Schone lucht is nog geen vanzelfsprekendheid

Het klimaat verandert en de gevolgen daarvan gaan we allemaal merken, over de hele wereld. Plannen om ons daarop voor te bereiden of zelfs om het proces te keren zijn er genoeg. Maar wat kun je daar als wethouder van een middelgrote stad in Nederland aan bijdragen? Wat is de impact van een klimaatmaatregel op lokaal niveau? Rik Thijs, Wethouder Klimaat, Energie, Grond en Vergroenen in Eindhoven, neemt ons een keer per maand mee in zijn dilemma’s, zijn keuzes en zijn ambities.

Schone lucht. Het lijkt zo vanzelfsprekend dat de lucht die je de hele dag inademt schoon is. Helaas is de werkelijkheid anders. Doordat je het niet ziet en er op korte termijn geen gevolgen zijn, sta je er minder vaak bij stil. Ik denk als je mensen met een luchtwegziekte als astma vraagt welke hinder ze er dagelijks van ondervinden, dat zij daar zeker voorbeelden van kunnen geven. 

Logboek Klimaat. Lees hier de eerdere afleveringen.

Wat kunnen we daar dan als stad aan doen, want lucht houdt niet op bij de gemeentegrenzen. Allereerst hebben we als gemeente het Schone Lucht Akkoord medeondertekend. Het doel van dit akkoord is om gezamenlijk de luchtkwaliteit in Nederland permanent te verbeteren. Deelnemende partijen nemen maatregelen om de luchtverontreiniging van binnenlandse bronnen te beperken. Met de aanpak van de binnenlandse bronnen streven we naar een gezondheidswinst van minimaal 50 procent in 2030 ten opzichte van 2016. Een uitdaging, want we kunnen als gemeente niet aan alle knoppen van vieze lucht draaien. Denk aan het feit dat we tussen het Ruhrgebied en de havens van Rotterdam en Antwerpen liggen, en dat er bronnen buiten onze stad zijn zoals intensieve veeteelt. En die hebben wel invloed op onze luchtkwaliteit. 

Polarisatie

Maar dat betekent niet dat we als gemeente niets kunnen doen en geen verantwoordelijkheid hebben. Als Eindhoven nemen we die. We hebben onze eigen uitvoeringsplannen om de kwaliteit van de lucht te verbeteren. Bijvoorbeeld subsidie aan inwoners en ondernemers die hun oude, vervuilende scooter, brom- of snorfiets, personenauto of bestelbus laten slopen. 

Als wethouder vind ik het van belang dat we ook oog hebben voor mensen die niet zo makkelijk mee kunnen in deze verandering. Vraagstukken rondom milieu, klimaat en schone lucht mogen niet voor verdere polarisatie in onze stad zorgen. Polarisatie tussen de mensen die het wel kunnen betalen en die dat niet kunnen betalen, maar wel willen. Voor inwoners met een laag inkomen is er daarom een inruilmogelijkheid, waarbij ze een nieuwe elektrische scooter ontvangen na sloop van de oude brom- of snorfiets of scooter.

Hout stoken

Woningeigenaren in Eindhoven die het rookgaskanaal in hun woning laten verwijderen, kunnen een subsidie ontvangen van maximaal 1000 euro. Verder adviseren we inwoners nu om slimmer hout te stoken door de Stookwijzer te gebruiken. In het najaar volgt een stookverbod aan de hand van de Stookwijzer. Dit is een handige tool die helpt bepalen wanneer er een verbod is om hout te stoken, bijvoorbeeld bij windstil weer. Veel mensen met longproblemen komen bij windstil weer weinig buiten, terwijl het voor iedereen mogelijk en prettig moet zijn om even de benen te strekken met een wandeling door de wijk.

De maatregelen voelen wellicht als klein bier, maar als alle gemeenten kleine stappen zetten en aan knoppen blijven draaien, dan heeft iedereen daar profijt van, want iedereen ademt - en doet dat het liefst met schone lucht.