BarionX vindt bedreigingen met drones, neutronenbundels en AI
Startup uit Eindhoven onthult zijn gedurfde detectieconcept tijdens het Blue Magic Netherlands-evenement.
Published on December 25, 2025
Peggie Rombouts, BarionX © Nadia ten Wolde
Medeoprichter van Media52 en hoogleraar Journalistiek, bouwt aan IO+, events en Laio, met focus op commerciële kansen—en blijft schrijven voor IO+.
Tijdens het Blue Magic Netherlands-event had het publiek al heel wat ambitieuze pitches over defensietechnologie gezien. Maar toen Peggie Rombouts van BarionX het podium betrad bij Avular at Melt in Eindhoven en rustig begon te praten over drones die gerichte neutronenbundels afvuren, leunde de zaal voorover.
“Ons doel is simpel”, begon ze. “De echte bedreigingen opsporen, zodat de wereld in vrede kan leven.” Maar de manier waarop BarionX dat wil bereiken, is allesbehalve simpel.
Het probleem: meer bedreigingen, minder manieren om ze te zien
Rombouts schetste vier problemen waar militaire en veiligheidsdiensten vandaag de dag mee te maken hebben. De vraag naar bewaking groeit snel, vooral langs de 4000 kilometer lange oostgrens van de NAVO. Vijandige actoren maken gebruik van afleidingsmanoeuvres en desinformatie. En het ergste van alles: de huidige sensoren kunnen simpelweg niet in gesloten, metalen objecten kijken.
“Je ziet een zeecontainer”, zei ze, terwijl ze naar de dia wees. “Maar wat zit erin? Dat weten we niet. LiDAR en radar kunnen niet door staal heen kijken.”
Blue Magic Netherlands
Lees hier al onze verhalen over Blue Magic Netherlands, gericht op innovatie in de defensie-industrie.
Het idee: containers scannen vanuit de lucht
De oplossing van BarionX klinkt als sciencefiction, maar is gebaseerd op echte kernfysica. Het concept maakt gebruik van twee drones: één uitgerust met een compacte neutronenbron, de andere met een gammastralingsdetector.
De bron-drone vuurt een gerichte neutronenstraal af op een object, bijvoorbeeld een container bij een grensovergang. Wanneer neutronen op materiaal terechtkomen, veroorzaken ze materiaalspecifieke gammastraling. De tweede drone vangt die gammastraling op en voert een AI-gestuurde spectrale analyse uit.
“Spectrale analyse geeft een indicatie van het dreigingsniveau”, legt Rombouts uit. “Bevat deze container explosieven of wapens? Of is hij onschadelijk?”
BarionX begint niet vanaf nul. Een technologische partner heeft al een compacte neutronengenerator van 2 meter en 100 kg gebouwd, “ongeveer mijn lengte”, grapt Rombouts, en een stationair TRL4-prototype heeft met succes explosieven geïdentificeerd.
Van fysica naar een vliegende demonstrator
Om dit om te zetten in een inzetbaar systeem zijn verschillende stappen nodig:
- Proof of principle (ongeveer € 100.000) om de use case te valideren
- Proof of concept (ongeveer € 400.000) om een functionerende laboratoriumopstelling te bouwen
- Demonstrator (ongeveer € 4 miljoen) met een operationele detectiedrone
- Minimum viable product (ongeveer € 8 miljoen) klaar voor inzet in de praktijk
“Dit is waar de echte investering om de hoek komt kijken”, aldus Rombouts. “Maar ook partnerschappen. Wij zijn geen dronebouwers. Wij leveren het detectiesysteem.”
Tijdens de levendige vraag-en-antwoordsessie kwam de noodzaak van samenwerking herhaaldelijk naar voren. Iemand vroeg naar de coördinatie van drones, een ander naar de bediening vanuit vrachtwagens of zeeschepen. Rombouts bevestigde: “Een voertuiggebaseerde versie is eenvoudiger. Maar vandaag hebben we het over luchtvaart.”
Fysica, veiligheid en praktische beperkingen
Toen de vragen technisch werden, kwam Cor Datema, medeoprichter van BarionX, haar op het podium vergezellen. Kan de straal kilometers ver reiken in plaats van honderden meters? “In theorie kunnen neutronen grote afstanden afleggen”, zei hij. “Maar in de praktijk maakt verstrooiing in de lucht gebruik op lange afstand uiterst moeilijk.”
Cor Datema, BarionX © Nadia ten Wolde
Hoe zit het met de veiligheid? " Herhaalde blootstelling is niet gezond“, merkte Cor op. ”Maar een eenmalige scan op 100 meter afstand is niet gevaarlijk. Het vereist een risicoanalyse per geval.“
De neutronenbundel van het systeem heeft een smalle spreiding van 10 graden, specifiek voor deze toepassing. Het detecteren van de bundel zelf is moeilijk: ”Je hebt een gespecialiseerd apparaat nodig. Normaal gesproken kan niemand het meten."
Een heavy-tech team dat een gewaagde stap zet
BarionX bevindt zich nog in een vroeg stadium, maar is verre van onervaren. “We zijn een tech-heavy team”, aldus Peggie Rombouts. “We brengen kennis mee op het gebied van kern- en deeltjesfysica, engineering en het opzetten van succesvolle ondernemingen. We beginnen niet vanaf nul.”
Hun ambitie reikt verder dan containers: bedreigingen vanuit de lucht, ruimtevaarttoepassingen, zelfs het detecteren van drugssmokkelboten op zee.
Maar de kernmissie blijft haarscherp: “Er is geen wondermiddel”, zegt Rombouts. “Maar door detectiesystemen te integreren – waaronder die van ons – kunnen we helpen de echte bedreigingen op te sporen.”
Op Blue Magic Netherlands maakte BarionX één ding duidelijk: het defensietechnologie-ecosysteem van Eindhoven is niet bang om de moeilijkste natuurkundige problemen aan te pakken om de wereld er een beetje veiliger van te maken.