United Europe: als landsgrenzen vervagen

Een Walkman, barbies en lege drinkpakjes op de achterbank—als kind leek de terugreis van vakantie eindeloos te duren. Deze keer reden we terug uit Oostenrijk. Mijn vader achter het stuur, mijn moeder verdiept in de wegenkaart. Mijn grote zus en ik wisselden luisterboeken af met eindeloos gekibbel. ‘We zijn er bijna,’ sust mijn moeder. Ik kijk op en zie hoe we vanuit België Nederland binnenrijden. Dat moment voelde altijd bijzonder. Het gaf me een gevoel van thuiskomen.

Onze identiteit is verbonden met het land waarin we leven. Veel Nederlanders zijn trots op de gezonde fietscultuur, of op de Hollandse nuchterheid die ons kenmerkt. Vanuit een breder perspectief zijn velen wellicht trots op ons Europese lidmaatschap. Europa is immers een continent waar veel goed geregeld is. Een stukje aarde waar we redelijk goed samenwerken. We staan schouder aan schouder om Oekraïne te steunen, en gaan gezamenlijk de klimaatcrisis te lijf.

Die eensgezindheid is essentieel. De wereld wordt steeds onrustiger: de oorlog in Oekraïne sleept zich voort, cyberdreigingen nemen toe, en de competitie met China om technologische dominantie wordt steeds heviger. Hoewel we op veel vlakken vooruitgang boeken, zie ik ook de keerzijde. Vooral als het gaat om het behoud van startups en innovatieve technologieën, komt Europa soms vast te zitten in haar bureaucratie en versnipperde regelgeving. In haar eigen stroperigheid.

Dus, vraag ik me af, zou het handiger zijn als landsgrenzen in Europa vervagen? Wat, als… Europa een groot land zou worden? Een beetje zoals de Verenigde Staten, waarbij alle 27 aangesloten landen als staten zouden fungeren? En hoe zou dat de ontwikkelingen van duurzame innovaties en vernieuwende technologie beïnvloeden? 

Een (supra)nationaal volkslied en weinig papierwerk

Fast forward naar 2100. De naam van het land met 449,2 miljoen inwoners (2024): United Europe. We hebben een vlag, een parlement, en zelfs een (supra)nationaal volkslied. Het leven van de mensen en bedrijven op dit stukje aarde is een stuk aangenamer geworden. Het innovatieklimaat in United Europe is bijvoorbeeld sterk verbeterd. We zijn koploper geworden op het gebied van waterstof, en de ontwikkelingen op het gebied van hypermoderne windmolens en zonneceltechnologie gaan razendsnel. Voordat Europa als een land optrad, voelden veel jonge Europese bedrijven zich aangetrokken tot de VS. Het was daar altijd makkelijker om kapitaal aan te trekken, omdat producten die in één staat zijn ontwikkeld in het hele land kunnen worden verkocht zonder extra papierwerk. Dat is nu dus verleden tijd. 

Een uniform energienetwerk

Ook hebben we een grote doorbraak weten te realiseren op het gebied van smart grids voor energie. Slimme energienetwerken lopen van Portugal tot Polen. Alle Europese staten zijn naadloos met elkaar verbonden. Deze netwerken verdelen wind- en zonne-energie op de meest efficiënte manier, afhankelijk van vraag en aanbod - dankzij gedeelde databanken. Dit verbetert de energiezekerheid voor miljoenen Europeanen. Bovendien is het aanpakken van de klimaatcrisis door de verspreiding van duurzame energie in een stroomversnelling terechtgekomen.

Een continentbreed zorgsysteem

Met de komst van United Europe hebben we daarnaast enorme sprongen gemaakt in de gezondheidszorg. Stel je voor: een continentbreed systeem dat wordt ondersteund door één grote, ultra-beveiligde database waarin medische gegevens van alle Europese burgers veilig worden opgeslagen – en gedeeld tussen zorgverleners.

Stel, je boekt een tripje naar Roemenië. Je geniet van de reis, ontdekt mooie steden en proeft lokale specialiteiten. Maar dan, op een ongelukkig moment, glijd je uit op een gladde stoep en breek je je voet. Geen paniek: het ziekenhuis heeft direct toegang tot je medische geschiedenis: eerdere blessures, allergieën, medicijngebruik – alles staat veilig in het systeem.

Talloze verbeteringen

Naast de verbeteringen op het gebied van zorg en energie, heeft United Europe grote stappen gezet op vele andere terreinen. Dankzij gedeelde databanken kunnen we AI nu veel efficiënter trainen, wat leidt tot slimme oplossingen in bijvoorbeeld verkeer, stadsplanning en landbouw. Ook het onderwijs heeft een digitale revolutie doorgemaakt, waarbij gepersonaliseerd leren via AI en online platforms de norm is geworden. Een Nederlandse student bedrijfskunde wil stage lopen bij FIAT in Italië? Geen probleem. Met één druk op de knop heeft de Italiaanse staat direct toegang tot de benodigde gegevens. Weg met al dat vervelende geregel.

Het Wilhelmus

Hoe meer ik erover nadenk, hoe meer ik besef: eigenlijk is het idee van United Europe helemaal niet zo gek. Hoewel we natuurlijk te maken krijgen met een enorme complexiteit op politiek gebied. Ook vraag ik me ten zeerste af of de VS en China het wel zouden accepteren, gezien de invloed die ons nieuwe land zou hebben op het wereldtoneel. 

Last but not least: we moeten het eens zien te worden over een nationaal volkslied. Het mag van mij wel iets meer uptempo zijn dan het Wilhelmus!

Als het internet, onze levensader, ineens kapot gaat

In de columnreeks "Hoe de wereld eruit zou zien, als…" verkent Elcke Vels intrigerende scenario's die afwijken van de status quo. Elke column wordt ondersteund door AI-gegenereerde afbeeldingen.

Lees meer