Logo

Open innovatie en patenten: tegenpolen of de perfecte combinatie?

In een serie blogposts geeft Marco Coolen een inkijkje in zijn werk als Nederlands en Europees octrooigemachtigde bij AOMB.

Published on March 2, 2025

open innovation and patents

Marco, octrooi-expert bij AOMB sinds 2013, deelt op IO+ zijn expertise op over octrooien: hoe ze werken, waarom ze belangrijk zijn en wanneer ze hun waarde verliezen.

"Open innovatie en patenten kunnen niet samengaan!" Die stelling hoor ik vaker. Alsof je als ondernemer moet kiezen: óf je beschermt je uitvinding met een patent, óf je zet de deur wagenwijd open. Maar dat is natuurlijk onzin.

Open innovatie draait om het delen van kennis, niet om alles zomaar weg te geven. Kijk bijvoorbeeld naar Brainport Eindhoven - een van de meest innovatieve regio’s van Europa. Hier werken bedrijven, startups en kennisinstellingen nauw samen, maar beschermen ze tegelijkertijd hun technologieën met patenten. Dat werkt prima samen. Sterker nog, patenten kunnen open innovatie juist versterken.

Patenten als middel om innovatie te sturen

Een veelgemaakte misvatting is dat een patent een technologische ontwikkeling afsluit. In werkelijkheid geeft een patent je controle over hoe en waar je uitvinding wordt gebruikt. Dit kan je slim inzetten binnen een open innovatie-ecosysteem.

Marco Coolen, foto © Bart van Overbeeke

Marco Coolen, AOMB. Foto © Bart van Overbeeke

Met de juiste licenties bepaal je wie toegang krijgt tot jouw technologie en onder welke voorwaarden. Je kunt er zelfs voor kiezen om voor bepaalde toepassingen geen geld te vragen, terwijl je in andere sectoren licentievergoedingen hanteert.

Denk aan deze aanpak:

✔️ Gratis licenties voor sectoren waar je zelf niet actief bent, om innovatie te stimuleren.
✔️ Betaalde licenties voor bedrijven die jouw technologie commercieel inzetten.
✔️ Exclusieve licenties voor strategische partners waarmee je intensief samenwerkt.

Zo behoud je de controle over je innovatie, stimuleer je samenwerking en zorg je ervoor dat je technologie optimaal wordt benut.

Henry Chesbrough

De week van IO+: Open Innovatie en het verhaal van Heron

Ons weekoverzicht biedt elke zondag een overzicht van de meest interessante verhalen rond belangrijke innovaties.

Brainport als voorbeeld

In Brainport Eindhoven werken bedrijven en universiteiten intensief samen. ASML, Philips en andere hightech bedrijven bouwen aan baanbrekende innovaties, terwijl startups en scale-ups daar weer op voortbouwen. En wat hebben al deze partijen gemeen? Ze benutten zowel open innovatie als patenten.

Hierdoor kunnen ze samenwerken zonder dat ze hun technologische voorsprong kwijtraken. Nieuwe ideeën ontstaan in samenwerking, maar worden slim beschermd zodat de partijen die investeren in innovatie er ook profijt van hebben.

Open innovatie is geen vrijbrief

Open innovatie wordt soms verkeerd begrepen als een strategie waarbij je alles weggeeft en hoopt dat het goedkomt. Maar zonder duidelijke spelregels kan het leiden tot een situatie waarin grote spelers met jouw innovatie aan de haal gaan, zonder dat jij er iets aan hebt.

Een slim patentbeleid voorkomt dit. Door patenten te combineren met een open innovatie-strategie, kun je:

✔️ Zelf bepalen wie toegang krijgt tot je technologie.
✔️ Innovatie stimuleren zonder je concurrentievoordeel te verliezen.
✔️ Nieuwe markten openen zonder je kernmarkt te verzwakken.

Geen tegenpolen

Open innovatie en patenten zijn geen tegenpolen, maar juist een sterke combinatie. Door strategisch gebruik te maken van patenten kun je innovatie versnellen, samenwerking stimuleren en tegelijkertijd de regie houden over jouw technologische voorsprong.

De keuze is dus niet of je patenten gebruikt of dat je open innovatie omarmt. De slimste ondernemers combineren beide en halen zo het maximale uit hun innovaties.

De wereld van de octrooien

Aan de hand van Nederlands en Europees octrooigemachtigde Marco Coolen (AOMB) krijgen we een beter inzicht in de wereld van octrooien en patenten. Hoe werkt het, waarom zijn ze belangrijk, maar ook: wanneer verliezen ze hun nut?

View De wereld van de octrooien Series