Waarom laten zoveel maakbedrijven hun innovaties onbeschermd?

Nederlandse bedrijven dienen jaarlijks ongeveer 4.000 Europese patentaanvragen in. Dat lijkt een indrukwekkend aantal, maar als je bedenkt dat deze aanvragen afkomstig zijn van slechts 900 ondernemingen, wordt duidelijk dat 96% van de maakbedrijven in Nederland hun innovaties onbeschermd laat. Dat betekent dat duizenden bedrijven waardevolle kansen laten liggen.

De vraag is: waarom beschermen zoveel bedrijven hun innovaties niet? En laten zij daarmee echt een kans voor open doel liggen?

Waarom maakbedrijven zichzelf onderschatten

Een veelvoorkomende reden is de manier waarop ondernemers in de maakindustrie naar hun eigen werk kijken. Veel bedrijven zien hun activiteiten vooral als maatwerk, uitgevoerd volgens de eisen van hun klanten. Vanuit dit perspectief beschouwen ze hun werk niet als innovatief. Toch zit hier vaak een blinde vlek: maatwerkoplossingen bevatten regelmatig slimme aanpassingen of unieke componenten die wél innovatief en waardevol zijn.

Daarnaast speelt geheimhouding een grote rol. Veel ondernemers vrezen dat patenteren te veel openheid vereist. Ze denken dat het beter is om hun processen en innovaties geheim te houden, in de hoop dat concurrenten deze niet ontdekken. Hoewel geheimhouding in sommige gevallen effectief kan zijn, is het geen garantie. Een concurrent kan een vergelijkbare innovatie ontwikkelen en deze vervolgens wel laten patenteren, waardoor je als eerste bedenker alsnog buitenspel wordt gezet. Het kan er zelfs toe leiden dat je je eigen innovatie niet meer mag gebruiken!

De echte waarde van innovatie zien

Wat vaak over het hoofd wordt gezien, is dat innovatie niet altijd groot of radicaal hoeft te zijn. Ook kleine verbeteringen, slimme optimalisaties en unieke toepassingen kunnen waardevolle innovaties zijn. Denk bijvoorbeeld aan een bijzonder onderdeel, een efficiënter productieproces of een nieuwe toepassing van een bestaand product. Deze verbeteringen kunnen een concurrentievoordeel opleveren, maar alleen als ze goed worden beschermd.

Het beschermen van innovaties biedt niet alleen juridische zekerheid, maar versterkt ook je marktpositie. Patenten signaleren aan klanten en investeerders dat jouw bedrijf vooroploopt in innovatie. Het kan ook nieuwe samenwerkingskansen openen, omdat andere partijen eerder geneigd zijn te investeren of samen te werken met een bedrijf dat zijn intellectueel eigendom serieus neemt.

Maak bewuste keuzes

Het probleem ligt niet zozeer in het al dan niet patenteren, maar in het ontbreken van een bewuste afweging. Als 96% van de maakbedrijven geen patenten aanvraagt, is dat niet omdat er geen innovaties zijn, maar omdat het belang van bescherming niet wordt erkend of overwogen. Dat is een gemiste kans.

De oplossing ligt in het creëren van meer bewustzijn in de industrie. Ondernemers moeten leren hoe ze hun activiteiten kunnen analyseren om innovaties te herkennen en te evalueren. Niet elke innovatie hoeft te worden gepatenteerd, maar het maken van een weloverwogen keuze is essentieel.