GPT-NL in de maak: een taalmodel met Nederlandse wetgeving als basis
Met GPT-NL heeft Nederland vanaf dit jaar een eigen taalmodel.
Published on January 28, 2025
Team IO+ selecteert en brengt de belangrijkste nieuwsverhalen over innovatie en technologie, zorgvuldig samengesteld door onze redactie.
De veiligheidssector heeft veel documenten, zoals aangiftes, rechtszaken en afgeluisterde gesprekken. Het is lastig om snel de juiste informatie te vinden in al deze documenten. Een taalmodel kan hierbij helpen, zolang het goed begrijpt hoe de Nederlandse wetgeving werkt. Ook moet vertrouwelijke informatie goed beschermd blijven. Met GPT-NL heeft Nederland vanaf dit jaar een eigen taalmodel.
In dit project, een samenwerking tussen TNO, SURF en het Nederlands Forensisch Instituut, wordt de digitale soevereiniteit van Nederland veiliggesteld. Dit model is speciaal ontwikkeld voor toepassingen binnen het veiligheidsdomein, van politiediensten tot het Openbaar Ministerie, en kan worden aangepast aan de meest gevoelige en kritische toepassingen.
GPT-NL is daarmee een soort fundament waarop instanties verder kunnen bouwen. Toepassingen, zoals voor de politie, moeten nog verder ontwikkeld worden. Zo ontstaan er verschillende modellen, waarbij de informatie binnen een organisatie blijft. In de loop van 2025 wordt het model al ingezet.
GPT-NL heeft geen achterdeurtje
In een video legt Saskia Lensink, TNO Consultant, uit hoe het nieuwe taalmodel werkt en waarom het belangrijk is voor de rijksoverheid. Ze benadrukt dat alles wat de overheid doet en opschrijft toegankelijk moet zijn voor iedereen, en taalmodellen kunnen hierbij een grote rol spelen.
Hoewel je bijvoorbeeld ChatGPT kunt gebruiken voor simpele taken, zoals een sinterklaasgedicht, komt het soms voor dat je een taalmodel wilt inzetten voor meer gevoelige documenten, zoals overheidsinformatie, politieverslagen of zorgverzekeringsdocumenten. Lensink wijst erop dat zelfs experts, die veel weten over deze technologie, vaak niet volledig begrijpen hoe modellen zoals ChatGPT werken. Dit maakt het nog belangrijker om altijd kritisch te blijven. In GPT-NL wordt geen "achterdeurtje" ingebouwd waarmee mensen mee kunnen kijken, en bijvoorbeeld de AVG wordt strikt nageleefd.
Enorme hoeveelheid rekenkracht
Dit project is belangrijk omdat de ontwikkeling van dergelijke technologie veel rekenkracht vereist, iets wat individuen of kleine bedrijven moeilijk kunnen bekostigen, zo legt Lensink uit. Dankzij de samenwerking met onder andere supercomputerbedrijf SURF, beschikt het project juist over heel veel rekenkracht.
Bovendien worden veel experts uit verschillende organisaties samengebracht. Daardoor kunnen zij grondig onderzoeken wat binnen de kaders van de wet valt.
Autonoom Europa
Met GPT-NL zetten we een grote stap richting een autonoom Europa in 2040, waarin AI werkt volgens Europese normen en waarden.
EU-rapport over cyberbeveiliging onthult kritieke kwetsbaarheden in telecom- en energiesector
De beoordeling identificeert kwetsbaarheden in de toeleveringsketen, met name in 5G-netwerken en infrastructuur voor hernieuwbare energie.