Logo

Als Nederland tien keer zoveel inwoners telt

In de columnreeks "Hoe de wereld eruit zou zien, als…" verkent Elcke Vels intrigerende scenario's die afwijken van de status quo. Elke column wordt ondersteund door AI-gegenereerde afbeeldingen.

Published on December 14, 2024

Skyscraper tiny houses

Alles wat nieuw is, is razend interessant! Dat is het motto van onze DATA+ expert Elcke Vels. Ze schrijft verhalen over AI en hoe dat onze maatschappij beïnvloedt, heeft een serie over cyber security en interviewt Nederlandse innovatie maestro’s. Ook onderzoekt ze in haar ‘What if…’ column intrigerende scenario's die afwijken van de status quo.

Nederland. Het vertrouwde stukje aarde waar ik ben geboren en getogen. Het land van nuchtere mensen, een mentaliteit die ik zeker kan waarderen. Nee, aan ons kikkerlandje heb ik absoluut geen hekel.

Toch moet ik iets bekennen. Soms droom ik ervan hoe het zou zijn om in een ander land te wonen. De reden is simpel – ik houd van natuur. Echte, ongerepte wildernis, zoals ik die heb ervaren tijdens mijn reizen naar de VS en Zweden.

Het valt niet te ontkennen: Nederland is ontzettend vol. Met 18 miljoen inwoners is het een uitdaging om ruimte te vinden voor woningen, landbouw en windmolens. En als de levensverwachting blijft stijgen en migratie toeneemt, zitten we binnen de kortste keren echt hutje mutje.

LIOF

Dat geeft stof tot nadenken. Wat, als… Nederland tien keer zoveel inwoners telt? Wat als we in de komende decennia niet 18 miljoen, maar 180 miljoen mensen huisvesten? Kunnen we hier nog een plezierig bestaan hebben, of bezwijkt ons land onder zijn eigen gewicht?

Een gedwongen tiny-house beweging

Fast forward naar 2300. Een rijtjeshuis met een tuin? Dat is inmiddels geschiedenis. Er is simpelweg geen ruimte meer voor privétuinen in dit overvolle land. Er heeft een gedwongen tiny-house-beweging plaatsgevonden. De gebouwen zijn gigantisch: torenhoge flats met honderden verdiepingen, ontworpen met geavanceerde technieken om bijvoorbeeld windbestendigheid te garanderen. Maar binnen die imposante bouwwerken speelt zich een ander verhaal af: gezinnen van vier personen wonen in appartementen niet veel groter dan de gemiddelde garagebox in 2024. Het klinkt misschien claustrofobisch, maar verrassend genoeg went alles. Overal in deze verticale wereld ontstaan nieuwe manieren van leven, met gedeelde groene terrassen en gemeenschappelijke ruimtes die de plek innemen van de traditionele achtertuin.

De Randstad heeft zich intussen ontwikkeld tot een aaneengesloten megastad. Wat ooit afzonderlijke steden waren – Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Rotterdam – is nu een uitgestrekte metropool.

Voedselvoorziening: de verticale boer 

Met zoveel monden te voeden behoren ook traditionele akkers tot de verleden tijd. De toekomst ligt in radicaal verticale landbouw: torenhoge gebouwen waar groenten en fruit groeien onder led-licht en gecontroleerde omstandigheden. De klassieke Hollandse aardappel heeft plaatsgemaakt voor exotischere gewassen zoals quinoa, algen en insectenrijke voeding. Deze producten zitten boordevol eiwitten en essentiële voedingsstoffen. Met meer voedingswaarde geproduceerd op een fractie van de ruimte die de traditionele landbouw ooit innam. Vlees? Dat komt uit een laboratorium. Gekweekte kipfilet en 3D-geprinte biefstuk zijn niet alleen duurzaam, maar smaken verrassend goed. In steden als Amsterdam en Delft verrijzen indrukwekkende torens die functioneren als stadsboerderijen, met slimme systemen voor waterbeheer en afvalverwerking.

Vertical farm

Wegen: van weg- naar vliegverkeer 

Files? Dat begrip bestaat niet meer. Op de weg rijden is geen optie meer. Het Hyperloop-testcentrum heeft enorme vooruitgang geboekt, en de snelwegen zijn vervangen door een netwerk van hyperloopbuizen. PostNL maakt gebruik van geavanceerde drones die binnen no-time pakketjes door de lucht sturen. Het bijbaantje als bezorger is inmiddels verleden tijd – je avondeten komt namelijk ook per drone. Altijd op tijd, warm en vers!

Energie: hypermodern en duurzaam 

In een Nederland met 180 miljoen inwoners is een hypermoderne energievoorziening absoluut cruciaal. Per vierkante kilometer gebruiken we tien keer zoveel stroom als nu. Denk aan de enorme hoeveelheden energie die nodig zijn voor verticale landbouwtorens, ondergrondse treinnetwerken, en miljoenen huishoudens in compacte hoogbouw. Alles en iedereen moet voorzien worden. Het energienetwerk in 2300 werkt decentraal en bestaat uit een netwerk van zogenoemde ‘energie-bubbels’: zelfvoorzienende clusters die samenwerken, maar ook autonoom kunnen functioneren. 

We maken gebruik van een geïntegreerd zonneparksysteem, offshore windparken en drijvende waterkrachtcentrales. We hebben meer duurzame stappen gemaakt: deze bronnen worden aangevuld met kernfusietechnologie, die schone, onuitputtelijke energie levert. Dat hebben we dus eindelijk voor elkaar gekregen. In Groningen, waar ooit aardgas de boventoon voerde, liggen nu gigantische batterijen die energie opslaan en herverdelen voor het hele land.

In ons DNA

Het omgaan met ruimtegebrek zit in ons bloed. Kijk maar naar de steden van nu: onze straten zijn beduidend smaller dan die in de Verenigde Staten. In grote steden als Utrecht vind je enorme ondergrondse fietsenstallingen, zodat er voldoende parkeerplek is voor fietsen en de stad toch zijn compacte charme behoudt. 

Die vindingrijkheid blijven we in de toekomst verder doorpushen. Van innovatieve architecturen die torenhoge gebouwen geschikt maken voor tienduizenden bewoners, tot hyperloopstructuren – Nederland zal zichzelf keer op keer opnieuw uitvinden.

De eindeloze bossen van Zweden of de ruige wildernis van de VS zal ik hier in de toekomst niet terugvinden. Dat blijft een gemis. Maar de Nederlandse vindingrijkheid maakt een hoop goed. Dus voorlopig ben ik nog niet klaar met dit eigenzinnige stukje aarde.

Airplane

Zo ziet Schiphol er (misschien wel) uit over 300 jaar

In de columnreeks "Hoe de wereld eruit zou zien, als…" verkent Elcke Vels intrigerende scenario's die afwijken van de status quo. Elke column wordt ondersteund door AI-gegenereerde afbeeldingen.