'Moleculaire lijm' voorkomt schade door diabetes type 2
TU/e-onderzoekers ontwikkelden een 'moleculaire lijm' om bètacellen te beschermen tegen schade door diabetes type 2.
Published on March 21, 2025
© Pexels
Team IO+ selecteert en brengt de belangrijkste nieuwsverhalen over innovatie en technologie, zorgvuldig samengesteld door onze redactie.
Wetenschappers van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) hebben een nieuwe 'moleculaire lijm' ontwikkeld die insulineproducerende bètacellen beschermt tegen schade veroorzaakt door type 2 diabetes. Deze innovatieve aanpak richt zich op een belangrijk eiwit dat betrokken is bij de verwerking van glucose en biedt veelbelovende nieuwe mogelijkheden voor de behandeling van de ziekte.
Diabetes type 2 is een chronische aandoening die invloed heeft op de manier waarop het lichaam bloedsuiker (glucose) verwerkt. Het treedt op wanneer het lichaam zich verzet tegen insuline, een hormoon dat cellen helpt glucose op te nemen voor energie. Na verloop van tijd leidt deze weerstand tot een hoge bloedsuikerspiegel, die verschillende organen kan beschadigen, waaronder de ogen, nieren, zenuwen en het hart. Hoewel diabetes type 2 beheersbaar is met een dieet, lichaamsbeweging en medicijnen, is er geen genezing mogelijk en veel patiënten hebben uiteindelijk insuline-injecties nodig om hun bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
Het AI-tijdperk in diabeteszorg
In onze rubriek EverydAI lichten we elke week een toepassing van AI toe die je leven makkelijker maakt. Ook als je geen AI-expert bent. Vandaag: AI en diabetes
De innovatieve oplossing
De TU/e-onderzoekers hebben, in samenwerking met de Universiteit van Duisburg-Essen en Mount Sinai in New York, gespecialiseerde 'lijmmoleculen' ontwikkeld om bètacellen tegen deze schade te beschermen. Deze moleculen richten zich op een eiwit genaamd ChREBP, dat essentieel is voor de glucoseverwerking in bètacellen. Onder normale omstandigheden helpt ChREBP de bloedsuikerspiegel te reguleren door de insulineproductie te bevorderen. In de aanwezigheid van hoge suiker- en vetgehaltes kan ChREBP echter hyperactief worden, wat leidt tot de vernietiging van bètacellen.
Bètacellen, die zich in de alvleesklier bevinden, spelen een cruciale rol bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel door insuline te produceren. Bij type 2-diabetes kan langdurige blootstelling aan hoge glucose- en vetgehaltes deze cellen beschadigen, wat leidt tot een afname van de insulineproductie en het voor het lichaam steeds moeilijker maakt om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
De 'moleculaire lijm' houdt ChREBP vast in het cytoplasma van de cel, waardoor het niet in de celkern kan komen en daar schadelijke effecten kan veroorzaken. In laboratoriumtests op menselijke bètacellen verminderden deze lijmmoleculen de schade die dit proces veroorzaakte aanzienlijk. Hun studie is gepubliceerd in Nature Communications.
Toekomstperspectieven
Het onderzoeksteam richt zich nu op het verfijnen van deze moleculen en het testen ervan in preklinische omstandigheden om hun geschiktheid voor klinische ontwikkeling te bepalen. Het uiteindelijke doel is om een pilachtig medicijn te ontwikkelen dat een minder invasieve behandelingsoptie biedt voor type 2 diabetespatiënten.
.png&w=828&q=75)
Hielprik bij bloedarmoede straks misschien overbodig, dankzij bloedtest van deze onderzoeker
In de serie Innovatie Maestros belichten we baanbrekende technologieën uit Nederland. Vandaag: een non-invasieve test voor pasgeborenen van Nienke Bosschaart.