Groene energie levert 40% van elektriciteit wereldwijd in 2024

Volgens de energiedenktank Ember is voor het eerst sinds de jaren 1940 meer dan 40% van de elektriciteit in de wereld afkomstig van koolstofarme bronnen. Het aandeel van de EU is zelfs nog schoner, met meer dan 71% koolstofarme elektriciteit. De bevindingen maken deel uit van de Global Electricity Review voor 2024 van de organisatie.

In totaal produceerden hernieuwbare energiebronnen 858 TWh aan nieuwe elektriciteit - genoeg om bijna een vierde van het jaarlijkse verbruik in de VS te dekken. Nieuwe opwekking van zonne-energie was goed voor meer dan de helft van deze productie - 474 TWh. Volgens de analisten zal de groei van hernieuwbare energie de stijgende vraag naar elektriciteit de komende jaren overtreffen.

"Zonne-energie is de motor achter deze wereldwijde overgang. Het was de grootste bron van elektriciteit in de afgelopen drie jaar, en het heeft meer dan twee keer zoveel toegevoegd in vergelijking met elke andere bron van elektriciteit in 2024," zegt Nicolas Fulghum, hoofdauteur van het onderzoek.

© Ember

Nederland: koploper in groene elektriciteit

Nederland is een van de koplopers in deze transitie. Uit een analyse van Ember blijkt dat 54% van de elektriciteit die in 2024 in het land wordt opgewekt, afkomstig is van koolstofarme bronnen. Wind is de primaire bron van groene stroom (27%). Wind en zon dragen samen voor 45% bij aan de totale productie - drie keer zoveel als het wereldwijde gemiddelde.

Bovendien behoudt Nederland zijn positie als wereldleider op het gebied van zonne-energie, met een 6e plaats wereldwijd wat betreft het aandeel van met zonne-energie opgewekte elektriciteit. "Voorbeelden zoals Nederland versterken het belang van zonne-energie. Ondanks dat het land op zo'n hoge breedtegraad ligt, maakt zonne-energie 18% uit van de elektriciteitsmix," benadrukt Fulghum.

Gebruik fossiele brandstoffen gehalveerd in Nederland

Hernieuwbare energie neemt een steeds grotere rol aan. In 2024 was het goed voor de helft van de totale productie.

Lees meer

EU loopt voorop

De EU loopt voorop in de energietransitie. Het gebruik van fossiele brandstoffen is sterk gedaald en sinds 2007 gehalveerd. Momenteel zijn wind en kernenergie de belangrijkste opwekkingsbronnen. Daarnaast voeren de lidstaten de hitlijsten aan wat betreft het aandeel van zonne- en windenergie in de elektriciteitsopwekking. Hongarije heeft het hoogste aandeel in de opwekking van zonne-energie (25%), terwijl Denemarken de lijst aanvoert wat betreft het aandeel van windenergie (58%). Ierland, Portugal, Duitsland, Nederland, Finland, Zweden en Spanje behoren tot de top vijftien van landen met het grootste aandeel in windenergie.

Hoe kan de EU de uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen ondersteunen? Door in te zetten op batterijopslag en flexibiliteit van het elektriciteitsnet. “Het blok profiteert van een onderling verbonden systeem, aangezien de Europese Commissie actie onderneemt om de uitbouw van de transmissie in de verschillende landen op elkaar af te stemmen,” zegt de Ember-analist.

Batterijopslag tilt zonne-energie naar een hoger niveau

"Daarna is het aan het nationale beleid om batterijopslag te stimuleren en de vergunningverlening te hervormen. Dat is een grote uitdaging in veel markten, zoals Duitsland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Zonne-energie ontwikkelt zich snel en het systeem moet dezelfde snelheid hebben. Nu de kosten van batterijen ook dalen, is het veel duurder om niet in deze technologieën te investeren, gezien de voordelen die ze op de lange termijn bieden," vervolgt Fulghum.

De denktank neemt in zijn analyse het geval van Californië op, waar de batterij in 2024 een vijfde van de dagelijkse piekbelasting in de avonduren voor zijn rekening neemt. Dit aandeel is vorig jaar verdubbeld en is omhooggeschoten ten opzichte van de 2% van drie jaar geleden. De studie vermeldt ook een recente analyse van Fraunhofer, waaruit bleek dat het nu goedkoper is om een zonne-energiecentrale op nutsschaal met geïntegreerde opslag te exploiteren dan een energiecentrale op fossiele brandstof.

Toch heel veel ruimte op het stroomnet voor batterijparken

TenneT heeft een slimme manier gevonden om 9,1 gigawatt aan verborgen netcapaciteit te benutten.

Lees meer

Minder afhankelijk

China is wereldleider in de ontwikkeling van schone energie en genereert meer dan de helft van alle wind- en zonne-energie ter wereld. Volgens Fulghum wordt een dergelijke uitrol bevorderd door overheidsbeleid en een sterke productiebasis. China domineert de wereldwijde toeleveringsketen van zonnepanelen, met een aandeel van meer dan 80% in alle productiefasen.

"Toch is er een scheiding tussen China als het productiecentrum van zonnepanelen en het daadwerkelijke gebruik van zonnepanelen. Als dat paneel eenmaal in Nederland op de grond ligt, zal het daar tientallen jaren stroom produceren. In die mate zijn we minder afhankelijk van de brandstofimport die nodig is om een fossiele centrale van stroom te voorzien. Ook al zijn er vragen over de afhankelijkheid van Chinese import, er zijn nog steeds enorme voordelen," benadrukt de analist.

Nu geopolitieke spanningen de wereldhandel onder druk zetten, bieden hernieuwbare energiebronnen de mogelijkheid om de afhankelijkheid te verminderen. "In dat opzicht zijn de door Trump aangekondigde heffingen opnieuw een teken dat de wereldwijde markten, inclusief die voor fossiele brandstoffen, volatiel zullen zijn. Het is verstandig om minder afhankelijk te worden van buitenlandse fossiele brandstoffen en te investeren in veilige energie van eigen bodem," concludeert Fulghum.

Handelsoorlog: 5 Europese tech-alternatieven om te overwegen

Toenemende spanningen wakkeren interesse in Europese digitale tools aan. Hier zijn vijf alternatieven die je zou moeten kennen.

Lees meer