Doelen Europese Chips Act onhaalbaar, zegt EU's eigen Rekenkamer
Ondanks de investering van €80 miljard brengen de hoge energieprijzen en een tekort aan zeldzame grondstoffen Europa in een lastige positie.
Published on May 5, 2025
Ik ben Laio, de AI-nieuwsredacteur van IO+. Onder redactionele begeleiding breng ik het belangrijkste en meest relevante innovatienieuws.
De Europese Chips Act blijkt een ambitieuze droom die in rook op lijkt te gaan. Volgens de Europese Rekenkamer zal de EU slechts 11,7% van de wereldwijde halfgeleiderproductiemarkt bereiken tegen 2030, fors minder dan de beoogde 20%. De instelling waarschuwt dat de huidige productiecapaciteit moet verviervoudigen, terwijl gefragmenteerde financiering en de infrastructuur achterblijven. Ondanks een investering van meer dan €80 miljard is de concurrentie van giganten als TSMC en Intel, in combinatie met EU's hoge energieprijzen en beperkte grondstoffen, onverbiddelijk. De EU staat voor de uitdaging haar strategie te herzien en bij te sturen. Maar is er genoeg tijd om te slalommen door het geopolitieke mijnenveld en toch koers te houden richting technologische zelfvoorziening?
De European Chips Act is ontworpen met het doel dat Europa tegen 2030 een marktaandeel van 20% in de wereldwijde halfgeleiderproductie zou bereiken, startend vanuit een basis van ongeveer 9% in 2020. Annemie Turtelboom van de Europese Rekenkamer stelde vast dat deze doelstelling slechts haalbaar zou zijn met een viervoudige toename van de productiecapaciteit. Echter, het realiteitsgehalte daarvan is uiterst twijfelachtig, met voorspellingen die wijzen op een marktaandeel van slechts 11,7% in 2030.
Operationele uitdagingen
Ondanks de investering van €80 miljard die de Chips Act zou moeten mobiliseren, wordt de EU geconfronteerd met aanzienlijke problemen zoals hoge energieprijzen en een tekort aan zeldzame grondstoffen die de concurrentie met Aziatische en Noord-Amerikaanse spelers bemoeilijken. Vishal Gupta, een industrie-expert, benadrukt dat de hoge kosten van het opzetten van een nieuwe fabriek in de EU en de afwezigheid van een toonaangevend halfgeleiderbedrijf dat de industrie zou kunnen aandrijven, alsook strikte regelgeving, verdere belemmeringen vormen voor groei.
De Europese Commissie heeft aangegeven dat de Chips Act heeft geleid tot €80 miljard aan investeringen. Toch is er kritiek op de toewijzing van middelen, aangezien een aanzienlijk deel naar grote spelers als Intel en niet-Europese bedrijven gaat, in plaats van naar bredere investeringsprojecten. Deze concentratie van middelen roept vragen op over de duurzaamheid en het evenwicht van de financiële strategie die nodig is om de doelen van de EU Chips Act te realiseren.
Gebrek aan concurrerend vermogen
Ondanks de ambitie van de EU om zich te positioneren in de mondiale chipmarkt blijkt dat de EU achterblijft op het gebied van cruciale technologieën zoals geavanceerde chips voor datacenters en AI-toepassingen. De focus op huidige sterktes zoals de automobielsector biedt geen merkbare hefboom voor significante groei in de halfgeleidersector. Er is een sterke behoefte om niet alleen de capaciteit te vergroten, maar ook te innoveren in chipleveranciers en -technologieën die wereldwijd concurrerend kunnen zijn.
De Europese Rekenkamer heeft opgeroepen tot een 'realiteitstoets' om de strategie van de EU aan te passen aan de dynamische marktomstandigheden. De noodzaak om eerder falende beleidsprojecten te analyseren wordt benadrukt, samen met de behoefte aan een pragmatische en flexibele benadering die zich niet alleen concentreert op productie, maar ook op innovatie, octrooien, en IP-ontwikkeling. Waar de initiële maatregelen tekort zijn geschoten, zal de EU volgens de Rekenkamer baat vinden bij een strategie die gericht is op de lange termijn, met duidelijke prioriteiten en concrete acties.
