COP30 van start: zo kan klimaattechnologie een verschil maken

Vandaag gaat in het Braziliaanse Belém de klimaattop van start, aan de rand van de kwetsbare Amazone. De vorige top in Azerbeidzjan liet nog een wrange nasmaak achter: weken van overleg over klimaatfinanciering leverden ontwikkelingslanden weinig op. Ook dit keer zijn de verwachtingen niet al te best. Vandaag en morgen zal de focus onder andere liggen op wetenschap en technologie.

Onder anderen demissionair premier Dick Schoof en demissionair minister Sophie Hermans zijn aanwezig. Maar de VS zijn niet aanwezig dit jaar. Ook China, India en Rusland laten hun topfiguren thuis en sturen alleen vice-ministers of onderhandelingsdelegaties. Binnen Europa blijven eveneens stoelen leeg: de Belgische premier is afwezig door politieke onderhandelingen, enkele kleinere lidstaten sturen niemand.

Deze top moest het keerpunt worden: het moment waarop landen de belofte van Parijs – de opwarming beperken tot 1,5 graden – weer serieus nemen. Maar met verwaterde Europese doelen, een afwezige VS en een wereld die klimaatmoe lijkt, dringt zich een andere vraag op: blijft het bij praten?

Enigszins progressie

Ondanks alle tegenslagen en doelen die in de afgelopen jaren niet werden gehaald, is er wel enigszins progressie geboekt. Er zijn wel degelijk afspraken gemaakt die verschil hebben gemaakt:

• COP21 (Parijs, 2015): Het Parijsakkoord werd gesloten, met als doel de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C. Geen perfecte oplossing, maar een belangrijk keerpunt.
• COP27 (Egypte, 2022): Voor kwetsbare landen werd een internationaal fonds voor schade en verlies opgezet.
• COP28 (Dubai, 2023): Voor het eerst erkenden landen in een COP-besluit dat ze moeten afstappen van fossiele brandstoffen.
• COP29 (Azerbeidzjan, 2024): Er kwamen nieuwe toezeggingen voor klimaatfinanciering, maar deze zijn onvoldoende gezien de omvang van de crisis.
• COP30: Wat deze top uiteindelijk oplevert, blijft nog onzeker.

Wetenschap en technologie uit Nederland

Dit jaar werkt COP met thematische sessies. Vandaag en morgen staan onder andere wetenschap en technologie centraal. Zo wordt er ingegaan op de rol van AI in de klimaatcrisis.

Bedrijven en samenwerkingsverbanden wereldwijd kunnen een grote impact maken op het klimaat. In Nederland bruist het ook van de bedrijvigheid rondom klimaatinnovatie. Startups en scale-ups zetten ambitieuze stappen om CO₂ te reduceren. Hier zijn drie opvallende voorbeelden.

Paebbl – CO₂-mineralisatie

In Rotterdam heeft Paebbl ’s werelds eerste continue CO₂-mineralisatiefabriek geopend. Het bedrijf vangt CO₂ uit de lucht en zet het om in een mineraal dat cement kan vervangen, een van de grootste bronnen van wereldwijde CO₂-uitstoot. Jaarlijks kan de installatie tot 500 ton CO₂ opslaan, waardoor bouwmaterialen duurzamer worden en de klimaatimpact aanzienlijk daalt.

Carbyon – Direct Air Capture

Carbyon uit Eindhoven ontwikkelt mobiele machines die CO₂ direct uit de lucht halen. De eerste Carbyon Go-unit kan jaarlijks 3.000 kilogram CO₂ verwijderen, vergelijkbaar met 150 bomen. Het sorptiemiddel werkt razendsnel, 200 keer sneller dan andere DAC-technologieën, en de units kunnen overal worden ingezet waar hernieuwbare energie beschikbaar is. Zo draagt Carbyon bij aan een snelle, schaalbare CO₂-reductie.

SeaO₂ – CO₂ uit de oceaan

SeaO₂, een spin-off van TU Delft, filtert CO₂ uit zeewater via een elektrochemisch proces. Omdat oceaanwater meer CO₂ bevat dan lucht, is de technologie energie-efficiënter. Hun proefinstallatie verwijdert 25 ton CO₂ per jaar, met plannen om tegen 2030 jaarlijks een miljoen ton te verwijderen. Zo pakt SeaO₂ niet alleen klimaatverandering aan, maar helpt het ook verzuring van de zee tegen te gaan.