Touchwaves zet aanraking om in een levensreddende pilootinterface

Toen Charlotte Kjellander het podium betrad tijdens het Blue Magic Netherlands-evenement, opende ze met een statistiek die de zaal even stil deed vallen: “Tachtig procent van de niet-combat militaire vliegongelukken wordt veroorzaakt door menselijke fouten.” In de militaire luchtvaart kunnen die fouten leiden tot het verlies van twee tot drie F-35's per jaar, samen met de piloten die ermee vliegen.

Touchwaves, haar spin-off van TNO, ontstaan in het Eindhovense Holst Centre, heeft als doel dat aantal terug te brengen tot nul.

Touchwaves in Women TechEU

Touchwaves geselecteerd voor Women TechEU

Touchwaves is geselecteerd voor Women TechEU en behoort daarmee tot de top 4% van 1.107 aanvragen uit 43 landen. Dit betekent dat de startup nu deel uitmaakt van een vooraanstaande gemeenschap en financiering zal ontvangen, plus begeleiding van deep tech-experts en gerichte training om hun groei te versnellen. Charlotte Kjellander: “Ik ben enorm trots op de teaminspanning die ons hier heeft gebracht. Speciale erkenning gaat uit naar medeoprichter Martin Romero voor zijn focus op het versnellen van de tractie en het opbouwen van de partnerschappen die ons vooruit helpen. Deze Women TechEU-erkenning bevestigt onze missie bij Touchwaves: het verbeteren van de veiligheid en het bewustzijn door middel van lichaamshaptiek die sensorgegevens vertaalt naar intuïtieve tactiele taal.”

Als het zicht en gehoor falen, blijft de tast over

Kjellanders pitch kon niet duidelijker zijn: defensie heeft geen behoefte aan meer data, maar aan bruikbare informatie die wordt aangereikt op een manier die de cognitieve overbelasting van piloten niet nog verder vergroot.

Het antwoord van TouchWaves is een nieuw soort mens-machine-interface op basis van haptica: tactiele feedback die wordt aangereikt via dunne, flexibele elektronica die is geïntegreerd in pilotenjassen en onderkleding. Kjellander loopt zelf met zo'n jas rond op het podium.

“In situaties van hypoxie, stress of G-krachten nemen het gezichtsvermogen, het gehoor en de spraak af”, legt ze uit. “Maar het somatische zintuiglijke systeem - je tastzin - blijft actief. Daarom gebruiken we aanraking.”

Hun systeem maakt gebruik van biosensoren om het begin van hypoxie te detecteren en stuurt gerichte tactiele waarschuwingen om piloten efficiënter te laten ademen. Haptische buizen rond de romp begeleiden het lichaam naar een verhoogde zuurstofopname. Sensorgegevens van vliegtuigen of onbemande systemen geven ruimtelijk bewustzijn: piloten kunnen voelen waar een dreiging of drone vandaan komt.

Van textielvest tot gevalideerde cockpit-ready technologie

De wortels van Touchwaves liggen in lichtgewicht civiele wearables. Maar het bedrijf heeft zich snel ontwikkeld.

“We hebben onze producten ontwikkeld tot een technisch tactiel ademhalingsbegeleidingssysteem”, aldus Kjellander. “Het is getest op efficiëntie en gevalideerd door de Koninklijke Luchtmacht.”

De nieuwste versie kan direct worden geïntegreerd in operationele kleding, waaronder de F-35-vliegjas die Kjellander tijdens het evenement droeg. Het doel: fysieke signalen geven om de cognitieve belasting te verminderen, de focus te behouden en het situationeel bewustzijn te vergroten op momenten waarop milliseconden tellen.

Touchwaves' eigen technologie - ultradunne elektronica, slimme materialen en een gesloten haptische feedbackloop - is volledig gepatenteerd, legt Kjellander uit. “Ons unieke karakter ligt in de zeer dunne, flexibele, lichtgewicht elektronica. Het creëert intuïtieve communicatie met het lichaam.”

Charlotte Kjellander, Touchwaves © Nadia ten Wolde

Meer dan straaljagers: luchtverkeersleiding, transportvliegtuigen, helikopters, gezondheidszorg

Tijdens de vraag-en-antwoordronde verkende het publiek al snel bredere toepassingen.

Haptische signalen zijn niet nieuw - de Apple Watch gebruikt ze voor eenvoudige navigatie - maar TouchWaves gaat veel verder en gebruikt het lichaam zelf als interface. “We gebruiken triggerpoints op het lichaam om bewustzijn te creëren”, aldus Kjellander. “Het neemt de cognitieve vermogens niet weg. De piloot kan gewoon doorgaan met vliegen.”

Potentiële gebruikers reiken veel verder dan F-35-piloten:

Bemanning van transportvliegtuigen, die vaak in open-pressure situaties vliegen tijdens militaire drops.
Helikopterpiloten, die te maken hebben met extreme trillingen en ruimtelijke desoriëntatie.
Burgerpiloten en luchtverkeersleiders, die complexe omgevingen moeten monitoren.
Grondtroepen, die vermoeidheidswaarschuwingen en directionele dreigingssignalen nodig hebben.
Gezondheidszorg, waar tactiele begeleiding mensen kan helpen om hun focus of veerkracht te vergroten.

“Vermoeidheid is een groot probleem”, voegde ze eraan toe. “En ja, we zijn in gesprek met OEM's in de luchtvaart, op het gebied van veiligheidsuitrusting voor piloten, en we staan open voor discussies over toepassingen in de automobielindustrie.”

G-LOC-risico's verminderen

Iemand vroeg naar G-geïnduceerd bewustzijnsverlies (G-LOC). Kjellander beschreef Touchwaves als een preventief hulpmiddel: het gaat de G-krachten zelf niet tegen, maar waarschuwt piloten vroegtijdig, zodat ze op tijd kunnen beginnen met hun G-ademhalingsroutines. “We helpen je om gefocust te blijven, zodat je kunt beginnen voordat het te laat is”, zei ze.

Kjellander leidt Touchwaves samen met medeoprichter Martin Romero. Steun van TNO, imec, het Aeolus-netwerk van de Koninklijke Luchtmacht en het EU-ecosysteem geeft het bedrijf een krachtig lanceerplatform.

Touchwaves is nu bezig met fondsenwerving en op zoek naar een strategische investeerder om de financieringsronde tegen het einde van het jaar af te ronden. De ideale partner? “Iemand met een sterk defensienetwerk en operationele ervaring bij de luchtmacht.”

De missie van Touchwaves is duidelijk en ambitieus: “Gebruik onze haptische belichaming om piloten in de lucht te houden, militaire troepen te ondersteunen en hen te beschermen.”