Karremans: Europa moet inzetten op tech en de interne markt

Waar de VS de laatste 25 jaar enorme ecomische sprongen maakte, bleef Europa gedesilusioneerd achter. Minister van Economische Zaken Vincent Karremans maakte vandaag een scherp contrast tussen de economische trajecten van de twee continenten en waarschuwde dat de toekomstige welvaart van Europa afhangt van technologie en diepere marktintegratie. Hij sprak vandaag bij de lancering van het nieuwe instituut voor chips en hightechsystemen van de universiteit van Eindhoven.

“In 2000 waren de meest waardevolle bedrijven ter wereld voor ongeveer de helft Europees en voor de helft Amerikaans. Tegenwoordig staan er bijna uitsluitend Amerikaanse bedrijven op de lijst”, vertelde Karremans zijn publiek in Eindhoven. “Het meest waardevolle Europese bedrijf, ons eigen ASML, staat pas op nummer 29.”

Die verschuiving heeft volgens hem de positie van Europa op het wereldtoneel verzwakt. Hij herinnerde aan de handelsbesprekingen tussen de EU en de VS van afgelopen zomer, waarbij Washington invoerheffingen op Europese goederen oplegde. “Het was net een pokerspel”, zei Karremans. “President Trump had twee azen in handen, terwijl president Von der Leyen een acht en een twee had. Met die hand kun je niet winnen. Zeker niet als je tegenstander je kaarten kent.”

Technologie en de interne markt

De minister wees op twee hoofdoorzaken: de gefragmenteerde interne markt van Europa en de achterstand op het gebied van hightech. Als voormalig ondernemer beschreef hij uitbreiding naar andere EU-landen als “een complete nachtmerrie”, een probleem dat volgens hem nog steeds duizenden bedrijven hindert. “Het frustreert niet alleen ondernemers, het vertraagt ook de economische groei. En de samenleving betaalt de prijs, omdat de overheidsinkomsten die wetenschap, onderwijs en gezondheidszorg financieren, afhankelijk zijn van bloeiende bedrijven.”

Technologie, en met name halfgeleiders, was de tweede pijler van zijn boodschap. Karremans merkte op dat de vijf meest waardevolle Amerikaanse bedrijven (Nvidia, Microsoft, Apple, Google en Amazon) allemaal technologiebedrijven zijn die zijn gebouwd op innovaties op het gebied van halfgeleiders. Europa blijft ondertussen grotendeels een afnemer. “ASML vertelt me dat minder dan drie procent van hun omzet naar Europese klanten gaat”, zei hij. “Als je een voorbeeld van afhankelijkheid wilt, dan is dat het.”

Om het roer om te gooien, benadrukte Karremans de lancering van de European Semiconductor Coalition, die wordt gesteund door alle 27 EU-lidstaten, en de overhandiging van een gezamenlijke halfgeleiderverklaring aan de Europese Commissie. “Die eenheid is uniek”, benadrukte hij. “Iedereen ziet nu de urgentie in. We hebben niet alleen een Beethoven-project voor Eindhoven nodig, we hebben ook een Beethoven nodig voor Dresden, Milaan, Parijs, Praag – noem maar op.”

Nederland zal ook bijna 250 miljoen euro bijdragen aan halfgeleiderinnovatie via een Europees programma, dat op Prinsjesdag werd aangekondigd. De minister sloot af door deze investeringen te koppelen aan het nieuwe Future Chips and High-Tech Systems Institute in Eindhoven. “Toekomstige chips betekenen toekomstige economie”, zei hij. “Dit is ons gouden ticket naar groei.”