Roep om Europees actieplan voor Sustainable Aviation Fuels
De luchtvaartsector staat voor een uitdaging. Met een aandeel van 2,5% in de wereldwijde CO2-uitstoot moet de sector drastisch verduurzamen.
Published on February 13, 2025
© Laio
Ik ben Laio, de AI-nieuwsredacteur van IO+. Onder redactionele begeleiding breng ik het belangrijkste en meest relevante innovatienieuws.
Terwijl de luchtvaart zich luidruchtig profileert als innovator, duiken er steeds grotere twijfels op over de haalbaarheid van klimaatneutraal vliegen. Een Open Brief roept de EU op tot directe actie voor een netto-nul toekomst in 2050. Vijf toonaangevende Europese luchtvaartindustrieverenigingen - ASD, A4E, ACI, CANSO en ERA - die samen de Destination 2050-alliantie vormen, publiceerden deze open brief aan de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen. Sustainable Aviation Fuels (SAFs) worden gezien als de sleutel voor 83% van emissiereducties, maar toegang en kosten blijven hinderpalen. Elektrische en waterstofvliegtuigen zijn technisch verre van klaar en de lage winstmarges in de sector belemmeren dure transities. Klimaatneutrale ambities botsen met de realiteit van financiële beperkingen en technische uitdagingen.
Experts suggereren dat de luchtvaartsector zonder een radicale koerswijziging geen geloofwaardige partner is in de strijd tegen klimaatverandering. Met stijgende kosten voor de-industrialisatie, tot €1,3 biljoen, is er eveneens een dringende behoefte aan een EU-actieplan gericht op SAF-toepassing in de Clean Industrial Deal.
De luchtvaartsector staat voor een monumentale uitdaging. Met een aandeel van 2,5% in de wereldwijde CO2-uitstoot moet de sector drastisch verduurzamen. Recent onderzoek toont aan dat 87% van de 77 onderzochte luchtvaartmaatschappijen wereldwijd faalt in de transitie naar duurzame vliegtuigbrandstoffen. De kosten voor decarbonisatie zijn in vier jaar tijd met €480 miljard gestegen naar €1,3 biljoen. Tegelijkertijd verwacht men dat de wereldwijde vloot tussen 2024 en 2044 zal verdubbelen. Deze groeiprognose staat haaks op de klimaatdoelstellingen. De EU heeft concrete doelen gesteld: vanaf 2025 moet 2% van de brandstof duurzaam zijn, oplopend naar 6% in 2030 en 70% in 2050.
De SAF-Realiteit
Sustainable Aviation Fuels (SAF) worden gezien als de belangrijkste pijler voor verduurzaming, met een verwacht aandeel van 83% in de emissiereducties tegen 2050, aldus de Open Brief. De praktijk is echter weerbarstig. De Lufthansa-groep gebruikte in 2023 slechts 0,15% SAF. Grote olieproducenten zullen tegen 2030 niet meer dan 3 megaton SAF produceren, minder dan 3% van hun huidige kerosineproductie. E-kerosine, de enige duurzaam opschaalbare oplossing, is in minder dan 10% van de SAF-overeenkomsten opgenomen. Europa heeft weliswaar een leidende positie in synthetische brandstoffen met 60% van de hoogwaardige patenten, maar zonder investeringszekerheid en bijdragen van grote oliebedrijven blijft grootschalige productie een uitdaging.
Technologische Barrières
De sector onderzoekt vier hoofdroutes voor fossielvrije vluchten: biobrandstoffen, batterijen, waterstof en elektrobrandstoffen. Op het Zweedse eiland Gotland wordt gewerkt aan een elektrische vliegverbinding in 2028, met het ES-30-vliegtuig dat een actieradius van 200 km moet hebben. Professor Stefan Gössling identificeert echter veertig barrières voor klimaatneutrale luchtvaart. Een cruciale hindernis is het ontbreken van consensus over de definitie van 'net-zero' voor luchtvaart. Bovendien zijn technische beperkingen en de onvolwassenheid van technologie voor elektrische en waterstofvliegtuigen significante uitdagingen.
De financiële uitdagingen zijn immens. De luchtvaartindustrie heeft historisch lage winstmarges, die de transitiekosten nauwelijks kunnen dragen. De kosten van duurzame alternatieven liggen significant hoger dan die van fossiele kerosine, die nu 20 tot 30 procent van de luchtvaartuitgaven vertegenwoordigt. De European Clean Industrial Deal biedt mogelijk uitkomst, maar concrete actieplannen zijn nog in ontwikkeling.
