Technologie met een duidelijk maatschappelijk doel: innovatieversneller Eindhoven Engine gaat nieuwe fase in

Als maatschappij staan we voor talloze uitdagingen. Bij Eindhoven Engine, een samenwerkingsprogramma tussen bedrijven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en burgers in de Brainportregio, wordt er al jaren gewerkt aan innovaties om deze problemen het hoofd te bieden. Nu slaat het programma een nieuwe weg in. Wij spraken de directeuren van Eindhoven Engine: Janne Brok en Maarten Steinbuch. Van het klimaat tot laaggeletterdheid: “We beginnen bij de maatschappelijke problemen waar de regio affiniteit mee heeft”, zegt Steinbuch.

Eindhoven Engine, een gezamenlijk initiatief van de TU/e, Fontys en TNO, gaat een nieuwe fase in. Waar de focus voorheen lag op technologische innovaties die potentieel een positieve impact op de maatschappij konden hebben, richt de innovatieversneller zich nu op het aanpakken van complexe maatschappelijke vraagstukken. Deze worden eerst uitgebreid inzichtelijk gemaakt, waarna er een duurzame oplossing wordt gezocht.

Niet voor niets droeg het evenement van vorige week, georganiseerd ter ere van deze mijlpaal, dan ook de naam Festival of Disruption. Het programma gaat zich vanaf nu richten op vier maatschappelijke thema’s: inclusive society, livable region, future proof care en sustainable semicon. Brok: “We zien Eindhoven Engine als een plek waar je vrij kunt nadenken, los van bestaande systemen of belangen. En we starten bij de problematiek om een zo groot mogelijke impact te kunnen maken. Het systeemdenken, waar we in deze regio zo goed in zijn, staat daarbij centraal. Daar gaan we ons nu nog meer op focussen.”

Ook Steinbuch is blij met de ommezwaai. “Onze succesvolle start in 2018, mede mogelijk gemaakt door de Regio Deal, gaf ons een vliegende start. Gaandeweg zijn we goed geworden in het stellen van de juiste vragen: welk probleem pakken we aan en waarom? We hebben geleerd dat het noodzakelijk is om eerst dieper na te denken over de kern van problemen, om vervolgens tot oplossingen te komen.” Oftewel: “We zijn klaar voor een 2.0-versie van onszelf.”

Maarten Steinbuch, Janne Brok

Laaggeletterdheid aanpakken

Rondom het thema inclusive society werd er tijdens het evenement een workshop georganiseerd gericht op laaggeletterdheid. Ongeveer 10% van de bevolking heeft moeite met lezen en schrijven, wat hen belemmert om mee te doen in de moderne samenleving. Ondanks de inspanningen van organisaties in de regio om op verschillende manieren ondersteuning te bieden, blijft het probleem groeien.

Om deze complexe uitdaging beter te begrijpen, voerde Eindhoven Engine een diepgaande analyse uit. “In de eerste fase werd een zogenaamde love your problem-benadering toegepast”, licht Brok toe. “In plaats van direct naar oplossingen te zoeken – wat voor ingenieurs vaak een natuurlijke reflex is – werd bewust stilgestaan bij de onderliggende systeemaspecten. Dit betekent het samenbrengen van alle betrokkenen: van de mensen zelf tot de vele organisaties die rondom dit vraagstuk opereren.”

De workshop richtte zich niet direct op mensen met beperkte vaardigheden, maar juist op mensen met een hoog vaardigheidsniveau om bewustzijn te creëren. De deelnemers ervoeren hoe het is om een ingewikkelde brief niet te begrijpen.

Steinbuch voegt toe: “Welvaart zou niet alleen voor een beperkte groep mensen moeten zijn, maar voor iedereen. Een visie die perfect past bij onze waarden en ambities van de regio.”

Klimaatverandering: technologie en gedrag beide essentieel

Heleen de Koninck, hoogleraar sociaal-technologische innovatie en klimaatverandering aan de TU/e, was een van de keynote speakers op het evenement. De presentatie van De Koninck benadrukte het belang van de combinatie van technologische ontwikkelingen en nieuwe oplossingen met sociale verandering. “Uiteindelijk is klimaat een complex probleem en moet de maatschappij transformeren, waarbij gedragsverandering een essentieel onderdeel is", aldus Steinbuch.

Tal van projecten

De afgelopen jaren heeft Eindhoven Engine verschillende veelbelovende projecten opgeleverd. Steinbuch: “We hebben in totaal 26 projecten gerealiseerd. Deze hebben geleid tot nieuwe samenwerkingen tussen studenten, bedrijven en de oprichting van veelbelovende startups.”

In het project AUXSTENT worden 3D-geprinte, bio-oplosbare stents ontwikkeld die het herstel van weefsel bij hart- en vaatziekten bevorderen. Het CoLLidE-project werkt aan de marktintroductie van herbruikbare en circulaire voedselverpakkingen. Daarnaast is het Direct Air Capture 2.0-project van Carbyon gericht op het afvangen van CO2 uit de lucht.

Tijd voor actie

De komende jaren zullen betrokken partijen binnen Eindhoven Engine gestaag doorwerken aan projecten, waarbij de nieuwe visie als uitgangspunt dient. Brok besluit: "Er zijn veel maatschappelijke problemen die we nú moeten aanpakken; We voorkomen bij Eindhoven Engine dat we als een bang konijn in de koplampen blijven staren.”

De impact van AI op mondiaal bestuur: huidige uitdagingen en toekomstige richtingen

AI-technologieën beïnvloeden internationale beleidsvorming en regelgeving, waardoor de dynamiek tussen staten en technologiebedrijven verandert.