Innovatie in samenwerking? Zorg dat je octrooirecht goed regelt

Een ondernemer kan niet alles zelf doen. Innovatie vereist vaak samenwerking met andere partijen - denk aan R&D-partners, externe ontwikkelaars of gespecialiseerde toeleveranciers. Maar let op: alleen de factuur betalen betekent niet automatisch dat je ook de eigenaar wordt van een uitvinding. Zonder duidelijke afspraken kan je zomaar buitenspel gezet worden.

Wie krijgt het recht op een patent?

In principe ligt het recht op een patentaanvraag bij de uitvinder. Zijn er meerdere uitvinders, dan delen zij dit recht. In loondienstsituaties gaat het octrooirecht meestal over naar de werkgever. Maar als je samenwerkt met een externe partij of freelancers, ligt dit een stuk ingewikkelder.

Marco Coolen, AOMB. Foto © Bart van Overbeeke

Zonder een contract waarin de eigendomsrechten duidelijk zijn vastgelegd, kan de andere partij eenvoudig zelf een patent aanvragen op de uitvinding waar jullie samen aan hebben gewerkt. Dat kan grote gevolgen hebben. Stel dat jouw bedrijf heeft geïnvesteerd in een innovatie, maar een partner of toeleverancier dient vervolgens zelfstandig een patentaanvraag in. Dan kun jij als ondernemer ineens juridisch inbreuk maken op een uitvinding waar je zelf aan hebt bijgedragen. Jouw investering doet er dan niet meer toe.

Waarom proactieve afspraken cruciaal zijn

Bij innovaties waarbij meerdere partijen betrokken zijn, is het essentieel om vooraf contractueel vast te leggen wie de rechten krijgt. Dit voorkomt verwarring, juridische conflicten en onaangename verrassingen achteraf.

Wat kun je vastleggen in een samenwerkingsovereenkomst?

• Wie eigenaar wordt van het patent: Spreek af of één partij het octrooirecht krijgt of dat het gezamenlijk eigendom wordt.
• Licenties en gebruiksrechten: Als een externe partij het patent aanvraagt, regel dan hoe jij het recht behoudt om de innovatie te gebruiken of te commercialiseren.
• Verplichtingen bij een patentaanvraag: Maak duidelijke afspraken over wie de kosten draagt en wie verantwoordelijk is voor het proces.
• Vertrouwelijkheid en geheimhouding: Zorg dat gevoelige informatie niet zomaar wordt gedeeld of gebruikt voor andere doeleinden.

Wat als je deze afspraken niet maakt?

Zonder heldere afspraken loop je het risico dat de andere partij zelfstandig een patent aanvraagt en de controle over de innovatie overneemt. Je kunt dan in een lastige situatie terechtkomen waarin je moet onderhandelen over licenties of zelfs een juridische procedure moet starten om je rechten veilig te stellen. Dat is niet alleen tijdrovend en kostbaar, maar kan ook je zakelijke relaties beschadigen.

Samenwerken aan innovatie biedt enorme kansen, maar alleen als de afspraken goed geregeld zijn. Het vastleggen van de eigendomsrechten en octrooiafspraken voorkomt problemen en geeft je bedrijf de zekerheid die het nodig heeft om te groeien.

Zorg dus dat je niet pas over patenten nadenkt als de innovatie al rond is. Door vooraf duidelijke afspraken te maken, verzeker je jezelf van een sterke positie en blijf je de controle houden over je innovaties. Met een goede overeenkomst ben je klaar voor een succesvolle bedrijfsontwikkeling.