Noodklok voor cyberveiligheid van Nederlandse zonne-energie
Zonnestroom wordt steeds belangrijker voor onze energievoorziening. Tegelijkertijd zijn al die installaties gevoelig voor een cyberaanvallen. Onderzoek laat zien dat de potentiële impact groot is.
Published on August 12, 2024

Team IO+ selecteert en brengt de belangrijkste nieuwsverhalen over innovatie en technologie, zorgvuldig samengesteld door onze redactie.
Recent onderzoek onthult ernstige cyberveiligheidsrisico's binnen de zonne-energieketen, waarbij zwakke plekken en potentiële cyberaanvalscenario's worden blootgelegd. De risico's variëren van ransomware-aanvallen op grote zonne-installaties tot de dreiging van statelijke actoren die de energievoorziening kunnen saboteren. Een Nederlandse hacker toonde aan dat miljoenen zonnestroomsystemen kwetsbaar zijn. Dit benadrukt de noodzaak voor verbeterde cyberweerbaarheid en de beschikbaarheid van innovatiesubsidies voor een veiligere energie-infrastructuur.
Zwakke plekken in de zonnepaneelketen
De toeleveringsketen van zonnestroom blijkt diverse zwakke punten te hebben, die kunnen leiden tot grootschalige problemen voor energievoorziening en privacy van gegevens. Dit wordt versterkt door de recente ontdekking van een Nederlandse hacker die in staat was miljoenen zonnestroomsystemen potentieel uit te schakelen, aldus Follow The Money.
Het onderzoek, uitgevoerd met een combinatie van literatuur en expertinterviews, presenteert drie scenario's waarin de veiligheid van zonne-energie gevaar loopt. Het eerste scenario betreft een aanval via het cloudportaal, waarbij cybercriminelen toegang verkrijgen tot meerdere accounts van grote installateurs. Dit scenario onderstreept het belang van sterke authenticatie en toegangscontroles binnen de sector.
De dreiging van cyberaanvallen
De tweede dreiging ontstaat door software-updates van omvormers die cybercriminelen onbedoeld toegang kunnen verschaffen. Omvormers die na installatie standaardwachtwoorden behouden, zijn hierbij een makkelijk doelwit. Dit benadrukt het belang van cybersecuritymaatregelen gedurende het gehele productie- en distributieproces van zonne-energieapparatuur.
De derde en meest zorgwekkende dreiging is een supply-chain aanval vanuit statelijke actoren. In een tijd waarin geopolitieke spanningen hoog oplopen, vormt het uitschakelen van vitale infrastructuur via gehackte zonne-energieapparatuur een reëel risico. Hiermee wordt de urgentie van internationale samenwerking en cybersecuritystandaarden in de energie-infrastructuur onderstreept.
Subsidies voor veiligere energieketens
Om deze dreigingen het hoofd te bieden, is er een integrale aanpak vereist. Innovaties en nieuwe kennis zijn essentieel voor het veilig verbinden van slimme energie-apparaten. Topsector Energie speelt hierin een belangrijke rol door kennis te delen en de betrokken partijen samen te brengen.
Daarnaast stimuleert de overheid het verhogen van de cyberweerbaarheid met een subsidieregeling. Deze is bedoeld voor het ontwikkelen van veiligere technologieën binnen de energieketens. Het beschikbaar stellen van deze subsidies is een duidelijke stap voorwaarts naar een veerkrachtiger zonne-energiesector.
Digitale kwetsbaarheid en maatschappelijke gevolgen
De onthullingen van de Nederlandse hacker tonen aan hoe nauw verweven onze digitale en fysieke infrastructuren zijn. Dit geeft te denken over de veiligheid van de data die door zonne-energiesystemen gegenereerd wordt. Met een toenemende afhankelijkheid van technologie voor onze energievoorziening, worden de risico's van dataverlies of -misbruik steeds groter.
De recente ontdekkingen rondom de cyberveiligheid van zonnestroomsystemen roepen op tot actie. Het is een complexe uitdaging die niet alleen technische oplossingen vereist, maar ook bewustwording en samenwerking op nationaal en internationaal niveau. De toekomst van onze energievoorziening hangt af van de stappen die we nu zetten. De veiligheid van onze infrastructuur moet daarbij vooropstaan. De noodklok die nu geluid wordt, is een duidelijk signaal dat er geen tijd te verliezen is.