transformeren. Een van de drie centrale tracks richt zich op de zakelijke kansen die autonome systemen bieden. In deze ‘industrielijn’ staan bedrijven centraal die autonoom opererende technologieën ontwikkelen en inzetten voor economische groei en duurzaamheid.

Tijdens zijn presentatie laat hij zien hoe Avular technologische innovatie combineert met een pragmatische benadering om haalbare en schaalbare oplossingen te bieden. 

Daarnaast vraagt Maas aandacht voor de positie van Europa ten opzichte van de andere grootmachten. “We hebben hier in Europa de allerbeste technologie rond autonome systemen en de juiste kennis, maar als we te lang wachten, lopen we achter de feiten aan, net zoals bij AI is gebeurd”, waarschuwt hij. De ceo ziet een zorgwekkende trend waarin zowel China als de Verenigde Staten volop investeren in autonome technologieën, terwijl Europa te traag schakelt. “In Beijing kan je nu al een Starbucks-bestelling met een drone laten bezorgen. In Europa is dat nog lang niet denkbaar, omdat de regelgeving strenger is en investeringen achterblijven.”

De autonome systemen van Avular kunnen op diverse plekken dienst doen, soms als oplossing voor arbeidstekorten, soms omdat mensen repeterende of gevaarlijke klussen liever vermijden. “Het kan in de bouw zijn, het kan in de agri zijn, het kan in de inspectiesferen zijn. Daar is ook het grootste arbeidstekort.” Zijn bedrijf ontwikkelt daarom robots die deze taken kunnen overnemen – van een autonome wagen die asfalt zaagt tot een drone die volledig autonoom schoorstenen inspecteert.

Bollegraaf Recycling Solutions: data en autonomie in de circulaire economie

Een ander bedrijf dat op het business track in de schijnwerpers staat, is Bollegraaf Recycling Solutions. Het Groningse bedrijf is wereldmarktleider in turn-key waste management recycling systemen en speelt een cruciale rol in de circulaire economie. Vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen (en ceo tot november 2024) Edmund Tenfelde onderstreept het belang van autonomie in deze sector: "We bouwen fabrieken die afval omzetten in grondstoffen, maar de eisen aan recycling worden steeds strenger. Om aan die normen te voldoen en tegen concurrende prijzen met zogenaamd virgin grondstoffen, moeten we vaker gebruikmaken van AI-gestuurde oplossingen en autonome systemen."

Nederland is koploper in 'Autonomy Economy'

Nationaal Congres Autonomous Systems brengt pioniers samen in Drachten om de impact en potentie van autonome systemen te verkennen.

Lees meer

Tenfelde wijst op Europese regelgeving: “In 2019 heeft de EU nieuwe regels aangenomen om het plasticprobleem aan te pakken. Het omvat een doelstelling van 25% gerecycled materiaal in plastic flessen tegen 2025 en 30% tegen 2030.” De EU richt zich in de eerste plaats op het beperken van het gebruik ervan door het invoeren van etiketteringseisen. Daarnaast is er aandacht voor het informeren van consumenten over het plasticgehalte van producten en het invoeren van afvalbeheer- en opruimingsverplichtingen voor producenten, waaronder regelingen voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (EPR). Specifieke doelstellingen zijn daarbij onder meer het verwerken van 25% gerecycled plastic in PET-drankflessen vanaf 2025, en 30% in alle plastic drankflessen vanaf 2030.

Volgens Tenfelde is data hierbij de sleutel. "Een petfles kan niet zomaar gerecycled worden tot een nieuwe petfles. We moeten exact weten wat de samenstelling van het plastic is en het bij voorkeur scheiden in foodgrade plastic en non-foodgrade plastic. Onze AI-gestuurde systemen helpen onze klanten en fabrikanten bij het detecteren en scheiden." Om hun concurrentiepositie te versterken, nam Bollegraaf Recycling Solutions recent een groot belang in een Londens AI-bedrijf over. Dit bedrijf is gespecialiseerd in geavanceerde AI data-analyse en autonome systemen voor recyclingprocessen.

Duurzame innovatie als noodzaak

De transitie naar een circulaire economie is niet alleen een ambitie, maar een noodzaak, stelt Tenfelde. "We halen de Europese doelstellingen niet als we doorgaan zoals nu. Er zijn simpelweg niet genoeg natuurlijke grondstoffen om in de groeiende vraag te voorzien. We zullen wel moeten." Hij ziet autonome systemen als de sleutel tot deze verandering, maar benadrukt dat wet- en regelgeving een cruciale rol speelt. "In sommige landen worden producenten al verplicht om 30% gerecycled plastic te gebruiken. Dat loopt op tot 50%. Maar in Nederland en veel andere Europese landen gaat dat proces te traag."

Zowel Avular als Bollegraaf Recycling Solutions benadrukt dat samenwerking met wetenschap en overheid essentieel is. "Wij verkopen autonome platformen aan academici zoals van de RUG, en aan corporate researchers, waarbij je moet denken aan klanten als Vanderlande en Philips Research. Ze kunnen daar hun eigen applicaties op bouwen, zonder dat ze zelf de volledige robotica-infrastructuur hoeven te ontwikkelen," legt Maas uit.

Ook voor Bollegraaf Recycling Solutions speelt een dergelijke samenwerking een sleutelrol in innovatie. "Wij werken intensief samen met universiteiten en kennisinstellingen om onze processen te optimaliseren. Maar we willen nog verder gaan. Niet voor niets zijn we in Noord-Nederland in gesprek over de ontwikkeling van een AI-fabriek die een gamechanger kan zijn voor de circulaire economie."

Academische wereld als drijvende kracht achter autonome systemen

Tijdens het Nationaal Autonome Systemen Congres laat de Science Track zien hoe onderzoek innovatie in autonome technologieën aanjaagt.

Lees meer

Het belang van een sterke Europese industrie

Beide bedrijven zien het congres als een kans om de zakelijke en technologische ontwikkelingen rond autonome systemen te versnellen. "Dit soort evenementen brengen de juiste partijen bij elkaar en versnellen samenwerking," zegt Maas. "Europa heeft een enorme potentie, maar we moeten sneller en daadkrachtiger investeren in strategische autonomie." Wellicht dat de defensie-industrie daarbij een duwtje kan geven. “Defensie kan een accelerator en katalysator zijn voor autonome systemen in de bredere zin van het woord.”

Voor Tenfelde draait succes tijdens het congres om concrete samenwerkingen: "Als we aan het eind van de dag afspraken hebben gemaakt en bedrijven, kennisinstellingen en beleidsmakers gemotiveerd naar huis gaan, dan is dit congres geslaagd. Niet alleen voor Bollegraaf Recycling Solutions, maar voor de hele circulaire economie."

Meer informatie over het congres en aanmelden kan hier: https://www.edih-nn.nl/events/nationaal-congres-autonomous-systems-2025-met-keynote-van-aaron-saunders-cto-boston-dynamics/