Stagnatie Rotterdamse haven: bestuurders eisen actie van kabinet

De Rotterdamse haven kampt met serieuze problemen. Al bijna twintig maanden lang is er sprake van krimp, veroorzaakt door capaciteitsproblemen in het elektriciteitsnet en vertraging in duurzame projecten. Gemeente en provincie roepen nu het kabinet op tot snelle actie, vergelijkbaar met het succesvolle 'Project Beethoven' in Eindhoven. Bedrijven verplaatsen hun activiteiten door de concurrentie en ontbreken van steun. Zonder snelle maatregelen dreigt verlies van werkgelegenheid en sluiting van de havenpoorten. De situatie is zo nijpend dat de ambitie om in 2050 de meest duurzame haven ter wereld te zijn, steeds onbereikbaarder lijkt. Hoog tijd dat het kabinet stappen onderneemt om hier verandering in te brengen. Rotterdam moet opnieuw een koploper worden in de wereldhaveneconomie, maar dat kan alleen met onorthodoxe maatregelen en forse investeringen in CO₂-opslag.

Kritieke situatie

De situatie in de Rotterdamse haven is alarmerend. Sinds juni 2023 kampt de haven met een constante krimp. Een derde van alle duurzame projecten ligt stil door problemen met het elektriciteitsnet. Deze situatie wordt verergerd door de recente stikstofuitspraken van december 2024. Het gaat hier niet om kleine projecten: investeringen ter waarde van meer dan een miljard euro staan op losse schroeven. Bijna driekwart van de zestig ondervraagde havenbedrijven geeft aan dat ze nieuwe investeringsprojecten hebben die nu geen vergunning kunnen krijgen. De dagelijkse kosten van deze vertraging lopen op tot meer dan een miljoen euro.

Rotterdam zet in op groene luchtvaart met miljardeninvestering

In de haven van Rotterdam wordt een fabriek voor duurzame vliegtuibrandstof gebouwd. Power2X en Advario investeren €1,5 miljard euro.

Geopolitieke kwetsbaarheid

De huidige situatie heeft ook grote geopolitieke implicaties. Volgens ceo Boudewijn Siemons van Havenbedrijf Rotterdam maken de vertragingen in de energietransitie Nederland extra kwetsbaar. Dit wordt onderstreept door een rapport van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies dat aantoont dat Europa nog voor 90% afhankelijk is van fossiele brandstoffen. De ambitie om in 2050 voor 90%t fossielvrij te zijn komt hiermee ernstig in gevaar. Dit is des te zorgwekkender omdat 40% van de Nederlandse CO₂-reductie uit het industriële cluster in Rotterdam moet komen.

Concrete obstakels

De problemen zijn divers en complex. Wethouder Robert Simons en gedeputeerde Arne Weverling wijzen op vier hoofdproblemen: een overbelast elektriciteitsnet, stikstofbeperkingen, hoge energiekosten en ruimtegebrek. Het ontwikkelen van een waterstofnetwerk ligt grotendeels stil. Victor van der Chijs, voorzitter van Deltalinqs, benadrukt het ironische van de situatie: "Het bizarre is dit: het gaat om energietransitieprojecten, die erop gericht zijn om de CO₂-uitstoot van Nederland terug te brengen." De bureaucratie en het verslechterde investeringsklimaat zorgen ervoor dat bedrijven in het havengebied stilgevallen zijn.

De bestuurders doen een dringende oproep aan het kabinet voor concrete maatregelen. Ze vragen om gelijkschakeling van nettarieven met buurlanden, oplossingen voor het overbelaste elektriciteitsnet, forse investeringen in CO₂-opslag en vrijstelling van stikstofbeperkingen voor groene projecten.

Amazon investeert $25 miljoen in Rotterdamse Paebbl

Het Nederlands-Scandinavische bedrijf zet CO₂ om in bouwmaterialen.