Logo

Dit gebeurt er als iedere aardling een boom plant

In de columnreeks "Hoe de wereld eruit zou zien, als…" verkent Elcke Vels intrigerende scenario's die afwijken van de status quo.

Published on May 3, 2025

tree

Onze DATA+ expert Elcke Vels duikt in AI, cyber security en innovatie. In haar ‘What if…’ column verkent ze gedurfde scenario’s buiten de status quo.

Tropische regenwouden, de donkere dennenbossen in Scandinavië – alleen al de gedachte van een groep bomen bij elkaar maakt me blij. Ik hou intens van de natuur. Sinds ik in een dorpje in Gelderland woon, kun je mij dagelijks vinden in het bos hier om de hoek.

Bomen en planten zijn echter niet alleen mooi; ze zijn van levensbelang. Ze slaan CO₂ op, vertragen klimaatverandering en leveren zuurstof. De ingrediënten voor veel medicijnen komen bovendien uit het regenwoud.

Volgens mij zouden we wel wat dankbaarder mogen zijn. Er verdwijnen elke seconde 169 bomen. Elke seconde! Het lijkt wel alsof we er vanaf willen. 

Intussen groeit de menselijke populatie door. Iedere seconde worden er wereldwijd ongeveer 4,3 baby’s geboren. In totaal leven er meer dan 8 miljard mensen op aarde. Hutje mutje dus. Nu zat ik te denken. Wat, als we onze krachten bundelen. Wat, als… iedereen op aarde, tegelijkertijd, een boom zou planten? Wat zou er dan gebeuren? Zouden we de longen van onze aarde een flinke boost geven? 

8 miljard bomen erbij

Op een vastgestelde dag plant iedereen op aarde tegelijk een boom. Al jaren van tevoren is die datum aangekondigd, zodat niemand kan zeggen dat het onverwachts kwam. Geen smoesjes—behalve als je bijvoorbeeld in het ziekenhuis ligt. In dat geval krijg je nog een paar maanden extra om je boom alsnog te planten. En als het écht niet gaat, mag een familielid de eer van je overnemen. Heb je geen tuin? Ook geen excuus! Overal ter wereld worden speciale openbare plantplekken ingericht. Zo wordt het een wereldwijd ritueel—één dag, één daad. Ineens staan er 8 miljard bomen meer op aarde. 

Een onrealistisch, maar leerzaam scenario

Goed, het plan is duidelijk. 8 miljard mensen tegelijk gaan een boom planten. Een prachtig idee, maar natuurlijk niet helemaal realistisch. Je gaat heus niet elke verstokte natuurhater zo ver krijgen dat hij vrijwillig een zaadje in de grond stopt. En laten we eerlijk zijn: de een is wat vergeetachtig, de ander gewoon chaotisch, en sommigen hebben simpelweg geen zin. Bovendien—zelfs als we het wél voor elkaar krijgen om acht miljard bomen te planten, dan komt lang niet elk zaadje ook daadwerkelijk op. Er gaat van alles mis natuurlijk: te droge grond, te nat, verkeerd geplant, aangevreten. Maar goed, ook een onrealistisch scenario is leerzaam. Dus doen we even alsof: 8 miljard bomen, keurig geplant.

Verschillende boomsoorten

Welke boomsoorten dan? Ook daar is over nagedacht. Voor elk land is een vaste lijst samengesteld met boomsoorten die passen bij het lokale klimaat, de bodem en biodiversiteit. Alleen bomen van die lijst mogen worden geplant, zodat het project de natuur versterkt in plaats van verstoort. Woon je in Nederland? Dan plant je bijvoorbeeld een eik. Woon je in Bangladesh? Dan kies je eerder voor een mangoboom. 

CO₂-opslag en klimaatverandering

Het was even zwoegen. Een uitdagende planning, en sommige mensen stonden elkaar letterlijk met de schep in de haren. Maar het is gelukt! En het resultaat? Overweldigend. Elke boom kan gemiddeld 20 kilo CO₂ per jaar opnemen. Dat betekent een jaarlijkse opname van zo’n 160 miljard kilo CO₂ – een serieuze klap tegen de opwarming van de aarde. Hebben we toch mooi met z’n allen voor gezorgd. 

Biodiversiteit en dierenleven

Bomen zijn meer dan CO₂-sponzen: ze vormen complete leefwerelden. Door 8 miljard bomen te planten, hebben we miljoenen hectaren nieuw leefgebied voor dieren gecreëerd. Vogels, insecten, zoogdieren – allemaal profiteren ze van nieuwe schuilplekken, voedselbronnen en nestplaatsen. In tropische gebieden keert verdwenen leven terug. In stedelijke omgevingen zien we bijen en vlinders terug. 

Hittebestrijding en leefbaarheid

Ook wijzelf kunnen flink profiteren van de groene reuzen. In een wereld die steeds warmer wordt, zijn bomen natuurlijke airco’s. Ze geven schaduw, verdampen water via hun bladeren en verlagen zo de temperatuur. In steden kan het op warme dagen wel 7 graden koeler zijn onder een boom. Massaal bomen planten heeft de straten, parken en dorpen dus een stuk leefbaarder gemaakt– vooral tijdens hittegolven. 

Druppel op de gloeiende plaat

Internationale boomplantdag een topidee, als je het mij vraagt. Maar helaas is het een druppel op de gloeiende plaat. Stel: als iedereen in de VS, en dat is een flink aantal mensen, elk jaar één boom zou planten, zou dat na 20 jaar, als die bomen volledig volgroeid zijn, slechts zo’n 3% van de koolstofdioxide die ze jaarlijks produceren, kunnen compenseren. 

Het is maar een suggestie hoor, maar misschien wordt het tijd om niet alleen onze krachten te bundelen om bomen te planten, maar ook om er samen voor te zorgen dat we in de eerste plaats gewoon wat minder CO₂ de lucht in krijgen. In Europa zijn we gelukkig al goed op weg. Volhouden!

What if...

In de columnreeks "Hoe de wereld eruit zou zien, als…" verkent Elcke Vels intrigerende scenario's die afwijken van de status quo.

View What if... Series