Helia Biomonitoring: van onderzoek tot industriële doorbraak

Op de campus van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) werken dagelijks tientallen startups aan de technologie van de toekomst. Eén daarvan is Helia Biomonitoring, een jonge onderneming die met haar innovatieve sensortechnologie een revolutie ontketent in de wereld van bioprocessen. Medeoprichter Menno Prins, hoogleraar Molecular Biosensing aan de TU/e en voormalig onderzoeker bij Philips, is op een missie met Helia Biomonitoring. Die missie begon met een wetenschappelijke fascinatie: kunnen we sensoren ontwikkelen die biomoleculen continu meten?

Van ziekenhuis naar fabriekshal

“Bij Philips werkte ik aan point-of-care tests,” vertelt Prins. “Je neemt een druppel bloed om snel te zien of iemand bijvoorbeeld een hartinfarct heeft gehad. Fantastische technologie, maar het blijft een momentopname.” Die ervaring wakkerde zijn ambitie aan om verder te kijken: is het mogelijk om sensoren te ontwikkelen die niet een momentopname geven, maar die continu biomoleculen monitoren?

Dat idee leidde tot nieuw onderzoek, innovatieve uitvindingen en uiteindelijk tot de oprichting van Helia Biomonitoring. In eerste instantie richtte het team zich op medische toepassingen, zoals het continu meten van ontstekingswaarden of medicijnniveaus bij ziekenhuispatiënten. Prins: “Al snel zagen we: dat traject is enorm lang en complex. Als startup wil je eerder impact maken. Daarom zijn we gaan kijken naar toepassingen in de industrie.”

Real-time inzicht in complexe bioprocessen

Die stap bleek goud waard. In industriële processen, zoals bij de productie van voedingsingrediënten of biofarmaceutische medicijnen, is variatie een grote uitdaging. “Biologische processen zijn complex en gevoelig voor kleine veranderingen,” legt Prins uit. “Fabrikanten bouwen daarom vaak over-engineering in: ze zuiveren extreem goed; alles om maar zeker te zijn van kwaliteit. Dat kost tijd en geld.”

Helia Biomonitoring ontwikkelt een Atline Analyzer, een innovatieve sensor die in real-time biomoleculen meet tijdens het productieproces. Zo kunnen bedrijven hun processen beter optimaliseren en hun opbrengst en productiviteit verhogen. Een van de eerste concrete toepassingen is het continu meten van lactoferrine, een eiwit uit melk dat een belangrijke rol speelt in het immuunsysteem. “Met onze sensortechnologie kunnen fabrikanten gericht sturen op kwaliteit en efficiëntie,” zegt Prins. “We werken intensief samen met industriële partners en hopen volgend jaar ons eerste commerciële product te lanceren.” 

Menno Prins

De weg naar groei en financiering

De weg naar succes was niet zonder hobbels. “Ons team heeft meerdere richtingen onderzocht, van medische toepassingen tot voeding en farma. Niet alles werkte, en dat is prima. Door verschillende opties te onderzoeken, ontdekken we waar we echt waarde kunnen toevoegen,” vertelt Prins. “Wij hebben geleerd om niet op één paard te wedden. Sommige toepassingen bleken niet haalbaar, of de weg naar de markt bleek te lang. Het is misschien wel de belangrijkste les voor elke startup: blijf flexibel en gebruik mislukkingen om je kompas aan te scherpen.”

Om innovatiekracht te ontwikkelen, is financiering cruciaal. Een belangrijke impuls kwam van de Rabo Innovatielening, die Helia in staat stelt om de eindontwikkeling en opschaling van de Atline Analyzer te financieren. 

Michel Ziekman, startup- en scale-up banker bij Rabobank: “Via de Rabo Innovatielening hebben we €150.000 gefinancierd. De eerste twee jaar hoeft daar niets van te worden afgelost.  Dat geeft startups ademruimte om verder te bouwen aan hun businesscase. De lening geeft ons de kans om bedrijven te helpen in een fase waarin banken normaal gesproken nog niet instappen. Rabobank wil niet alleen financieren op het moment dat iedereen dat doet, maar juist voorop lopen bij baanbrekende innovaties rondom duurzaamheid en andere transities.”

Prins: “Bij Rabobank durven ze verder te kijken dan alleen cijfers. Ze begrijpen het ecosysteem en werken samen met partijen uit het ecosysteem. Dankzij die samenwerkingen ontstaat een sterk netwerk waarin kennis, financiering en vertrouwen samenkomen.” 

Ziekman beaamt dat; hij vindt het belangrijk om onderdeel te zijn van het ecosysteem. Zo overlegt hij maandelijks met partijen als BSF en BOM, is zijn kantoor gehuisvest op de High Tech Campus in Eindhoven, en elke eerste maandag van de maand zit hij op de campus van de TU/e. “Daar ben ik ook in contact gekomen met Menno [Prins, red.]. Door onderdeel te zijn van het ecosysteem kunnen we ervoor zorgen dat we kennis en expertise samenbrengen.”

Een ecosysteem dat werkt

Voor een startup als Helia Biomonitoring is het Brabantse innovatienetwerk een grote steun in de rug. “Het ecosysteem werkt goed,” benadrukt Prins. “Als je innovaties wilt realiseren, moeten verschillende expertises samenkomen. Dankzij de juiste partners kun je snel schakelen, focus houden en vertrouwen bouwen richting klanten en investeerders.”

Vooruitblik: van lactoferrine naar wereldwijde impact

De startup staat aan de vooravond van een belangrijke fase. De eerste sensor wordt op dit moment getest door een fabriek in Brabant. Tegelijkertijd kijkt het team al verder vooruit. “Onze sensor is een platformtechnologie,” vertelt Prins. “We kunnen straks ook andere eiwitten meten en sensoren ontwikkelen voor de productie van voedingsmiddelen en biologische medicijnen. Dat zijn markten met een grote impact.” 

Voor nu focust Helia Biomonitoring op Europa, maar daarna moet haar technologie wereldwijd beschikbaar worden. “Het is onze missie is om bij te dragen aan efficiëntere en slimmere productieprocessen overal ter wereld,” besluit Prins.