Patentaanvragen voor elektriciteitsnetten nemen toe door focus op AI-oplossingen

Het aantal nieuwe octrooien voor het integreren van kunstmatige intelligentie (AI) in elektriciteitsnetwerken is de afgelopen jaren verzesvoudigd, met de Verenigde Staten en China aan kop op het gebied van slimme netwerken, volgens een nieuwe studie van het Europees Octrooibureau (EPO) en het Internationaal Energieagentschap (IEA).

Het rapport, Patents for Enhanced Electricity Grids, toont aan dat het aantal octrooien voor technologieën in elektriciteitsnetwerken de afgelopen twee decennia sterk is gestegen. Deze impuls komt met name door de digitale integratie en de opkomst van schone energiebronnen. Software-innovaties hebben slimme functies in fysieke netwerken tussen 2010 en 2022 met 50% verhoogd, waarbij vraag- en aanbodprognosetools en laadtechnologieën voor elektrische voertuigen de grootste groeisegmenten vormen.

Innovatie in elektriciteitsinfrastructuur is een van de snelst groeiende technologievelden ter wereld. Het rapport benadrukt de periode tussen 2009 en 2013, toen innovatie in elektriciteitsnetwerken met 30% per jaar groeide—zeven keer sneller dan het gemiddelde voor andere technologievelden. Het rapport maakt gebruik van wereldwijde octrooigegevens om innovatie in zowel fysieke als slimme netwerktechnologieën van 2001 tot 2022 in kaart te brengen, gebaseerd op internationale octrooifamilies (IPF’s). Hoewel de groei geleidelijk stabiliseert, blijft het aantal nieuwe aanvragen in de meeste regio’s op een hoog niveau.

Rapport Draghi

“Zoals benadrukt in het recente rapport van Mario Draghi, moet Europa om zijn economische concurrentiepositie te behouden leiding nemen in nieuwe schone technologieën en de energietransitie versnellen,” aldus EPO-president António Campinos. “Er zijn al significante vorderingen gemaakt, wat het belang onderstreept van investeringen in slimmere en flexibelere elektriciteitsnetwerken om de groeiende vraag naar energie te balanceren met variabele energiebronnen. Dit rapport biedt inzicht in octrooitrends en dient als routekaart voor onze overgang naar een nieuw energiesysteem.”

“Inadequate elektriciteitsnetten vormen een barrière voor economische activiteiten en energietoegang, terwijl ze ook de implementatie van schone energietechnologieën duurder en complexer maken,” zegt IEA-directeur Fatih Birol. “Deze studie laat zien dat innovatoren inspelen op de noodzaak van concurrerende en flexibele netwerktechnologieën—een probleem dat te vaak over het hoofd wordt gezien. De gegevens tonen een bemoedigende groei in innovaties om kritieke netwerkinfrastructuur uit te breiden en te onderhouden. Deze groei wordt nu geleid door China, wat de concurrentiedruk voor andere regio’s vergroot. Wij blijven regeringen ondersteunen bij het stimuleren van innovatie voor veilige en duurzame energietransities.”

Europa en Japan lopen voorop, China haalt snel in

De EU en Japan leiden op het gebied van netwerkinnovatie, elk met een aandeel van 22% in alle octrooien voor elektriciteitsnetwerken tussen 2011 en 2022. De VS volgt met 20%. Binnen Europa zijn Duitsland (11%), Zwitserland (5%), Frankrijk (4%), het VK (2%) en Italië (1%) de belangrijkste landen van oorsprong van octrooien. China is ondertussen de snelst groeiende regio geworden op dit gebied. Het aandeel van China steeg van 7% in 2013 naar 25% in 2022, waarmee het in 2022 voor het eerst de EU inhaalde als belangrijkste regio voor octrooiaanvragen in deze sector.

Volgens het rapport spelen universiteiten, onderzoeksinstituten en kleinere bedrijven ook een belangrijke rol in innovatie voor elektriciteitsnetwerken. De meeste start-ups in netwerktechnologie zijn gevestigd in Europa en de VS; 37% van hen heeft een octrooi aangevraagd, aanzienlijk hoger dan het Europese gemiddelde van 6%, wat wijst op een sterk potentieel voor het aantrekken van durfkapitaal.