7 Europese alternatieven voor Outlook en Gmail
We geven een overzicht van Europese alternatieven voor email die beter je gegevens beschermen.
Published on May 26, 2025
Merien richtte in 2015 samen met Bart E52 op en bedacht onze AI-tool Laio. Hij schrijft columns over waterstof, mobiliteit en het openbaar vervoer.
Terwijl nieuws over sociale media de krantenkoppen halen, is e-mail nog steeds stilletjes de basis van online communicatie. Toch is het emaillandschap drastisch veranderd: twee Amerikaanse providers, Google en Microsoft, hebben nu de touwtjes in handen, wat bij Europese organisaties tot ernstige bezorgdheid leidt over veiligheid en onafhankelijkheid.
Het probleem: Amerikaanse wetgeving en toegang tot gegevens
De dominantie van Microsoft en Google op de e-mailmarkt vormt een uitdaging voor de digitale soevereiniteit van Europa. Amerikaanse wetten, zoals de CLOUD Act van 2018, geven Amerikaanse autoriteiten bevoegdheden om gegevens op te vragen bij in de VS gevestigde bedrijven, ongeacht waar die gegevens zijn opgeslagen. Dit betekent dat gevoelige gegevens van Europese burgers, bedrijven en overheden toegankelijk zijn voor Amerikaanse autoriteiten. De Europese Toezichthouder voor Gegevensbescherming heeft verklaard dat de CLOUD Act in strijd is met de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming), de Europese equivalent van de GDPR. Het wordt voor Europese organisaties noodzakelijk om alternatieven te overwegen die een betere gegevensbescherming en onafhankelijkheid bieden.
1. Tuta (Duitsland)
Tuta, voorheen Tuta Mail, is een in Duitsland gevestigde e-maildienst die zich richt op privacy en veiligheid. De dienst biedt end-to-end-versleuteling, waardoor alleen de afzender en de ontvanger de inhoud van e-mails kunnen lezen. Tuta maakt gebruik van kwantumbestendige cryptografie om gegevens te beschermen tegen aanvallen door kwantumcomputers in de toekomst. De dienst biedt gratis mobiele apps voor Android en iOS, evenals open-source desktopclients voor Windows, macOS en Linux. De zero-knowledge-architectuur van Tuta en de naleving van de Duitse AVG-regelgeving garanderen een hoog niveau van privacy. Gebruikersrecensies prijzen Tuta's toewijding aan privacy, gebruiksgemak en initiatieven op het gebied van groene energie. Tuta maakt het mogelijk om anoniem een account aan te maken zonder een telefoonnummer op te geven. Overstappen naar Tuta betekent een sterke focus op gegevensbescherming, waardoor het een aantrekkelijk alternatief is voor Gmail en Outlook.
2. Proton Mail (Zwitserland)
Proton Mail, met een hoofdkantoor in Zwitserland, is een andere aanbieder van beveiligde e-mail. De dienst heeft al meer dan 100 miljoen gebruikers wereldwijd. Proton Mail biedt end-to-end en zero-access-versleuteling, wat betekent dat zelfs Proton Mail geen toegang heeft tot de inhoud van uw e-mails. Het beschermt gebruikers ook tegen e-mailtrackers. Proton Mail is in 2014 opgericht door wetenschappers van CERN en legt de nadruk op online privacyrechten en persvrijheid. De dienst biedt eenvoudige migratietools voor het importeren van e-mails, contacten en agenda's van andere providers. Proton Mail is open source en wordt onafhankelijk gecontroleerd op veiligheid. Belangrijke functies zijn onder meer ‘hide-my-email’-aliassen, geplande verzending en uitschrijven met één druk op de knop. Proton Mail is beschikbaar op het web, desktop, Android en iOS.
Dat Proton Mail geschikt is voor 'gevoelige gebruikers' werd onderstreept toen de aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) naar verluidt Proton Mail ging gebruiken nadat hij door Amerikaanse sancties geen toegang meer had tot zijn Microsoft-account.
3. Mailbox.org (Duitsland)
Mailbox.org is een Duitse e-mailprovider die gegevensprivacy en een advertentievrije dienstverlening aanbiedt. Het biedt onder meer beveiligde e-mail en videoconferenties, waarbij de gegevens in Duitsland worden opgeslagen onder strikte wetgeving inzake gegevensbescherming. Mailbox.org biedt professionele e-mail- en communicatieplatforms voor bedrijven, inclusief gecentraliseerd beheer. Ze bieden ook GDPR-conforme SaaS-oplossingen voor onderwijsinstellingen en overheidsinstanties. Mailbox.org biedt ook een verhuisservice om bestaande mailboxen met versleutelde gegevensoverdracht over te zetten. Mailbox.org richt zich sinds 1992 op beveiliging en e-mail en biedt een veilig en duurzaam communicatieplatform. De service omvat een online kantoorsuite met agenda, adresboek, documenten, spreadsheets en presentaties.
4. Posteo (Duitsland)
Posteo is een Duitse e-mailprovider die zich inzet voor duurzaamheid, veiligheid en privacy. Posteo is gevestigd in Berlijn, werkt volledig op groene energie en is reclamevrij. Het biedt versleutelde e-mail, adresboek en agendaopslag, waardoor gebruikers anonieme accounts kunnen aanmaken zonder betalingsgegevens te koppelen. Posteo werkt met alle gangbare versleutelingsmethoden en verzamelt vrijwel geen gebruikersgegevens. Accounts hebben 2 GB opslagruimte, kunnen worden uitgebreid en kosten € 1 per maand. Functies zijn onder meer tweefactorauthenticatie, aliasadressen en compatibiliteit met alle apparaten en apps (IMAP, POP3). Posteo versleutelt opgeslagen gegevens en biedt versleuteling van de transportroute. Ze bieden ook drie gratis migraties per account. Posteo is door verschillende publicaties erkend voor zijn inzet voor veiligheid en privacy.
5. Infomaniak (Zwitserland)
Infomaniak, gevestigd in Zwitserland, biedt een reeks webinfrastructuurdiensten, waaronder een e-maildienst genaamd ‘MyKSuite’. Deze dienst is reclamevrij, 100% ontwikkeld en gehost in Zwitserland en biedt 20 GB opslagruimte. De dienst voldoet aan de AVG. Infomaniak is ISO 27001-gecertificeerd en beheert zijn eigen datacenters in Zwitserland, die voor 100% worden aangedreven door hernieuwbare energie. Ze maken ook gebruik van innovatieve koelmethoden voor hun datacenters en geven prioriteit aan de levensduur van servers. De e-maildienst van Infomaniak biedt synchronisatie van contacten en afspraken, eenvoudige apparaatconfiguratie en automatische import vanuit Gmail en Outlook.
6. Soverin (Nederland)
Soverin (Nederland) is een andere privacygerichte Europese e-mailprovider met tien jaar ervaring, opgericht op basis van het principe ‘Privacy by Design’. Soverin bedient particulieren, maar richt zich steeds meer op het leveren van veilige e-mailoplossingen aan de B2B-markt, met name kleine en middelgrote bedrijven, hostingbedrijven en MSP's. Het bedrijf heeft erkenning gekregen in de sector, waaronder een plaats in de top vijf van platforms in de Internet.nl Hall of Fame voor e-mail en een samenwerking met privacybelangenorganisaties zoals Bits of Freedom. Soverin benadrukt zijn onafhankelijkheid en zijn streven naar veilige, betrouwbare communicatie.
7. Zelf hosten met Mailcow of Modoboa
Voor organisaties die maximale controle over hun e-mailinfrastructuur willen, is zelfhosting een haalbare optie. Mailcow en Modoboa zijn twee populaire open-source e-mailserveroplossingen. Mailcow is een mailserversuite die gebruikmaakt van Docker-containers voor eenvoudige implementatie en beheer. Modoboa is een open-source e-mailserver met een moderne webinterface, waarmee gebruikers veilige e-mailservers kunnen maken. Met zelfhosting kunnen organisaties kiezen waar hun gegevens worden opgeslagen en wie deze beheert. Modoboa versleutelt alle communicatie met TLS en biedt SPF-, DKIM- en DMARC-protocollen voor verbeterde beveiliging. Hoewel zelfhosting technische expertise en voortdurend onderhoud vereist, biedt het ongeëvenaarde controle over gegevens en beveiliging. Modoboa host momenteel meer dan 800.000 mailboxen en is op zoek naar ondersteuning van de community. Zelfhosting betekent echter ook dat u verantwoordelijk bent voor beveiligingsupdates, spamfiltering en het waarborgen van de afleverbaarheid.
Meer dan alleen de provider: de reis van de e-mail
Kiezen voor een Europees alternatief kan een veilige, duurzame optie zijn. Toch ben je niet in alle gevallen verzekerd van veilig emailverkeer. Bijvoorbeeld: wanneer e-mails tussen verschillende providers reizen, van een versleutelde dienst naar iemand met een Gmail-adres. Die overdracht verloopt via SMTP. En hoewel de verbinding tussen servers vaak beveiligd is, blijft de inhoud meestal leesbaar, tenzij beide kanten extra encryptie toepassen.
Kortom: je provider kan je mailbox goed beschermen, maar het internet zelf is een ander verhaal. De fundamentele e-mailprotocollen kennen grenzen – en die beperken hoe veilig een verzonden bericht werkelijk is.
De uitdaging van overstappen
Overstappen van gevestigde e-mailproviders zoals Gmail en Outlook naar een Europees alternatief kan uitdagingen met zich meebrengen. Het migreren van bestaande e-mails, contacten en agenda's vereist een zorgvuldige planning en uitvoering. Compatibiliteit met bestaande apparaten en software is ook een belangrijke overweging. Sommige diensten, zoals Tuta en Proton Mail, bieden eigen apps en webinterfaces, terwijl andere standaardprotocollen zoals IMAP en POP3 ondersteunen, waardoor integratie met verschillende e-mailclients mogelijk is. Voor organisaties met complexe IT-infrastructuren kan zelfhosting aanzienlijke technische middelen vereisen. Het toenemende bewustzijn van gegevensprivacy en beveiligingskwesties stimuleert echter de ontwikkeling van gebruiksvriendelijkere migratietools en betere interoperabiliteit tussen verschillende e-mailsystemen. De Nederlandse overheid overweegt bijvoorbeeld te investeren in EU-cloudalternatieven om de afhankelijkheid van Amerikaanse technologiebedrijven te verminderen. Ondanks de uitdagingen maken de voordelen van meer gegevenscontrole en privacy de overstap voor veel organisaties de moeite waard.
