Logo

Meer patenten in Nederland: waarom vooronderzoek cruciaal is

In een serie blogposts geeft Marco Coolen een inkijkje in zijn werk als Nederlands en Europees octrooigemachtigde bij AOMB.

Published on June 1, 2025

Patents 2025

Marco, octrooi-expert bij AOMB sinds 2013, deelt op IO+ zijn expertise op over octrooien: hoe ze werken, waarom ze belangrijk zijn en wanneer ze hun waarde verliezen.

Nederland telt inmiddels 273.335 patenten die van kracht zijn. Dat zijn er ruim 20.000 meer dan vorig jaar; een stijging van zo'n 8%. Goed nieuws voor het innovatieklimaat, zou je denken. Maar voor ondernemers brengt deze groei ook een nieuwe realiteit met zich mee: de kans dat je met jouw innovatie onbewust iemand anders z’n patent raakt, is groter geworden.

groei patenten

Het unitair patent verandert het speelveld

Sinds de komst van het unitair patent is het een stuk eenvoudiger geworden om in meerdere Europese landen tegelijk bescherming te regelen. Waar je vroeger nog per land een bewuste keuze moest maken (en aparte kosten betaalde), krijg je nu met één aanvraag bescherming in 18 landen, waaronder Nederland.

Voor ondernemers betekent dit:
✔️ Minder kosten om in meerdere landen bescherming te krijgen.
✔️ Automatische dekking in landen die je misschien niet direct op het oog had.
✔️ Meer patenten actief in jouw thuismarkt, ook van buitenlandse bedrijven.

Marco Coolen, foto © Bart van Overbeeke

Marco Coolen, AOMB. Foto © Bart van Overbeeke

Meer patenten, minder overzicht

Wat positief klinkt, heeft ook een schaduwkant. Bedrijven uit andere landen kiezen vaker voor het unitair patent, waardoor ze vanzelf bescherming hebben in Nederland—vaak zonder daar actief over na te denken.

Voor jou als ondernemer betekent dit dat het aantal patenten dat hier geldt, flink is toegenomen. En dat verhoogt de kans dat je onbewust inbreuk maakt bij het ontwikkelen van een nieuw product, proces of dienst.

Waarom een goed vooronderzoek nu onmisbaar is

Waar je vroeger nog kon inschatten dat niet elk buitenlands patent op Nederland van toepassing was, geldt dat nu veel minder. De drempel is lager, de dekking is groter en de concurrentie staat dichterbij.

Daarom is een goed vooronderzoek (ook wel freedom-to-operate onderzoek genoemd) belangrijker dan ooit. Hiermee kun je:

  • In kaart brengen welke patenten actief zijn binnen jouw markt of technologiegebied.
  • Nagaan of jouw innovatie risico’s op inbreuk oplevert.
  • Aanpassingen doorvoeren voordat je veel geld investeert in ontwikkeling of marktintroductie.

Een slim vooronderzoek bespaart je niet alleen dure juridische procedures, maar ook schadeclaims en vertragingen.

Slim inspelen op de nieuwe realiteit

De groei van het aantal patenten in Nederland hoeft geen belemmering te zijn. Het dwingt je alleen om slimmer om te gaan met innovatie. Door vooraf scherp te zijn, kun je risico’s vermijden en je investeringen beter beschermen.

Bovendien kun je ook kansen ontdekken: misschien zijn er verlopen patenten die je vrij kunt benutten, of zie je juist waar ruimte ligt om zelf een sterke patentpositie op te bouwen.

De Nederlandse innovatiewereld wordt voller, internationaler en competitiever. Met ruim 273.000 patenten op de achtergrond is het niet meer vanzelfsprekend dat je vrij kunt ontwikkelen. Maar met een goed vooronderzoek blijf je niet alleen uit de problemen, je vergroot ook je strategische voorsprong.

In dit nieuwe speelveld geldt: wie de regels kent, speelt het spel beter. En wie slim speelt, wint.