Eindhoven is toe aan een nieuwe spoorlijn

Met de geplande uitbreiding van ASML op de Brainport Industries Campus (BIC) Noord en de al lang bestaande wens voor een station bij Eindhoven Airport, is de discussie over een nieuwe lokale spoorbaan weer actueel. Deze spoorbaan zou belangrijke locaties zoals BIC Noord, Eindhoven Airport, Meerhoven, ASML, het Maxima Medisch Centrum, de High Tech Campus en het stadscentrum kunnen verbinden. Een dergelijke infrastructuurverbetering kan de bereikbaarheid van de regio aanzienlijk bevorderen, zowel intern als met de buitenwereld.

De groei van ASML vraagt om betere infrastructuur

De Brainport Industries Campus (BIC) Noord in Eindhoven staat op het punt om een thuisbasis te worden voor ongeveer 20.000 werknemers van ASML. Deze uitbreiding is onderdeel van een bredere visie voor de regio, waarin €2,51 miljard geïnvesteerd wordt in infrastructuur, woningbouw en maatschappelijke projecten. De huidige campus van ASML is qua OV uitsluitend bereikbaar per bus en ook de locatie van de nieuwe campus is niet op het spoor aangesloten.

De uitbreiding van ASML op BIC Noord biedt een uitgelezen kans om na te denken over een nieuwe lokale spoorbaan. Dit zou een soort S-Bahn of Metro moeten zijn. Deze spoorbaan zou niet alleen de nieuwe en bestaande campussen van ASML verbinden, maar ook andere belangrijke locaties zoals Eindhoven Airport, Meerhoven en het Maxima Medisch Centrum. Een dergelijk netwerk zou niet alleen de bereikbaarheid verbeteren, maar is met de sterke economische groei in de regio ook noodzakelijk.

Is dit niet de Brainportlijn?

Ja en nee. De Brainportlijn zoals voorgesteld is in principe nog steeds een bus op een grotendeels vrije busbaan. Nu kan je met gelede bussen tot best een hoge vervoerscapaciteit komen, maar je haalt niet het niveau van een spoorlijn als het gaat om ruimtebeslag versus capaciteit. En hoewel een spoorlijn wellicht minder futurisch aandoet dan de autonome pods van de Brainportlijn is spoor wel efficiënter.

En er is een psychologisch aspect. Mensen hebben meer vertrouwen in spoor. Dit is zichtbaar bij het mislukte transferium aan de Aalsterweg. Het is niet zichtbaar verbonden, mensen van buiten hebben geen vertrouwen dat ze hier met een bus weg kunnen komen, of ooit weer terug kunnen komen. Glimmende spoorrails geven het vertrouwen dat er ook echt vervoer is.

De noodzaak van een station bij Eindhoven Airport

De discussie over een station bij Eindhoven Airport is al jaren gaande. In 2017 werd een haalbaarheidsstudie uitgevoerd door Brainport City, maar de complexiteit en kosten van de aanleg van een Sprinterstation leidden tot vertragingen. Desondanks blijft de wens voor een station bij Eindhoven Airport bestaan, vooral nu de luchthaven blijft groeien. Een nieuwe spoorlijn die de luchthaven verbindt met de stad en andere belangrijke locaties zou een aanzienlijke verbetering zijn ten opzichte van de huidige busverbindingen.

Een nieuwe lokale spoorbaan zou niet alleen de bereikbaarheid van belangrijke locaties verbeteren, maar ook bijdragen aan de duurzaamheid van de regio. Door het gebruik van het openbaar vervoer te stimuleren, kan de uitstoot van CO₂ worden verminderd en kan de verkeersdrukte afnemen. Bovendien zou een dergelijke spoorlijn de regio aantrekkelijker maken voor bedrijven en werknemers, wat de uiteindelijk de economische groei verder zou stimuleren, maar ook voor de korte termijn al hoogst noodzakelijk is om de geplande groei van ASML en zijn toeveranciers mogelijk te maken.

De realisatie van een nieuwe lokale spoorbaan zou echter niet zonder uitdagingen zijn. De kosten en complexiteit van de aanleg van een dergelijke infrastructuur zijn aanzienlijk. Daarnaast moet er rekening worden gehouden met de impact op de omgeving en de bestaande infrastructuur. Desondanks wegen de voordelen op de lange termijn zwaarder dan de nadelen, zeker gezien de enorme groei die de regio verwacht.