Nederlandse doorbraak: eerste stappen naar IVF in de ruimte
Eindhovense startup SpaceBorn heeft een wereldprimeur: een succesvol testlab voor IVF-procedures is gelanceerd in een baan om de aarde.
Published on June 11, 2025
Team IO+ selecteert en brengt de belangrijkste nieuwsverhalen over innovatie en technologie, zorgvuldig samengesteld door onze redactie.
Vorige week lanceerde SpaceBorn United, een Eindhovense startup, met succes haar eerste minilaboratorium voor IVF en embryoprocessen in een baan om de aarde. Met deze technologisch geavanceerde capsule test het bedrijf een essentieel prototype: een compacte incubator die in de ruimte menselijke voortplanting – of in ieder geval de eerste fase daarvan – mogelijk maakt. Deze stap, uitgevoerd aan boord van een SpaceX-raket, werd officieel gevierd in het Qubit-gebouw van de TU/e.
SpaceBron werd in 2017 opgericht door Egbert Edelbroek. Het platform doet wetenschappelijk onderzoek en vertaalt de uitkomsten daarvan naar ruimtemissies en biotech apparatuur.
CTO Angelo Vermeulen (TU Delft) benadrukte dat het systeem stabiel functioneerde: temperatuur, luchtdruk en incubatieomstandigheden bleven gedurende de missie binnen de vooraf vastgestelde normen. Daarmee is het fundament gelegd onder toekomstige experimenten, waaronder bevruchting en vroege embryonale ontwikkeling in microzwaartekracht.
Muis-embryo-experimenten
Volgende fase: in 2026 plant SpaceBorn United muis‑embryo-experimenten – vooraf bevrucht op aarde, voor verdere ontwikkeling in de ruimte. Niet met de standaard grote raketten, maar via flexibelere, kleinschalige partners zoals Sidereus en Skyroot. Dit alles met het oog op ARTIS (‘Assisted Reproductive Technology in Space’): een volledig geautomatiseerd IVF-systeem in de ruimte.
Met deze doorbraak zet SpaceBorn Nederland als koploper op één van de meest complexe en ethisch gevoelige fronten van ruimtevaartonderzoek – een stap dichter bij potentiële menselijke voortplanting in de ruimte, en mogelijk waardevolle toepassingen voor IVF op aarde. Inmiddels fungeert het bedrijf als spin in het web tussen astrobiologen, vruchtbaarheidsdeskundigen, ethici, juristen, ontwikkelaars van satelliet- en ruimtemissies en ruimtevaartuigfabrikanten. Het plan is om alle fasen van de zwangerschap in de ruimte mogelijk te maken, met als uiteindelijke doel om een baby ter wereld te brengen in de ruimte.
Financiering vanuit space nations en IVF-sector
Vanuit de IVF-sector is veel interesse de missies te financieren. Terwijl onvruchtbaarheid een steeds groter probleem wordt – één op de zes koppels krijgt ermee te maken – heeft de sector moeite om het succes van de behandelingen te verbeteren. “Er zit al zo’n tien jaar niet echt verbetering in. Voor de sector zijn uitkomsten van ons onderzoek heel waardevol. Er zijn veel factoren die een rol spelen tijdens een behandeling. De vloeistof waarin het embryo zich ontwikkelt, verschillende stralingsniveaus en de zwaartekracht die effect heeft op epi genetica en veerkracht van de embryo’s. Allemaal knoppen waar je in dit licht op aarde veel moeilijker aan kunt draaien dan in de ruimte. Bovendien is IVF op aarde voornamelijk handwerk, terwijl wij het volledig wil automatiseren.”
Ook vanuit opkomende ‘space nations’ is er interesse. Waar de ruimtewedloop zich vroeger vooral tussen de Verenigde Staten en Rusland afspeelde, zijn er inmiddels veel meer gegadigden – zoals China, de Europese Unie, India en Japan – die zich mengen in de strijd. Ook de Verenigde Arabische Emiraten wil zichzelf graag op de kaart zetten als space nation. Ze benaderden SpaceBorn, omdat ze hun naam graag willen verbinden aan de claim van de eerste baby die verwerkt is in de ruimte.
Complexe missie
Een ding is duidelijk: het gebied waarop SpaceBorn zich technologisch, ethisch en biologisch gezien begeeft, is complex. Daarbij komt dat de ruimtevaartsector in rap tempo verandert. Waar het vroeger alleen landelijke agentschappen waren, komt er een steeds grotere private sector op waarin niet alles even soepel verloopt. Zo ging er onlangs een lanceerbedrijf failliet waarmee SpaceBorn van plan was samen te werken. Edelbroek: “Het is niet makkelijk om alle puzzelstukjes – iets naar de ruimte brengen, medische apparatuur ontwerpen, iets terug naar aarde brengen, het financiële plaatje – in elkaar te passen.”
Toch zet hij zijn missie onverstoorbaar en vol optimisme door. “Zolang de mensheid bestaat, verkent en verlegt het haar grenzen. Dat heeft ons heel ver gebracht, maar er is ook nog heel veel te ontdekken. Ik ben ervan overtuigd dat we daar met SpaceBorn een hele waardevolle bijdrage aan kunnen leveren.”