“Startups hebben meer nodig dan geld”

Innovatieve startups zijn onmisbaar voor de transities waar onze samenleving voor staat. Toch blijft de stap van idee naar opschaling vaak de grootste uitdaging. Juist in die fase zijn begeleiding en toegang tot netwerken essentieel.

Wie denkt dat bankieren alleen een kwestie is van de cijfers goed onder elkaar zetten zodat er onder aan de streep een positief bedrag voor de bank overblijft, komt in gesprek met het Startup en Scale-up team van Rabobank nog voor verrassingen te staan. Geen spreadsheets onder hun arm, geen onbereikbare kantoren, geen gesprekken vol vakjargon. In alles wat ze doen zijn Vincent Ruis, Stijn Mandigers, Michel Ziekman en John-Paul van Heel juist onderdeel van hetzelfde ecosysteem als waar ze zich vanuit zakelijk oogpunt op richten.

En dus zijn ze te vinden op events, workshops, lezingen en borrels die startups in de Brainportregio zelf ook zo belangrijk vinden. De maandelijkse inloopspreekuren van The Gate, de maandelijkse Demos Pitches & Drinks, events van Automotive Campus tot de BIC en natuurlijk alle Gerard & Anton Community meetings, geen bijeenkomst gaat voorbij zonder dat we daar een van Rabobanks Start- en Scale-up Bankers zien rondlopen. Daarnaast heeft het team een werkplek op de High Tech Campus, waar ze veel (potentiële) klanten spreken en diverse events organiseren.

“En echt niet omdat we verwachten dat we daar meteen een deal kunnen sluiten hoor”, zegt Michel Ziekman meteen. “Voor ons gaat het erom dat we snappen waar de beweging zit. Wie heeft de ideeën die mogelijk over tien jaar tot een succes kunnen leiden? Daar kom je alleen achter als je daadwerkelijk onderdeel bent van de circuits waar die ideeën besproken en getoetst worden. Het begint altijd met luisteren.”

Nieuw product 

Een nieuw product ontwikkelen of een eerste klant binnenhalen is één ding; een bedrijf duurzaam laten groeien is iets heel anders. Veel jonge ondernemingen merken dat de stap naar de volgende fase gepaard gaat met vragen waarvoor geen standaardoplossing bestaat. Waar vind je kapitaal om internationaal door te breken? Hoe bouw je een governance-structuur die investeerders vertrouwen geeft? En met wie kun je sparren over strategie en marktkeuzes?

“Dat zijn precies de momenten waarop veel ondernemers zoekende zijn,” zegt Michel Ziekman. Hij werkt met het Startup & Scale-Up Team van Rabobank, dat zich volledig richt op bedrijven in deze groeifase. “Ons werk draait niet alleen om financiering, maar vooral om het helpen wegnemen van barrières die ondernemers belemmeren om door te groeien.”

Het lastige gat tussen prototype en markt

John-Paul van Heel ziet dat veel startups met een goed idee of prototype vastlopen in de vertaalslag naar een schaalbaar bedrijf. Banken zijn traditioneel terughoudend in deze fase, omdat er vaak nog geen bewezen trackrecord is. “Toch is het juist hier dat ondersteuning het meest nodig is. Als een onderneming die sprong niet kan maken, verdwijnen goede innovaties uit beeld.”

Daarom heeft Rabobank financieringsvormen ontwikkeld die ruimte bieden voor jonge bedrijven met potentie, maar zonder volledig bewezen verdienmodel. “Het gaat ons niet alleen om het verleden, maar vooral om het toekomstperspectief van de innovatie,” zegt Van Heel.

Rabobank Startup en Scale-up Team

Maar goed luisteren is ook een vak. “Natuurlijk, als de founder zijn of haar pitch geeft op zo’n event, dan hoort iedereen in het publiek hetzelfde verhaal”, vult Van Heel aan. “Maar je begrijpt het pas echt als je ook de pitches die daaraan vooraf gingen hebt gehoord. En die van de concurrenten. Juist daardoor kunnen we inspelen op behoeften en uitdagingen die deze startups en scale-ups op hun pad zoal tegenkomen.”

Want eerlijk is eerlijk, onder aan de streep gaat het vanzelfsprekend nog steeds om de financiële diensten die Rabobank aanbiedt. Vincent Ruis: “Het succesvol oprichten van een startup en de opschaling naar een volwassen bedrijf zijn uitdagende klussen. Wij zetten ons met ons team in om deze ondernemers succesvoller en sneller te laten ontwikkelen. Met onze financiële producten en diensten, ons internationale netwerk en onze kennis helpen we ze om hun ambities te verwezenlijken. Denk bijvoorbeeld aan een bankfinanciering, een introductie bij investeerders of het in contact brengen met launching customers in hun markt.”

Netwerk als hefboom

Minstens zo belangrijk als geld is toegang tot een netwerk van partners, investeerders en peers. “Een introductie op het juiste moment kan bepalend zijn,” legt Ziekman uit. “Veel ondernemers zeggen dat één goed contact hun groei meer heeft geholpen dan welke lening dan ook.”

Het Startup & Scale-Up Team wil daarom nadrukkelijk als verbinder functioneren. Niet alleen binnen Nederland, maar ook internationaal. Voor scale-ups die de stap over de grens zetten, kan dat een doorslaggevende factor zijn.

Die benadering sluit aan bij de bredere rol die Rabobank in het Brainport-ecosysteem wil spelen. Ziekman: “Als onderdeel van het innovatie-ecosysteem in Brainport spreken we de taal van de founders. Dat is cruciaal om echt waarde toe te voegen.”

Advies afgestemd op de fase

Wat een startup nodig heeft, hangt sterk af van de fase waarin het bedrijf zich bevindt. Bij de eerste stappen gaat het vaak om productontwikkeling en marktvalidatie. In een latere fase spelen internationale strategie, governance en het aantrekken van talent een grotere rol.

“Wij proberen ondernemers in al die stadia een relevante gesprekspartner te zijn,” zegt Stijn Mandigers. “Dat kan heel praktisch zijn – bijvoorbeeld meedenken over financieringsstructuren – maar ook strategisch, zoals de vraag welke markten prioriteit hebben.”

Innovators Community Event

De rol van verbinder krijgt ook een concreet podium. Tijdens Dutch Design Week organiseert Rabobank dit jaar voor de tweede keer het Innovators Community Event. Daar ontmoeten startups, scale-ups en investeerders elkaar.

Volgens Mandigers zijn zulke ontmoetingen belangrijk om het ecosysteem levend te houden. “Innovatie ontstaat niet in isolatie. Het gaat om de kruisbestuiving tussen verschillende partijen. Wij zien het als onze rol om die gesprekken mogelijk te maken.”

Impact brengen

De betekenis van deze ondersteuning reikt verder dan het succes van individuele bedrijven. Startups en scale-ups brengen technologieën naar de markt die bijdragen aan maatschappelijke uitdagingen: van de energietransitie tot betere zorg. Wanneer ze stranden door gebrek aan kapitaal, netwerk of kennis, verliest de samenleving meer dan alleen een onderneming.

Daarom ziet Ziekman de rol van banken in dit domein breder dan alleen die van financier. “Wij kunnen als instelling meehelpen om de randvoorwaarden te creëren waarin ondernemers hun ideeën ook daadwerkelijk tot impact kunnen brengen. Dat is niet alleen goed voor hen, maar voor de hele samenleving.”

Op 23 oktober tijdens Dutch Design Week is de tweede editie van het Innovators Community Event - dé plek waar startups, scale-ups en investeerders elkaar ontmoeten. Meer weten? Bel of mail startup & scale-up banker Michel Ziekman via 06 25 51 20 15 of