Voor het eerst berekend: 25 miljard geïnvesteerd in energietransitie

In 2023 heeft Nederland minstens 25 miljard euro geïnvesteerd in het verduurzamen van de energievoorziening. Dit blijkt uit de Investeringsmonitor Energietransitie 2023, opgesteld door SEO Economisch Onderzoek in opdracht van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), Invest-NL, Rabobank, Alliander en Gasunie. Hoewel deze investeringen in lijn lijken met wat nodig is om de energiedoelen te halen, waarschuwt het rapport dat het nog onzeker is of de investeringen voldoende zijn.

Er wordt volop gewerkt aan het verduurzamen van de energievoorziening in Nederland. Er wordt geïnvesteerd in wind- en zonne-energie, schonere industrie, energiezuinige woningen en de verbetering van onze energie-infrastructuur. Deze inspanningen vragen aanzienlijke investeringen om CO2-uitstoot te verminderen en de economie minder afhankelijk te maken van geïmporteerde energie. Maar is dit genoeg om de langetermijndoelen te behalen? En worden de investeringen op de juiste plekken gedaan? Om dit te onderzoeken, heeft SEO Economisch Onderzoek in kaart gebracht hoeveel er in 2023 is geïnvesteerd in de energietransitie.

25 miljard

Het onderzoek toont aan dat er in 2023 minstens 25 miljard euro is geïnvesteerd in verduurzaming. Bedrijven droegen het grootste deel bij, met 14 miljard euro, gevolgd door netbeheerders met 7 miljard en huishoudens met 4 miljard. Dit investeringsbedrag ligt ongeveer in lijn met de huidige schattingen van wat er jaarlijks nodig is tot 2025 om de lange termijn energie- en klimaatdoelen te bereiken.

Nog veel onzekerheden

Tegelijkertijd wijst het onderzoek erop dat de cijfers nog veel onzekerheden bevatten en dat de gebruikte methode verder moet worden verfijnd. SEO baseerde zich voornamelijk op subsidie- en fiscale regelingen om de investeringen te schatten, maar dit geeft geen volledig beeld. Daarnaast wordt deze methode minder nauwkeurig naarmate duurzame investeringen rendabeler worden zonder subsidies, mede door het afbouwen van fossiele subsidies die momenteel nog voor oneerlijke concurrentie zorgen. Ook is meer inzicht nodig in de vraag of de investeringen gericht zijn op de juiste sectoren en technieken. Hoewel er veel aandacht gaat naar hernieuwbare elektriciteit, werpt het rapport de vraag op of er voldoende focus is op andere essentiële ontwikkelingen, zoals de overgang van aardgas naar duurzame warmte. Bovendien blijft het onzeker of de huidige schattingen van de benodigde investeringen volledig zijn.

Virtueel elektriciteitsnet houdt Schiphol Trade Park operationeel ondanks congestie

Dankzij het virtuele netwerk van Spectral zijn bedrijven op Schiphol Trade Park operationeel en breiden ze uit, ondanks de congestieproblemen op het netwerk.

Read More

Kip-ei verhaal

Volgens Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE, is het zeer de vraag of Nederland de komende jaren de €25 miljard aan investeringen zal behalen, zo zegt hij tegen het FD. Hij stelt dat de overheid meer zou moeten doen om Nederland uit de huidige impasse te trekken.

Hij legt bovendien uit dat Nederland zich momenteel in een kip-of-ei situatie bevindt. De grote uitstoters, zoals Tata Steel en de raffinage-industrie, moeten overstappen op schone energiebronnen, maar deze bedrijven zijn pas bereid te investeren als ze zeker weten dat er voldoende groene stroom beschikbaar is wanneer de nieuwe installaties gereed zijn. Bijvoorbeeld, Tata heeft de stroom van vierhonderd windturbines nodig voor de productie van groen staal. Ondertussen willen ontwikkelaars van windparken er zeker van zijn dat er voldoende vraag naar stroom is wanneer hun parken operationeel zijn en dat ze een eerlijke prijs kunnen krijgen. Dit vereist ook tijdige infrastructuur, maar netbeheerders kunnen de groeiende vraag en het aanbod van stroom nu al niet bijhouden. Bovendien lopen de ontwikkelingen van de infrastructuur voor het gebruik van groene waterstof, essentieel voor de verduurzaming van de industrie, vertraging op. Het risico is dat iedereen op elkaar gaat zitten wachten.