Oeps, te vroeg gedeeld? Dit is je laatste reddingsboei
In een serie blogposts geeft Marco Coolen een inkijkje in zijn werk als Nederlands en Europees octrooigemachtigde bij AOMB.
Published on December 7, 2025
Marco, octrooi-expert bij AOMB sinds 2013, deelt op IO+ zijn expertise op over octrooien: hoe ze werken, waarom ze belangrijk zijn en wanneer ze hun waarde verliezen.
Een nieuw product gepresenteerd op een beurs, een trots artikel op je website, of misschien zelfs al de eerste klantgesprekken gevoerd. Maar dan ineens besef je: we hadden dit moeten patenteren. Is het dan te laat?
Niet overal. In sommige landen krijg je een tweede kans. Een juridische gratieperiode: speciaal voor ondernemers die per ongeluk te vroeg hun innovatie wereldkundig maakten. Maar die kans krijg je niet altijd, en zeker niet overal. Tijd om die reddingsboei goed te begrijpen.
Eerst even de basis
Een patent moet je aanvragen vóór je iets openbaar maakt. Dat betekent: vóór publicaties, beursoptredens, demonstraties, brochures, podcasts, pitches en posts op LinkedIn. Zodra iets technisch uitlegbaar en toegankelijk is voor het publiek, telt dat als openbaar. En dan is het vaak al te laat.
Marco Coolen, AOMB. Foto © Bart van Overbeeke
Maar dan: de gratieperiode
In landen zoals de Verenigde Staten, Canada, Australië, Zuid-Korea en Japan bestaat een zogeheten grace period. Die geeft je 12 maanden extra tijd om alsnog een patentaanvraag in te dienen. De voorwaarde: de openbaarmaking moet van jou of je team afkomstig zijn. Dus geen lek bij de concurrent, maar gewoon je eigen presentatie, brochure of website.
Dit is ideaal als je al iets gedeeld hebt, maar je patentstrategie nog niet helemaal op orde was. Let op: die periode is strikt. Na die 12 maanden is de deur echt dicht.
En hoe zit dat in Europa?
In Europa ligt het gevoeliger. Hier geldt het principe: openbaar is openbaar. Toch zijn er enkele uitzonderingen.
Bijvoorbeeld als je innovatie zonder toestemming is gedeeld; denk aan een vertrouwensbreuk, diefstal of schending van een NDA. In zulke gevallen kun je in sommige landen alsnog binnen zes maanden een patent aanvragen. Maar je moet bewijs hebben én snel handelen.
Er zijn binnen Europa ook nuances: Duitsland is wat soepeler dan veel andere landen. Daar heb je iets meer speelruimte, maar het blijft een riskante route.
De Wereld van de Octrooien
Marco Coolen deelt elke zondag zijn inzichten uit de wereld van octrooien. Lees hier de hele serie.
Strategisch publiceren?
In sommige gevallen kan het wél slim zijn om eerst te publiceren en daarna pas te patenteren. Bijvoorbeeld als je markt zich volledig richt op de Verenigde Staten, en je weet dat jouw innovatie daar hard binnenkomt. Dan kun je eerst reacties peilen, tractie krijgen en daarna alsnog je bescherming regelen, binnen die twaalf maanden.
Maar dit is echt de uitzondering, niet de regel.
Conclusie: niet gokken, maar plannen
Die gratieperiodes zijn er, en ze kunnen je redden als het fout gaat. Maar het is geen strategie die je standaard moet willen volgen. Als je wereldwijd bescherming zoekt, vooral in Europa, dan blijft de gouden regel: patenteren vóór publiceren.
Ging het toch mis? Laat je dan snel adviseren. In het juiste land, binnen de juiste termijn, met het juiste bewijs, kun je misschien nog net het schip keren. Maar als ondernemer wil je liever op koers blijven en niet in reddingsbootjes stappen.