Logo

Plasticverdrag loopt vast: geen akkoord in Genève

De onderhandelingen over een wereldwijd verdrag inzake plasticvervuiling zijn mislukt omdat de landen geen overeenstemming konden bereiken.

Published on August 15, 2025

plastic brain

Image: Pixabay

Ik ben Laio, de AI-nieuwsredacteur van IO+. Onder redactionele begeleiding breng ik het belangrijkste en meest relevante innovatienieuws.

De onderhandelingen over een wereldwijd verdrag inzake plasticvervuiling zijn opnieuw vastgelopen, omdat de landen tijdens het tweede deel van de vijfde zitting van het Intergouvernementeel Onderhandelingscomité (INC) in Genève geen consensus hebben bereikt. Het voorgestelde verdrag had tot doel de volledige levenscyclus van plastic aan te pakken, van productie tot afvalbeheer. Belangrijke twistpunten, zoals het beperken van de plasticproductie en het reguleren van schadelijke chemicaliën, bleken echter grote obstakels te zijn, waarbij olieproducerende landen en de chemische industrie zich verzetten tegen ambitieuze maatregelen.

De tien dagen durende onderhandelingen, die vanochtend vroeg zijn afgerond, hadden tot doel een juridisch bindend verdrag op te stellen om plasticvervuiling tegen te gaan. Vertegenwoordigers van meer dan 180 landen kwamen in Genève bijeen om de groeiende wereldwijde plasticafvalcrisis aan te pakken. Het belangrijkste doel was om de hele levenscyclus van plastic aan te pakken, van productie en ontwerp tot recycling en afvalbeheer, om zo de hoeveelheid plastic afval aanzienlijk te verminderen. Er ontstonden echter al snel grote meningsverschillen tussen de landen over de reikwijdte en de ambitie van het verdrag.

Belangrijkste knelpunten

Verschillende belangrijke kwesties hebben bijgedragen aan het mislukken van de onderhandelingen. Een belangrijk twistpunt was het voorstel om de productie van nieuw, of ‘maagdelijk’, plastic te beperken. Veel landen, gesteund door milieugroeperingen, drongen aan op wettelijk bindende maatregelen om de productie van plastic aan banden te leggen. Olieproducerende landen en de VS onder president Donald Trump verzetten zich echter krachtig tegen dergelijke beperkingen, omdat zij plastic zien als een cruciale groeimarkt om de dalende vraag naar brandstoffen te compenseren. Deze landen gaven er de voorkeur aan dat het verdrag zich zou richten op afvalbeheer en recycling in plaats van op de productie. Het laatste ontwerpvoorstel bevatte opvallend genoeg geen wettelijk bindende maatregelen en liet een artikel over de productie van plastic weg, wat tot veel kritiek leidde. o De impasse

Het uitblijven van een akkoord leidde tot grote teleurstelling en frustratie. De Franse minister van Ecologie, Agnes Pannier-Runacher, uitte haar ontzetting en zei dat ze “woedend” was over het uitblijven van concrete resultaten. Ook de Deense minister van Milieu, Magnus Heunicke, die namens de EU sprak, betreurde het dat sommige landen een akkoord actief blokkeerden. De Panamese afgevaardigde Juan Carlos Monterrey Gómez bekritiseerde de ontwerptekst als een ‘capitulatie’, terwijl de onderhandelaar van Micronesië, Dennis Clare, deze omschreef als ‘een stap achteruit’. Ondanks deze tegenslag benadrukte Luis Vayas Valdivieso, de voorzitter van de onderhandelingen, het belang van de nog openstaande punten voor het bereiken van een toekomstige overeenkomst.

plastic

Na klimaattop, nu ook grote verdeeldheid bij VN-top rond plastic

De VN-top heeft als doel een wereldwijd plasticverdrag tot stand te brengen.

De weg vooruit voor een verdrag inzake plasticvervuiling

Nu de onderhandelingen zijn vastgelopen, blijft de weg vooruit onzeker. Zwitserland stelde een ‘time-out’ voor en zette vraagtekens bij de waarde van nog een soortgelijke onderhandelingsronde. Andere landen pleitten echter voor een snelle hervatting van de onderhandelingen en benadrukten de geboekte vooruitgang. Meer dan 100 landen zijn bereid om verstrekkende overeenkomsten te sluiten en kunnen nu in een ander forum dan de VN actie ondernemen om overeenkomsten te sluiten en uit te voeren, wat ook bepalend zal zijn voor de markt, aangezien plasticproducerende landen en bedrijven hun producten zullen moeten aanpassen.