Koolstofafvang in Europa: beleid en startups voor meer groei
Europa heeft ambitieuze doelen voor koolstofafvang. Volgens experts zal de bijdrage van beleid en startups deze groei stimuleren.
Published on May 6, 2025
© Carbon Capture Europe Summit
Mauro verruilde Sardinië voor Eindhoven en volgt als GREEN+ expert de energietransitie. Hij vertelt data-gedreven verhalen en maakt series over duurzaamheid.
Als aanvulling op alle inspanningen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, voornamelijk door fossiele brandstoffen geleidelijk te vervangen door hernieuwbare energiebronnen, is Carbon Capture, Utilization and Storage (CCUS) in het leven geroepen. CCUS omvat een reeks technologieën om kooldioxide vast te leggen, ondergronds op te slaan of te hergebruiken. Tegen 2030 wil de Europese Unie jaarlijks 50 miljoen ton CO2 opslaan. In 2023 werd 1,9 miljoen ton vastgelegd.
Vorige week kwamen Europese industrie-experts bijeen in Amsterdam voor de Carbon Capture Europe Summit. Een deel van het event was gericht op wat er nodig is om de technologie op te schalen en te versnellen om de doelstellingen voor 2030 te halen. Twee elementen kwamen naar voren: de behoefte aan beleid en de behoefte om startups te stimuleren die aan technologische oplossingen werken.
Koolstofafvang door de betonindustrie
Moeilijk te ontkolen industrieën en enkele van de grootste CO2-uitstoters zijn de grootste boosdoeners. Een van deze industrieën is de cementindustrie, die veel energie nodig heeft om de hoge temperaturen te bereiken die nodig zijn voor de productie. De cementindustrie is verantwoordelijk voor 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot. De industrie zegt open re staan voor verandering.
Evita Gosa van het cementbedrijf SCHWENK Latvija stond op het podium om die boodschap te bevestigen. Als het toonaangevende cementbedrijf in de Baltische regio is het van plan om tegen 2030 met initiatieven voor koolstofafvang te beginnen. In dit streven riep Gosa ook op tot harmonisatie van regelgevende kaders, met inbegrip van kooldioxidenormen en opslaglocaties.
Denemarken is een van de landen die het voortouw nemen op het gebied van CCUS. De directeur van betonproducent Aalborg Portland, Michael Lundgaard Thomsen, dook in de technische details van het ACCSION Project. Het initiatief zal tegen 2029 jaarlijks 1,5 miljoen ton CO2vastleggen in de Deense fabriek in Aalborg.
Hulp van beleidsmakers
Eve Tamme, voorzitter van het adviesbureau Zero Emissions Platform (ZEP), benadrukte de behoefte aan beleidsondersteuning en samenwerking om CCUS-technologieën op te schalen. "We hebben duidelijke plannen nodig voor CO2-infrastructuur in Europa en gestandaardiseerde boekhoudsystemen om zowel de private als de publieke sector te stimuleren," zei Tamme. Ze benadrukte ook het belang van het integreren van CCUS met ander klimaatbeleid, zoals mandaten voor duurzame vliegtuigbrandstof, om een holistische benadering van koolstofmanagement te creëren.
De opkomst van directe luchtafvang
Directe luchtafvang (DAC) is een van de opkomende koolstofafvangtechnologieën. Het bestaat uit het vastleggen van CO2 uit de lucht, in plaats van bij de bron van een uitstoter, zoals het geval is in industriële installaties. Gezien de lagere concentratie kooldioxide in de lucht is afvangen een grotere uitdaging.
"Het afvangen van CO2 uit de atmosfeer zal altijd meer energie kosten in vergelijking met puntbronnen, maar vanuit economisch perspectief kan het heel zinvol zijn, vooral in regio's met goedkope hernieuwbare elektriciteit," legt ceo Hans de Neve van DAC scaleup Carbyon uit.
Gudfinnur Sveinsson is medeoprichter en ceo van Brineworks, een bedrijf dat een elektrolyzertechnologie ontwikkelt voor het opvangen van CO2uit zeewater. "Onze technologie stelt ons in staat om CO2 direct uit zeewater te halen, dat continu CO2 aan het water onttrekt.
Samenwerking
Deskundigen op het podium waren het erover eens dat samenwerking en standaardisatie de sleutel zijn tot het verlagen van de kosten en het maximaliseren van de efficiëntie. Rob van Straten, ceo van DAC startup Skytree, besprak de voordelen van productie en supply chain optimalisatie. "Standaardisatie en massaproductie kunnen de kosten aanzienlijk verlagen," zei Van Straten. Hij benadrukte ook de behoefte aan technologieën die de risico's beperken om projecten beter bankabel te maken.
Steve Kelly van 1PointFive, een bedrijf dat CCUS-oplossingen ontwikkelt, benadrukte het belang van innovatiecycli en inkoopkracht van de toeleveringsketen. "We zijn voortdurend op zoek naar manieren om de technologie te vereenvoudigen en de kosten te verlagen door middel van onderzoek en ontwikkeling," zei Kelly. Hij benadrukte ook de noodzaak van samenwerking binnen de waardeketen om risico's effectief te beheren.
Samenwerking kan op veel niveaus plaatsvinden. Er is openheid nodig, van bedrijven die kennis delen tot partnerschappen met gevestigde fabrikanten om de productie van hulpmiddelen te vergemakkelijken.
Actie
In het algemeen kwam de noodzaak naar voren van langetermijnplanning, gerichte financieringsregelingen en grensoverschrijdende samenwerking om koolstofafvangtechnologieën effectief op te schalen. "We hebben de technologie en de betrokkenheid van de industrie; nu hebben we de beleidsondersteuning nodig om het te laten gebeuren," zei Tamme. Waar iedereen het over eens was: nu de doelstelling voor 2030 dichterbij komt, moet er zeker actie worden ondernomen.
