Mijn CO₂-dagboek: zo ziet mijn CO₂-voetafdruk eruit met kerst

Zoals Andy Williams zou zingen, staat “the most wonderful time of the year” voor de deur. Kerstmis en de bijbehorende familiebijeenkomsten, uitgebreide lunches en het uitpakken van cadeaus zijn nog een week van ons verwijderd.

Sommigen van ons hebben alles alle gerechten voor het kerstlunchmenu al uitgezocht en de cadeautjes ingeslagen. De ander heeft nog niets voorbereid en twijfelt over wat te kopen voor zijn kieskeurige moeder, partner of broertje.

Om eerlijk te zijn behoor ik meer tot de tweede categorie: ik heb nog niet al mijn cadeaus binnen. Terwijl ik bezig was met de voorbereidingen, 9vroeg ik me af: Wat is de impact van mijn kerst op het milieu? Voor deze feestelijke aflevering van A week in the life of... heb ik gekeken naar de voetafdruk van mijn kerstactiviteiten, zoals het kopen van een kerstboom en het bereiden van een overvloedige lunch op 25 december.

Plastic of echte kerstboom?

Laten we beginnen met de grootste vraag rondom de kerst: de kerstboom. Aangezien ik voor deze periode van Eindhoven naar mijn familie op Sardinië vloog, was dit niet echt een vraag voor mij. Mijn moeder had de keuze al gemaakt - zij gebruikt al jaren een plastic boom. Maar wat als ik een kerstboom zou kopen om mijn appartement in Nederland in de kerstsfeer te brengen? Wat zou de beste keuze zijn?

Volgens Feeder.nl worden er in Nederland elk jaar 2,5 tot 2,7 miljoen echte kerstbomen verkocht en weggegooid. Een nepkerstboom gaat daarentegen gemiddeld zes jaar mee - deze gegevens hebben betrekking op Noord-Amerika. Wat is dan beter?

Het Canadese bedrijf Ellio heeft een levenscyclusanalyse uitgevoerd voor een boom die 150 km van Montreal is geplant en een boom die is geproduceerd en vervolgens vanuit China naar Montreal is verscheept. In hun analyse ontdekten ze dat in het geval van de echte boom het grootste deel van de impact te vinden is in de teelt en het transport, met een geschatte CO₂-voetafdruk van 3,1 kg CO₂-equivalent. De namaakboom van 2 meter hoog uit China produceerde gedurende zes jaar 48,3 kg CO₂ - meer dan 16 keer zoveel als de echte.

Betekent dit dat echte bomen beter zijn? Niet precies. Als ze worden achtergelaten om te ontbinden op stortplaatsen, verviervoudigt hun koolstofvoetafdruk tot 16 kg CO₂, omdat ze dan methaan uitstoten. Een nepboom kopen is op de lange termijn duurzamer. Als je de boom langer dan 10 jaar wilt houden, kun je het verschil goedmaken met echte bomen. Een alternatief zijn kerstbomen in potten, die je meer jaren kunt bewaren en zelfs opnieuw kunt planten in onze tuinen.

Mijn CO₂-dagboek: een vervuilende reis naar Zweden als wake-up call

In de serie A week in the life of… vragen we iemand om een week lang een CO₂-dagboek bij te houden. Vandaag is het de beurt aan redacteur Elcke Vels.

Read More

Zin in een kersttrui?

Goed, ik mis dus nog een paar cadeautjes. Een van mijn vriendinnen is geobsedeerd door kersttruien, dus ik wilde graag ee origineel exemplaar aan haar collectie toevoegen. Ik weet hoe belastend textielproductie is voor de planeet - 20% van de schoonwatervervuiling in de wereld is afkomstig van het verven en afwerken van textielproducten.

44% van de gemiddelde kersttrui is gemaakt van acryl, een plastic vezel die ongeveer 730.000 microvezels per wasbeurt afgeeft, die uiteindelijk in de oceanen en onze voedselketen terechtkomen. Onderzoek heeft aangetoond dat veel mensen elk jaar een nieuwe trui kopen en deze na een paar keer gebruiken weggooien. Net als bij kleding is het milieuvriendelijker om een tweedehands trui te kopen. Het is zeker nodig om goed naar de labels te kijken. Het zou zeker beter zijn om een katoenen of wollen trui te kopen, of een trui met gerecycled materiaal. En vermijd die met glitters.

Online cadeaus kopen

Met de opkomst van het internet is online winkelen gemeengoed geworden. Mijn broer is een fervent liefhebber van wijn en sterke drank en omdat ik nergens in de buurt een speciale grappa kon kopen, moest ik mijn toevlucht nemen tot de website van de distilleerderij. Omdat mijn familie op Sardinië woont, moest de doos vanuit Padua, in het noorden van Italië, met een busje en een veerboot naar het zuiden reizen.

Omdat ik nog wat tijd had voor de 25e, koos ik voor de standaardlevering. Nadat ik de bestelling had geplaatst, kreeg ik alle informatie. Het pakket woog, inclusief het gewicht van de doos, 4 kilo. Hoeveel zou deze levering uitstoten? Dankzij de hulp van enkele online calculators kreeg ik het antwoord. Reizen met een busje van Padua naar de haven van Civitavecchia zou resulteren in 0,26 kilogram CO₂; de zee oversteken naar de haven van Olbia zou 0,08 kilogram CO₂ toevoegen, en het laatste stuk van de reis met een busje zou 0,07 kilogram CO₂ meer toevoegen. In totaal zou deze zending ongeveer 0,41 kilogram CO₂ uitstoten.

Koolstofuitstoot door eten

Net als voor veel anderen is de kerstlunch een traditie in mijn familie. In tegenstelling tot andere gezinnen hebben wij geen diner op kerstavond, maar komen we samen voor de lunch op de 25e en het menu is meestal overvloedig.

Om te beginnen is er, naast wat taartjes en olijven, meestal wat gesneden vleeswaren, zoals ham (5,92 kg CO₂e/kg). Daarna komt meestal wat ravioli pasta (0,264kg CO₂ per 100 gram portie), gevolgd door lamsvlees, dat we traditioneel op deze dag eten - een portie van 100 gram stoot 5,84kg CO₂e/kg uit - met aardappelen (0,05 CO₂e/kg). Na vlees komt wat vis, meestal wat geroosterde garnalen (4,07kg CO₂/100 g).

CO2e

Dat is ongeveer 10 kg CO₂ per persoon, afhankelijk van hoeveel je eet. Gelukkig koopt mijn gezin ons vlees lokaal, zodat de uitstoot van lamsvlees en ham lager is, en verbouwt het groenten, zodat de transportuitstoot vrijwel nihil is. En maak je geen zorgen over voedselverspilling: we zijn gewend om de dagen erna restjes te eten.

Kerstmis is vervuilender dan ik dacht

Individuele ervaringen kunnen erg verschillen, maar ik was verrast door hoe vervuilend kerst kan zijn. Door extra aandacht te besteden aan onze keuzes, kun je de impact van festiviteiten ook al snel verminderen. Ik ga deze cijfers zeker in gedachten houden bij het kopen van de nieuwste cadeautjes. En glittertuien laat ik sowieso liggen. */