Hoe een regel uit de postkoetstijd nog altijd goud waard is

Innovatie gaat tegenwoordig razendsnel. Nieuwe ideeën worden in no-time ontwikkeld, getest en opgeschaald. Maar bij patenten houden we nog altijd vast aan een regel uit de tijd dat een paard het snelste vervoersmiddel was: het prioriteitsjaar.

Gek genoeg is juist dat ouderwetse prioriteitsjaar vandaag de dag strategisch superbelangrijk voor ondernemers. Sterker nog: het kan het verschil maken tussen slim groeien of onnodig veel kosten maken.

Marco Coolen, AOMB. Foto © Bart van Overbeeke

Wat is dat prioriteitsjaar eigenlijk?

In de tijd van de postkoets moest je letterlijk van land naar land reizen om je patentaanvraag overal fysiek in te dienen. Om ondernemers daarin tegemoet te komen, werd het prioriteitsjaar bedacht:

✔️ Je vraagt eerst een patent aan in één land.
✔️ Vanaf dat moment heb je 12 maanden de tijd om in andere landen dezelfde uitvinding te beschermen.
✔️ Binnen dat jaar kun je wereldwijd je rechten veiligstellen, terwijl je oorspronkelijke indieningsdatum blijft gelden.

Zo hoefde je niet alles tegelijk te regelen en kon je rustig je strategie bepalen.

Waarom is het vandaag nog steeds zo waardevol?

Je zou denken: in het digitale tijdperk is dat niet meer nodig. Toch is het prioriteitsjaar relevanter dan ooit. Ondernemerschap gaat tegenwoordig razendsnel, maar juist daarom wil je flexibiliteit. Je weet immers vaak pas na een paar maanden waar de echte kansen liggen.

Het prioriteitsjaar werkt dan als een optie:

• Je claimt alvast een vroege datum (belangrijk als anderen dezelfde innovatie ontdekken).
• Je hebt een jaar de tijd om markten te testen.
• Pas na dat jaar beslis je waar je echt bescherming wilt aanvragen.

Dat geeft je ruimte om zonder enorme kosten te experimenteren, partnerschappen op te bouwen en de interesse in jouw innovatie te peilen.

Zo gebruik je het prioriteitsjaar slim

Een paar tips om optimaal gebruik te maken van het prioriteitsjaar:

✔️ Start klein: Dien je eerste aanvraag in bij een nationale instantie zoals het Octrooicentrum Nederland of via een Europese route.
✔️ Test de markt: Gebruik het jaar om te kijken waar je product aanslaat, waar copycats opduiken en waar investeerders interesse tonen.
✔️ Maak een plan: Beslis voor het einde van het jaar welke landen echt belangrijk zijn. Denk daarbij niet alleen aan je thuismarkt, maar ook aan productie- of exportmarkten.

Paard vervangen door glasvezel, maar de strategie blijft

Hoewel het prioriteitsjaar ooit werd bedacht omdat postkoetsen traag waren, past het perfect bij de snelheid van moderne ondernemingen. Je hoeft niet alles meteen vast te leggen, maar je behoudt wel je eerste rechten terwijl je nog onderzoekt hoe de markt zich ontwikkelt.

Soms blijkt een oplossing uit de geschiedenis verrassend toekomstbestendig. Het prioriteitsjaar is daar een prachtig voorbeeld van: oud in oorsprong, maar springlevend in de strategie van slimme ondernemers.

Dus, als je bezig bent met een nieuwe uitvinding: gebruik dat ouderwetse prioriteitsjaar als jouw moderne voorsprong. Je toekomstige zelf zal je dankbaar zijn.