Living lab op TU/e-campus zoekt oplossingen voor netcongestie
De Technische Universiteit Eindhoven installeerde een batterijpakket van 3,5 MWh en gaf daarmee het startschot voor de ontwikkeling van een project voor slimme energiesystemen.
Published on November 19, 2024
© TU/e
Mauro verruilde Sardinië voor Eindhoven en is sinds 3 jaar redacteur bij IO+. Als GREEN+ expert houdt hij alle ontwikkelingen rondom de energietransitie nauwlettend in de gaten. Hij gaat graag op reportages en verrijkt zijn verhalen vaak met grafieken. Hij heeft meerdere series onder zijn hoede: Green Transition Drivers, Road to 2050, Achter de Cijfers.
Netcongestie beperkt de groei van veel bedrijven in het zuiden van Nederland. Congestie treedt op wanneer een bepaald netgebied overbelast raakt door overmatige teruglevering of afname van elektriciteit. Om de flexibiliteit te verbeteren en nieuwe oplossingen voor dit probleem te testen, is op de campus van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) nu een batterij geplaatst.
Het OPZuid GENIUS project heeft als doel oplossingen te vinden om netcongestie aan te pakken, waarbij bedrijven, gemeenten en de provincie Noord-Brabant betrokken zijn. Het batterijpakket op de TU/e-campus is de eerste stap in het opzetten van een proeftuin voor slimme energie-innovaties.
“Wat als we alle assets in één platform zouden kunnen verbinden en aansturen om stroompieken te voorspellen? Dat is de basis van GENIUS,” aldus Tom Selten, oprichter van Simpl.Energy. Terwijl het toevoegen van meer capaciteit aan het net tijd en werk kost, draait het project om het slimmer gebruiken van wat al beschikbaar is.
Pieken besparen
De GENIUS-batterij is gekoppeld aan een slim besturingsplatform dat in verbinding staat met industriële gebruikers, energieproducenten en opslag. Dit netwerk is handig om energiepieken te voorkomen en het verbruik te spreiden. De energiehub, die is uitgerust met een lithium-ijzer-fosfaat (LFP) chemie, coördineert en organiseert energiegegevens en voorspelt de energiebehoeften van de universiteitscampus. Net als elke andere batterij slaat het energie op voor later gebruik, maar het kan ook energie delen met gebruikers in de buurt.
De opslagunit, met een capaciteit van 3,5 MWh, zal de TU/e in staat stellen om te voldoen aan de gecontracteerde netcapaciteit, waardoor het elektriciteitsverbruik wordt geoptimaliseerd. Bovendien zal de batterij de universiteit helpen uit te breiden door de integratie van een nieuwe clean room - een laboratorium met een gecontroleerde omgeving om chiptechnologieën te ontwikkelen.
Netcongestie overwinnen: simpl.energy haalt financiering binnen
De software van het bedrijf is erop gericht om bestaande stroomaansluitingen te optimaliseren, zodat bedrijven kunnen groeien en duurzamer kunnen worden, ondanks netcongestie.
Het brein
Het brein van GENIUS is de software van Simpl.energy die fungeert als orkestrator tussen de verschillende bedrijfsmiddelen - de batterij, zonnepanelen en opslag van thermische energie. Dit platform is waar alle gegevens binnenkomen en worden verwerkt om het energieverbruik te voorspellen. Hoewel het systeem de middelen niet rechtstreeks bestuurt, kan het wel gebruiksmodi voorstellen. Een van de meest uitdagende aspecten van het project is de integratie van de verschillende bedrijfsmiddelen om hun besturing te optimaliseren.
De invoering van flexibele energiesystemen, zoals GENIUS zal testen, gaat gepaard met een andere aanpak. “Vroeger was iedereen gewend aan het feit dat als je de kraan opendraaide, er water was, omdat fossiele energiegeneratoren gemakkelijk aan en uit te zetten zijn. Nu, als er een winderige dag is, weten we dat het goedkoper is om gebouwen te verwarmen of auto's op te laden. Om maximale efficiëntie te garanderen, hangt veel af van informatie en hoe software gebruikers kan begeleiden,” zegt Mark Cox, Senior Program Manager Energy TU/e.
Een blauwdruk voor toekomstige energieontwikkeling
Het belangrijkste is dat het project kan dienen als blauwdruk voor de ontwikkeling van toekomstige energieknooppunten. De ervaring en lessen die in het project zijn opgedaan, zullen nuttig zijn voor energiebedrijven bij het verminderen van congestieproblemen op het net.
“Het kan veel waarde opleveren, en als we kunnen laten zien dat zo'n systeem hier op de campus werkt, kan het overal werken,” zegt Thijs Meulen, energiemanager van de TU/e. De universiteitscampus is in zekere zin als een kleine stad. Inzicht in de patronen van elektriciteitsgebruik op de langere termijn zal beter begrijpen hoe het verbruik kan worden geoptimaliseerd en hoe energie-efficiëntie kan worden bevorderd.
Het OPZuid GENIUS consortium bestaat uit de volgende partijen: TU/e afdeling Vastgoed, EIRES, EAISI, Fudura, RIFT, Simpl.Energy, Voltgoed, VBOptimum, ZEnMo, Cube Charging, Enerzien, Eindhoven Engine en Woonbedrijf. Een actieve en aangesloten begeleidingsgroep bestaat uit de provincie en gemeente en de regionale netbeheerder Enexis. Dit project is medegefinancierd door de Europese Unie via de toekenning van een OPZuid subsidie.