Fiducial gaat met autonoom systeem de strijd tegen drones aan

Toen drone-activiteit afgelopen weekend Eindhoven Airport twee uur lang stillegde (en soortgelijke incidenten alarmsignalen deden afgaan in de buurt van de militaire bases Volkel en Kleine Brogel), werd een verontrustende realiteit onderstreept: vijandige drones worden sneller, goedkoper, autonomer en moeilijker te stoppen. Om ze tegen te gaan is meer nodig dan alleen detectie. Er is onderschepping nodig en, in toenemende mate, autonomie in de systemen die daarvoor zorgen.

Dat is precies waar Fiducial, een in Delft gevestigd bedrijf voor 3D-positionering en navigatie, onverwacht een van de snel groeiende nieuwkomers op het gebied van defensie in Europa is geworden. Net als BeephoniX (lees hier hun verhaal) kan Fiducial cruciale elementen toevoegen in onze af en toe hopeloos lijkende strijd tegen drones.

“We zijn pas een half jaar geleden overgestapt op defensie”, vertelde CEO Andreas Verbruggen aan het publiek van Blue Magic Netherlands. “Daarvoor richtten we ons op onderhouds- en kwaliteitsborgingsoplossingen. Maar we realiseerden ons dat de IP die we in de eerste jaren hadden opgebouwd, waaronder gepatenteerde 3D-positionering, direct een oplossing kon bieden voor de problemen waarover we uit Oekraïne hoorden.”

Binnen enkele maanden in de frontlinie, niet binnen enkele jaren

Verbruggen is sinds de zomer vijf keer naar Oekraïne gereisd om rechtstreeks met eenheden en fabrikanten samen te werken. Bekwame dronepiloten zijn volgens hem nu “een van de grootste knelpunten” in de oorlog. Het is bijna onmogelijk om een Shahed met een snelheid van 200 km/u te onderscheppen terwijl je naar een korrelige analoge feed kijkt. Voeg daar nog GPS-storing en communicatieblokkades aan toe, en de noodzaak van autonomie wordt duidelijk.

Dus bouwde Fiducial het.

In juni begon het bedrijf met de ontwikkeling van software voor het autonoom onderscheppen van langeafstandsaanvalsdrones, zoals Shahed-drones. Tegen het einde van de zomer voerden ze al veldtests uit, zowel overdag als 's nachts, waarbij hun software doelen detecteerde, volgde, achtervolgde en insloot.

In verschillende testruns - Verbruggen liet ze trots zien tijdens zijn pitch op Blue Magic - bereikte het autonome systeem het onderscheppingspunt voordat de menselijke piloot kon reageren. “In sommige tests moest de piloot het overnemen om een botsing te voorkomen, omdat ons systeem de drone anders daadwerkelijk zou raken”, merkte Verbruggen op.

Het doel voor begin 2026: meer dan 20.000 autonome onderscheppingsdrones per maand inzetten met Oekraïense partners.

Een niet-AI-aanpak die dag en nacht werkt

Een van de meest opvallende claims: de onderscheppingskern van Fiducial is niet afhankelijk van AI. “De meeste oplossingen maken tegenwoordig gebruik van AI-modellen, maar wij niet”, aldus Verbruggen. “Het voordeel is dat het direct uit de doos werkt, dag en nacht. Als een drone van vorm of snelheid verandert, hoeven we niets opnieuw te trainen.”

Het systeem draait op toegankelijke hardware – Jetson, Orange Pi en andere goedkope computerkaarten – waardoor massale implementatie mogelijk is ondanks de veranderlijkheid van de toeleveringsketen. Het kan worden geïntegreerd in zowel quadcopters als interceptors met vaste vleugels.

Een menselijke operator blijft voorlopig in de loop, hoewel het systeem nu al volledig zelfstandig zou kunnen werken. “Het is niet nodig, maar we kiezen ervoor om de operator voorlopig te behouden”, aldus Verbruggen.

GNSS-denied navigatie: een zijwaartse camera omzetten in een 3D-kaart

Het tweede belangrijke product van Fiducial is GNSS-denied navigatie, waarbij alleen de zijwaarts gerichte camera van de drone wordt gebruikt om de positie te bepalen. De zijwaartse oriëntatie is volgens Rovers cruciaal.

“Naar beneden kijken is gemakkelijker voor een prototype, maar onbetrouwbaar in echte missies”, zei hij. “Met een zijwaartse oriëntatie krijg je horizon-gegevens, meer 3D-structuur, een grotere robuustheid en de mogelijkheid om veel lager en sneller te vliegen.”

Het systeem heeft geen IMU nodig, waardoor het platformonafhankelijk en eenvoudig te integreren is. Uit vroege tests blijkt dat het alleen met visuele aanwijzingen en een kaart met lage resolutie kan vliegen; zelfs beelden op Google Maps-niveau zijn voldoende. Besprekingen met Oekraïense dronemakers leiden tot de eerste implementaties begin 2026.

Counter-UAS vanaf de grond: gedistribueerd, goedkoop, moeilijk te vernietigen

Een derde ontwikkelingsgebied betreft detectie vanaf de grond. Met behulp van meerdere goedkope (€ 70) camera's om doelen te trianguleren, kan het systeem drones tot op "subpixelprecisie" lokaliseren.

“Onze oplossing is meer dan 2000 keer goedkoper dan radar”, aldus Verbruggen. “Het is passief, gedistribueerd en je kunt meerdere systemen in een rugzak meenemen.”

Hij benadrukt dat het geen vervanging is voor radar, maar een aanvullende laag die hiaten opvult, vooral tegen laagvliegende of langzaam vliegende drones. In combinatie met akoestische detectiesystemen zoals van BeephoniX kunnen de twee oplossingen elkaar aanvullen. “Dat is precies wat we willen”, bevestigt Verbruggen tijdens de vraag-en-antwoordsessie. “Lanceren op basis van één sensor, volgen met een andere.”

Schaalvergroting, werving en fondsenwerving

Fiducial verkoopt software, terwijl dronefabrikanten de hardware-integratie verzorgen. De ingenieurs van het bedrijf krijgen continu feedback rechtstreeks van Oekraïense frontlinie-eenheden, waardoor snelle iteratie mogelijk is. Encryptieprovider EmProof (ook aanwezig op Blue Magic) zorgt ervoor dat de geïmplementeerde software niet kan worden gestolen, en Fiducial werkt samen met Emergent aan geïntegreerde oplossingen.

Het bedrijf is momenteel op zoek naar uitbreiding: 5 tot 7 mensen, waaronder een chief commercial officer met ruime ervaring in defensie. Ook staat Fiducial naar eigen zeggen op het punt een financieringsronde af te ronden. Een andere, grotere kapitaalverhoging is gepland voor 2026 om de Europese expansie en massale inzet te ondersteunen.

Een gedurfde ambitie

Gevraagd naar de langetermijndoelen, aarzelde Verbruggen niet: “We willen de nummer één leverancier worden van 3D-visie- en 3D-navigatiesoftware voor autonome UAV's.”

Nu het aantal drone-incidenten in Nederland toeneemt – van de tijdelijke sluiting van Eindhoven tot de voortdurende bewaking in de buurt van Volkel en Kleine Brogel – zijn Europese defensietroepen op zoek naar snel inzetbare, schaalbare autonomie. Fiducial gokt erop dat software, en niet hardware, de sleutel zal zijn.