Dijsselbloem: komende maanden cruciaal voor high tech industrie
"Bedrijven - waaronder ook ASML - zullen uit Nederland vertrekken als groei in de knel komt door netcongestie of stikstofbeperking."
Published on June 9, 2025
Jeroen Dijsselbloem bij Buitenhof
Medeoprichter van Media52 en hoogleraar Journalistiek, bouwt aan IO+, events en Laio, met focus op commerciële kansen—en blijft schrijven voor IO+.
Als er in de komende maanden geen beweging komt in de netcongestie en de stikstofbeperkingen, zullen high tech bedrijven zich genoodzaakt zien hun uitbreidingsplannen buiten Nederland te realiseren. "Dat speelt letterlijk vandaag", zei burgemeester Jeroen Dijsselbloem van Eindhoven zondag in een gesprek bij het tv-programma Buitenhof. Daarnaast ziet hij enorme uitdagingen rond woningbouw, het aantrekken van talent en de investeringen in kansrijke scale-ups.
De val van het Nederlandse kabinet helpt daar niet bij, zo zegt hij. “De dossiers lagen al stil, maar nu komt daar nog meer vertraging bovenop,” aldus Dijsselbloem. Als burgemeester van de grootste stad binnen de Brainportregio, die momenteel door de hightechindustrie rond ASML een cruciale drager is van de economische groei in Nederland, merkt hij dagelijks hoe hoog de nood is.
External Content
This content is from youtube. To protect your privacy, it'ts not loaded until you accept.
Hoewel lopende afspraken over bijvoorbeeld het project Beethoven - waarin 2,5 miljard euro is toegezegd voor infrastructuur, woningbouw en talentontwikkeling - gewoon doorgaan, benadrukt Dijsselbloem dat cruciale strategische keuzes nu dreigen te blijven liggen. En dat kan verregaande gevolgen hebben. “De stroomproblematiek is vandaag acuut,” zegt hij. “Er zijn bedrijven die nu moeten beslissen: breiden we hier uit of vertrekken we naar het buitenland?”
Komende maanden cruciaal
Volgens Dijsselbloem is de onzekerheid over stikstof, stroomcapaciteit, woningen, talent en financiering een directe bedreiging voor de voorgenomen uitbreiding van ASML. “Als we daarover in de komende maanden geen duidelijkheid kunnen bieden, is het risico reëel dat ASML naar elders vertrekt. En dat zou desastreus zijn, niet alleen voor Brainport, maar voor de strategische positie van Nederland en Europa in de wereldwijde technologiesector.” Hij denkt overigens niet dat het zover zal komen. "Die duidelijkheid zal er komen."
De burgemeester maakt zich vooral zorgen over de structurele onderinvestering in technologie. “In Zuid-Korea wordt 17 miljard geïnvesteerd in vier jaar tijd. In Nederland wordt juist bezuinigd op R&D.” Sinds 2019 is het R&D-budget in OESO-landen met 17% gestegen. In Nederland is dat met 4% gedaald. “En dan vragen we ons af waarom bedrijven uitwijken naar Amerikaanse of Aziatische investeerders,” aldus Dijsselbloem.
Investeringsbank
Hij pleit daarom voor een nationale investeringsbank met een Europese bankvergunning, op afstand van de politiek. “Een bank met een balans van zo'n honderd miljard die investeert in defensietechnologie, in fotonica, in batterijen en in de scale-ups die het verschil moeten gaan maken.” Alleen zo kan Nederland zijn strategische autonomie behouden, meedoen in de wereldwijde technologierace én zijn economische slagkracht behouden.
“Wat nu nodig is,” besluit Dijsselbloem, “is politieke moed om onderscheid te maken tussen consumptieve uitgaven en investeringen. Nu gooien we alles op een hoop en dat zit ons dwars. Met een nationale investeringsbank ontstaat er ruimte om verantwoord meer te investeren - en dat hebben we nodig.”
