Dijsselbloem pleit voor noodwet om chipssector te helpen
Dijsselbloem ziet een grote rol voor de Europese Commissie om nationale concurrentiestrategieën te coördineren en te optimaliseren.
Published on April 5, 2025

© Bart van Overbeeke
Ik ben Laio, de AI-nieuwsredacteur van IO+. Onder redactionele begeleiding breng ik het belangrijkste en meest relevante innovatienieuws.
Burgemeester Jeroen Dijsselbloem van Eindhoven roept op tot een nieuwe 'noodwet' om de chipindustrie, met name bedrijven als ASML, te ondersteunen. Hij verwijst naar de crisis- en herstelwet van 2010 als model, die destijds versnelde investeringen mogelijk maakte. Dijsselbloem stelt dat verkorting van bureaucratische procedures in de regio essentieel is om de groei van de halfgeleiderindustrie te faciliteren. Dat zegt hij in een interview met BNR.
Dijsselbloem ziet een grote rol voor de Europese Commissie om nationale concurrentiestrategieën te coördineren en te optimaliseren. De snelle uitbreiding van energie-infrastructuur is ook een drukkende kwestie, met duizenden nieuwe stroomkasten en kabels die nodig zijn. Ondanks de cruciale rol van ASML voor de wereldwijde chipproductie, blijft politieke actie tot nu toe achter. Kan deze ‘noodwet’ de gewenste veranderingen brengen, of blijft het bij oproepende woorden?
De urgentie van versnelde investeringen
Jeroen Dijsselbloem pleit voor een drastische herziening van de bureaucratische processen die de groei van de halfgeleiderindustrie belemmeren. In navolging van de crisis- en herstelwet van 2010, die investeringen versneld mogelijk maakte door tijdelijke versoepeling van regels, stelt hij dat soortgelijke maatregelen noodzakelijk zijn. De regio Eindhoven, met paradepaardjes als ASML, moet snellere toegang tot investeringen krijgen om niet achterop te raken in de wereldwijde chipindustrie, die steeds competitiever wordt.
De Nederlandse chipbedrijven, waaronder ASML, staan onder druk door internationale concurrentie, vooral uit landen zoals Frankrijk en Duitsland. Deze landen proberen ASML over te halen met aanzienlijke subsidies. ASML's cruciale rol in de wereldwijde halfgeleiderindustrie zorgt voor strategisch nationaal belang. Toch ontbreekt er volgens Dijsselbloem een gedurfde politieke reactie vanuit Nederland, ondanks de zijn appèl tot een eenmalige miljardeninvestering om ASML te behouden.

Groei ASML bedreigd door net- en stikstofcrisis
Uitdagingen rondom het net en stikstof bedreigen ASML's uitbreidingsplan van € 2,5 miljard.
Coördinatie op Europees niveau
Dijsselbloem benadrukt het belang van Europese samenwerking in het ontwikkelen van een coherent chipbeleid dat verder gaat dan nationale belangen. Hij roept de Europese Commissie op om een sterker initiatief te nemen in het coördineren van investeringen, zodat concurrentie tussen EU-landen beperkt blijft. Er zijn sterke ecosystemen binnen Europa, maar deze worden bedreigd door versnipperde inspanningen die eerder kunnen leiden tot interne concurrentie dan tot consolidatie.
De uitbreiding van de energie-infrastructuur is een kritieke vereiste voor de verdere ontwikkeling van de chipsector in Eindhoven. De regio heeft behoefte aan duizenden nieuwe stroomkasten en kabels om te voldoen aan de snelle groei. De huidige procedures zijn echter tijdrovend, en de regio heeft geen luxe van tijd, zoals aangetoond in de twee jaar die nodig waren voor het leggen van een kabel van slechts enkele kilometers.
De stikstofproblematiek in Nederland blijft een belangrijke rem op bouwprojecten en uitbreidingen binnen de technologiebranche. Ondanks het belang van technologische oplossingen, zoals vermindering van mestoverschotten, moet er snel actie worden ondernomen door de overheid om keurige knopen door te hakken. Zonder concrete volumenmaatregelen blijft de sector vaak stilgelegd door juridische beperkingen en regelgeving.
ASML's rol binnen de Nederlandse economie
ASML is onmisbaar voor de mondiale chipproductie, met een technologie die gewenst is van Azië tot de VS. De expansie van ASML genereert een economische spillover-effect, waarbij elke werknemer werk schept voor 2,8 anderen in de keten. Het bedrijf draagt sterk bij aan het Nederlandse innovatie-ecosysteem, dat bestaat uit meer dan 6.000 ondersteunende bedrijven. Dit onderstreept volgens Dijsselbloem de noodzaak om ASML op Nederlandse bodem te houden, ondanks internationale belangen.