Werelduitvinding Wifi komt ‘gewoon’ uit Nederland. ‘Velen waren sceptisch'

De wereld functioneert niet zonder wifi. Wat weinig mensen weten, is dat de draadloze technologie ‘gewoon’ in Nederland is uitgevonden. Bruce Tuch was de technische leider van WaveLAN, het eerste commerciële draadloze communicatienetwerk, en is daarmee een van de grondleggers van de wifi zoals we het nu kennen. “De technologie kreeg een enorme boost omdat Apple een ‘wauw-factor’ aan iBook wilde toevoegen.”

Wifi is onmisbaar in alle sectoren die onze samenleving draaiende houden, zoals ziekenhuizen, het onderwijs en de logistiek. Ook consumenten kunnen niet zonder. Thuis, in de trein of in een koffiebar: we zijn gewend om altijd en overal verbonden te zijn. Tegenwoordig kunnen we via wifi internetsnelheden tot wel 9,6 gigabits per seconde. Dat staat in schril contrast met de trage verbindingen van de jaren negentig, toen men het moest doen met 2 megabit per seconde. "Dat lijkt natuurlijk niets in vergelijking met de snelheden die we vandaag gewend zijn, maar we beseften al wel dat de technologie enorme potentie had”, steekt Tuch van wal.

In eerste instantie vloog hij in 1980 vanuit de Verenigde Staten naar Nederland om bij Philips aan de slag te gaan, maar na een paar jaar maakte hij de overstap naar tech- en softwarebedrijf NCR Corporation. “Ik ging er aan de slag met een nieuwe technologie die gebruikmaakte van draadloze communicatie. Er werden speciale regels opgesteld voor de ISM-radiobanden, frequenties op het radiospectrum die specifiek gereserveerd zijn voor industriële, wetenschappelijke en medische toepassingen. In dat kader werkte ik eerst aan een haalbaarheidsstudie om aan te tonen dat NCR hun kassasystemen draadloos met elkaar kon verbinden. Kort nadat we een succesvolle prototype presenteerden, werd NCR uiteindelijk omgevormd tot de WCND (Wireless Communication & Network Division), een divisie die zich volledig richtte op de ontwikkeling en verkoop van WaveLAN.” Dat is een voorloper van wifi, speciaal ontworpen voor kassasystemen. Bruce stond aan het hoofd van het Research & Development-team, en Cees Links leidde de divisie.

Sceptici

Dat deze technologie zou uitgroeien tot een wereldwijd consumentenproduct met brede toepassing, was destijds allesbehalve zeker. “Gerenommeerde experts op het gebied van communicatiesystemen zagen het nut er niet van in voor de consumentenmarkt. Ze vroegen me: ‘Waarom zouden zij zoiets nodig hebben?’ De technologie werd vergeleken met een mobiel toilet: handig op de camping, maar verder: totaal overbodig.”

Studenten hacken netwerk

Tuch bleef hoop houden. Zijn vertrouwen werd versterkt toen hij werd gevraagd om een grootschaliger systeem op te zetten. Dit project betrof de aanleg van een draadloos netwerk op Carnegie Mellon University voor onderzoeksdoeleinden. Wat begon als een test voor onderzoekers, werd al snel populair onder studenten. “Ze hackten het systeem en maakten er massaal gebruik van op de campus. Dat was het moment waarop ik besefte: deze technologie gaat groot worden.”

Een nieuwe standaard

Om zijn visie werkelijkheid te maken moest er een uniforme standaard komen. Een van zijn collega’s, Vic Hayes, een expert in standaarden en procesvoering, leidde dit proces. “In 1991 werkten we binnen de IEEE 802-werkgroep, onderdeel van het Institute of Electrical and Electronics Engineers, aan de ontwikkeling van zo’n standaard. Zo konden apparaten van verschillende fabrikanten probleemloos met elkaar communiceren.” In 1997 deed de eerste versie van wifi officieel zijn intrede .

Twee jaar later werd de Wi-Fi Alliance opgericht door een groep bedrijven. Het doel van deze organisatie was om draadloze producten te certificeren. Producten die voldeden aan de eisen kregen het officiële wifilogo, wat consumenten vertrouwen gaf in de kwaliteit en compatibiliteit van hun apparatuur. Ook werd de naam Wi-Fi geboren: een afkorting van . "Overigens spreek je het uit als 'waifai', niet als 'wiefie', zoals veel Nederlanders doen," zegt Tuch (hij heeft een dubbele nationaliteit) lachend.

Apple en Intel

De technologie kwam vervolgens in een stroomversnelling terecht. Wifi kreeg een enorme boost omdat Apple in 1999 een ‘wauw-factor’ aan de iBook wilde toevoegen. Met zijn levendige kleuren en speelse ontwerp bracht het een frisse uitstraling in de laptopmarkt, die op dat moment voornamelijk bestond uit saaie modellen. De iBook werd draadloos verbonden met het internet via een Apple AirPort-basisstation en een ingebouwde wifikaart. “Tijdens de officiële presentatie van de iBook deed Steve Jobs een hoelahoep om de laptop om te laten zien dat deze echt draadloos was.”

Niet veel later besloot ook Intel om wifi te integreren in hun laptops. De rest van de wereld volgde.

Steeds sneller

Intussen is wifi niet meer weg te denken uit zo’n beetje elk leven. Nog steeds wordt er hard gewerkt aan de optimalisatie van het draadloze netwerk. De 2 megabit per seconde is lang verleden tijd. In 2004 werd de snelheid verhoogd naar 54 megabit. Inmiddels zijn we aangekomen bij wifi 7, die dit jaar komt, met theoretische snelheden tot 46 gigabit per seconde. "Dit opent nieuwe deuren, vooral voor gamers die afhankelijk zijn van een lage vertraging.”

Wi-Fi NOW Hall of Fame

Tuch is zelf niet meer direct betrokken bij de ontwikkeling van wifi, maar zijn liefde voor het ontwikkelen van nieuwe technologie blijft onverminderd. Momenteel richt hij zich op het ontwikkelen van visuele AI binnen Vision Semantics.

Zijn mooie herinneringen aan de ‘goede oude tijd’ van wifi zullen altijd blijven. De ingenieur werd opgenomen in de wifi NOW Hall of Fame, voor zijn uitzonderlijke bijdrage aan de technologie. “Ik kijk met een glimlach terug op mijn carrière. .”