Groei NL arbeidsproductiviteit vraagt om radicale verandering, aldus TNO
Nederland loopt achter in de ontwikkeling van de arbeidsproductiviteit. In vergelijkbare landen stijgt de waardecreatie per uur arbeid de afgelopen jaren sneller dan in Nederland.
Published on January 21, 2025
Medewerker Philips Eindhoven. © Philips
Als hoofdredacteur is Aafke verantwoordelijk voor de artikelen en eventcontent, maar ze schrijft ook graag zelf. Ze maakt complexe zaken toegankelijk en vertelt de verhalen achter technologie.
TNO roept op tot een harde trendbreuk in de economische benadering van Nederland. Het land moet zich focussen op hoogwaardigere groei. Dit betekent investeren in onderzoek en ontwikkeling (R&D), technologie en vaardigheden om arbeidsproductiviteit te verhogen. Nederland loopt achter op andere Europese landen qua productiviteitsgroei, ondanks dat de productiviteit met $88 per uur boven het Eurozone-gemiddelde ligt. Flexibele en laagproductieve arbeidsvormen zijn sinds 2014 toegenomen, wat de concurrentiepositie verzwakt. In een whitepaper dat TNO vandaag publiceerde, pleit het onderzoeksinstituut voor een gezamenlijke inspanning van overheid, bedrijfsleven en onderwijsinstellingen. Het doel? Innovaties sneller toepassen, vooral in het mkb, en publieke R&D-investeringen verhogen tot 3% van het BBP. Zonder deze veranderingen dreigt een dalende welvaart en een zwakkere concurrentiepositie voor Nederland. Kortom, innovatie en samenwerking zijn cruciaal om de Nederlandse economie op koers te houden.
De opmerkelijke Nederlandse arbeidsproductiviteit
Nederland bevindt zich in een opmerkelijke positie. Met een arbeidsproductiviteit van $88 per uur ligt het land significant boven het Eurozone-gemiddelde van $77 en het EU27-gemiddelde van $71. Toch is er reden tot zorg. De groei van de arbeidsproductiviteit blijft achter bij andere Europese landen. Een belangrijke oorzaak is dat Nederland sinds 2014 steeds meer leunt op flexibele en laagproductieve arbeid. Dit heeft geleid tot verminderde investeringen in de scholing van tijdelijk personeel. De huidige R&D-investeringen in Nederland bedragen ongeveer 2,2% van het bbp, wat onder de Europese doelstelling van 3% ligt.
De grote vraag is of Nederland de beschikbare menskracht wel op de meest productieve manier inzetten. De focus ligt nog te vaak op diploma's in plaats van op daadwerkelijke vaardigheden, wat de efficiënte inzet van menselijk kapitaal belemmert.
.jpg&w=828&q=75)
Scenexus staat op als spin-off van TNO met direct een investering van € 1,6 miljoen
Eerste investering door LUMO Labs om de uitrol van stedelijke planningssoftware te versnellen
Innovatie als sleutel tot groei
Een groot deel van het innovatiepotentieel, vooral in het MKB, blijft momenteel onbenut. TNO pleit voor een versnelde toepassing van arbeidsbesparende technologieën zoals robotisering en AI. Dit vereist een gezamenlijke inspanning van overheid, bedrijven en onderwijsinstellingen voor verhoogde investeringen in innovatieve sectoren. Specifieke aandacht gaat uit naar sectoren met groeipotentieel, zoals de hightech maakindustrie en kennisintensieve diensten. Deze innovaties zijn essentieel voor een sterke economie en het behoud van goede publieke voorzieningen.
Investeren in omscholing, benutten van talent
Om de arbeidsproductiviteit te verhogen, is een meersporenbeleid nodig. TNO benadrukt het belang van het ontwikkelen van de juiste vaardigheden bij medewerkers voor het effectief toepassen van innovaties. Dit vraagt om een trendbreuk in de huidige aanpak. De nadruk moet verschuiven van flexibele arbeid naar duurzame werkgelegenheid met continue scholing. Dit betekent investeren in omscholing en het beter benutten van beschikbaar talent, waarbij de focus ligt op vaardigheden in plaats van alleen op formele kwalificaties.
De universiteit in 2050: ‘Iedereen is welkom en kiest zijn eigen pad’
Hoe zie jij de universiteit in de toekomst? De TU Eindhoven vraagt bezoekers van de Dutch Design Week om mee te denken.