Wie had zon besteld? Weermanipulatie in de toekomst

Een in het water gevallen bruiloftsceremonie, een mislukte oogst, een kletsnatte fietstocht: slecht weer gooit op de meest ongelegen momenten roet in het eten. Wat als we in de toekomst niet langer afhankelijk zijn van de weersgoden, maar zelf bepalen waar de zon schijnt en waar en wanneer het zal stortregenen?

06:15. De wekker gaat. Ik open mijn ogen, wrijf ze uit en kijk door het raam. Pikkedonker. Stortregen. Geweldig. Als vijftienjarige moest ik altijd om 07:00 op de fiets zitten voor de 15 kilometer naar school. Weer of geen weer. Gemakkelijk maakte ik het mezelf niet. Een regenpak? Laat maar zitten. Ze zouden me toch al zien aankomen op het schoolplein. Nee, dan maar een natte spijkerbroek en uitgelopen mascara. 

Nee, gelovig was ik niet. Maar vaak genoeg perste ik mijn handpalmen op elkaar en smeekte ik de weersgoden, terwijl ik in mijn warme bed lag, ‘Alsjeblieft, géén regen vandaag, géén regen!’ Ik weet zeker dat meer mensen dat doen, hier in het regenachtige Nederland.

De touwtjes in handen

We zijn er nog lang niet, maar de manipulatie van het weer wordt al op verschillende plekken in de wereld toegepast. De meest gebruikte techniek is cloud seeding, waarbij stoffen zoals zilverjodide of natriumchloride neerslag veroorzaken. Dit wordt ingezet om droogtes te bestrijden of om landbouwopbrengsten te verhogen.

In China pasten ze weerscontrole toe om smog weg te spoelen tijdens de Olympische Spelen van 2008. De Verenigde Arabische Emiraten manipuleren het weer om extreme droogte in het woestijnland te bestrijden. Al heeft dat ook wel eens geleid tot onverwachte stortbuien en overstromingen.

Da’s natuurlijk niet zo handig. Wat als, … we weermanipulatie nog veel beter onder controle hadden? Als we het vliegverkeer op Schiphol een handje kunnen helpen door de bewolking te laten verdwijnen, terwijl we tegelijkertijd de boerenakkers een paar kilometer verderop voorzien van regen?

Drones: onze partners in crime

Het is 2050. We hebben de kneepjes van het vak geleerd. Onze partners in crime: geavanceerde drones! Drones injecteren niet alleen stoffen zoals zilverjodide in de lucht, maar gebruiken ook andere technologieën om nauwkeuriger invloed uit te oefenen op de lucht en wolken. De weerdrones zijn uitgerust met lasers die de lading van waterdruppels in wolken kunnen beïnvloeden. In een wolk ontstaan kleine waterdruppels die samensmelten tot grotere druppels om regen te veroorzaken. Als je de lading van deze druppels verandert, kun je het proces versnellen of vertragen, en zelfs precies bepalen waar het gebeurt. Drones kunnen via realtime data (zoals weersvoorspellingen en luchtvochtigheid) nauwkeurig de juiste hoeveelheid lading afgeven op de juiste plek, om zo heel lokaal regen te veroorzaken—bijvoorbeeld boven een specifiek landbouwveld.

Een optimale aardappeloogst

Inderdaad: lokale weermanipulatie biedt boeren de mogelijkheid om hun oogst te optimaliseren, door het weer precies af te stemmen op de behoeften van hun gewassen. Aardappelen hebben veel vocht nodig, terwijl tarwe en tomaten juist baat hebben bij droge periodes met zon. Drones kunnen dit op kleine schaal regelen. In de Bollenstreek flinke regen, terwijl de zon dertig kilometer verderop volop schijnt? Geen probleem! Oh, en de kassen? Die zijn niet meer nodig. Paprika's groeien nu volop op de zonnige Nederlandse akkers. Dat scheelt weer aan energiekosten.

Luchtvaart en Metallica doen vreugdedansje

De luchtvaart doet ook een vreugdedansje nu lokale manipulatie mogelijk is. Het nauwkeurig sturen van wind en neerslag zorgt ervoor dat vliegvelden minder last hebben van vertragingen door slecht weer. Bovendien hebben we de dichte mist onder controle, die in het verleden vaak zorgde voor stilgelegd vliegverkeer, bijvoorbeeld op Eindhoven Airport. 

Ook niet onbelangrijk: wat dacht je van festivals en sportevenementen? Een Ajaxwedstrijd waarbij de regen het spel nooit meer bederft. Of een concert van Metallica, waarbij de gitaarsolo niet wordt overstemd door een onverwachte onweersbui. Hell yeah!

Een sceptische noot

Kortom: geen arme schoolkinderen meer die door stromende regen naar huis fietsen, geen verpeste bruiloften door een plotselinge hoosbui, blije boeren, een veilige luchtvaart en tevreden festivalgangers. Dat klinkt zo gek nog niet. Ik weet zeer zeker dat de tienerversie van mijzelf het idee met open armen zou ontvangen!

Al ben ik, nu ik een dagje ouder ben, een stuk sceptischer over de wereld die ik zojuist schetste. Want of het echt zo ver komt dat we de touwtjes volledig in handen hebben, en ook daadwerkelijk de negatieve effecten kunnen counteren, dat valt nog te bezien. Ja, leuk, een zonnetje tijdens het Metallicaconcert, maar als dat zorgt voor een wervelwind in België, dan krijgen we echt wel een burenruzie. Hoe ver kunnen we gaan zonder de boel compleet uit balans te brengen? Ook een enge gedachte: wat als landen besluiten om het weer te manipuleren als politieke zet? 

Goed, eerst maar eens zorgen dat er geen ijspegels van twee meter lang uit de lucht komen vallen!

Als het internet, onze levensader, ineens kapot gaat

In de columnreeks "Hoe de wereld eruit zou zien, als…" verkent Elcke Vels intrigerende scenario's die afwijken van de status quo. Elke column wordt ondersteund door AI-gegenereerde afbeeldingen.

Lees meer