Software patenteren? Meestal niet, maar er zijn uitzonderingen

Met 49% van de Europese patentaanvragen die een software-element bevatten, zou je denken dat het patenteren van software inmiddels de norm is. Toch is software op zichzelf in Europa nog altijd uitgesloten van patentering. Maar er is een slimme manier om dit te omzeilen: koppel je software aan een fysieke toepassing.

De truc: van broncode naar toepassing

Het kernidee is simpel. Software op zichzelf is niet patenteerbaar, maar zodra je het combineert met een fysieke toepassing, wordt het een ander verhaal. Denk bijvoorbeeld aan software die:

• storingen in een productielijn detecteert voordat deze escaleren.
• medische instrumenten aanstuurt om sneller en nauwkeuriger diagnoses te stellen.
• slimme apparaten reguleert, zoals een thermostaat die het energieverbruik optimaliseert.

Met deze aanpak verschuif je de focus van de broncode naar de impact die jouw software heeft in de echte wereld. Het gaat erom dat jouw innovatie niet alleen theoretisch werkt, maar daadwerkelijk een technisch probleem oplost.

Marco Coolen, © Bart van Overbeeke

Waarom de beschrijving allesbepalend is

Bij softwaregerelateerde patenten is precisie cruciaal. Het succes van je aanvraag hangt sterk af van hoe goed je kunt uitleggen wat jouw innovatie precies doet, hoe het dat doet, en waarom die oplossing niet voor de hand ligt. Uit onderzoek blijkt dat een slecht onderbouwde aanvraag 24% minder kans heeft op verlening.

Hier zijn drie punten die je in gedachten moet houden:

1. Wat doet het?
   Beschrijf duidelijk welk probleem je software oplost. Bijvoorbeeld: “Onze software detecteert afwijkingen in trillingspatronen van een machine om defecten te voorspellen.”
2. Hoe doet het dat?
   Leg uit hoe jouw algoritme of methode werkt. Gebruik technische termen, maar wees niet te vaag. Bijvoorbeeld: “De software maakt gebruik van een combinatie van Fourier-transformaties en machine learning om trillingsdata te analyseren.”
3. Waarom is het niet voor de hand liggend?
   Hier ligt de sleutel tot succes. Laat zien waarom jouw aanpak innovatief is. Wat maakt jouw software uniek ten opzichte van bestaande oplossingen? Bijvoorbeeld: “Bestaande systemen detecteren alleen defecten na het optreden van storingen, terwijl ons systeem dit vooraf voorspelt met een foutmarge van minder dan 2%.”

Van idee naar stevig patent

Als je kunt aantonen dat jouw software op een vernuftige manier een probleem oplost, wordt zelfs een stukje code een serieuze kandidaat voor een patent. Het gaat erom dat je innovatie niet alleen slim, maar ook technisch onderbouwd is.

Een voorbeeld: een algoritme dat pieken in energieverbruik detecteert, is op zichzelf niet patentwaardig. Maar koppel datzelfde algoritme aan een slim apparaat dat automatisch energiepieken afvlakt, en je hebt een patentwaardige innovatie.

Kortom, software patenteren lijkt misschien ingewikkeld, maar met de juiste aanpak is het absoluut mogelijk. Door je software te koppelen aan een fysieke toepassing en precies te beschrijven hoe en waarom het werkt, kun je zelfs jouw stukje code omzetten in een waardevol patent. Het draait om impact in de echte wereld. Dus, als je een software-innovatie hebt, denk dan verder dan de code. Maak het tastbaar, technisch en uniek - en maak het daarmee patentwaardig.