Besluitvorming in kankerbehandeling vertrouwt steeds meer op AI

AI-systemen bieden cruciale ondersteuning voor gepersonaliseerde kankerzorg, maar zijn slechts zo nuttig als hun interactie met artsen toelaat. In een recente studie, uitgevoerd in twee ziekenhuizen en met 81 evaluaties voor long- en leverkanker, hielp AI bij dosisaanpassingen in radiotherapie. Analyse toonde aan dat vertrouwen in AI-aanbevelingen een grote rol speelt; 76% van de beslissingen voor longkanker werd door AI aangepast om zowel tumorcontrole als weefselschade te optimaliseren. Echter, twijfel over behulpzame dosisverhogingen blijft bestaan, vooral zonder overtuigend klinisch bewijs. Kritiek van artsen benadrukt de noodzaak om AI-aanbevelingen in klinische context te plaatsen. Hoewel AI de consistentie tussen artsen verbeterde, blijft menselijk oordeel onmisbaar.

Deze bevindingen wijzen erop dat AI de dynamiek van oncologische zorg transformeert, maar dat de rol van de arts cruciaal blijft voor succesvolle implementatie.

De impact van AI op klinische beslissingen

AI-ondersteuning bij kankerbehandeling leidt tot significante aanpassingen in klinische besluitvorming. Bij niet-kleincellige longkanker (NSCLC) werd 57% van de behandelbeslissingen aangepast na AI-consultatie, terwijl dit bij leverkanker (HCC) 47% was. Opmerkelijk is dat 88% van alle evaluaties minimaal twee aanpassingen bevatte na AI-input. Het vertrouwen in AI-aanbevelingen varieert sterk tussen artsen, met aanpassingspercentages die lopen van 0% tot 100% voor NSCLC en 22% tot 67% voor HCC. In Nederland zien we vergelijkbare ontwikkelingen, waarbij ziekenhuizen zoals het Antoni van Leeuwenhoek actief AI implementeren in hun oncologische zorgtrajecten. Deze integratie vormt een cruciale stap in de modernisering van de kankerzorg.

Behandeloptimalisatie door AI-assistentie

De impact van AI op behandelresultaten is significant. Het UMC Utrecht heeft inmiddels vier nieuwe onderzoeksprojecten gestart om de effectiviteit van AI bij kankerbehandeling verder te onderzoeken. Een belangrijke ontwikkeling is dat AI de diagnose van hersentumoren tijdens operaties heeft versneld van een week naar slechts 1,5 uur, wat de efficiëntie van behandelingen aanzienlijk verbetert.

Het onderzoek toont een duidelijke correlatie tussen het vertrouwen van artsen in AI en hun bereidheid om AI-aanbevelingen te volgen. Voor HCC werd een sterke correlatie gevonden tussen vertrouwen en acceptatie van AI-advies. Nederlandse experts, zoals Jonas Teuwen van het Antoni van Leeuwenhoek, benadrukken dat AI elk aspect van de zorg zal beïnvloeden. Echter, zoals Wouter Kroese van Pacmed waarschuwt, wordt er soms te lichtvaardig gedacht over de implementatie van AI in de gezondheidszorg. Dit onderstreept het belang van een zorgvuldige integratie waarbij de expertise van de arts centraal blijft staan.

Nederlandse innovaties

Nederlandse zorginstellingen nemen het voortouw in AI-innovatie voor oncologie. TNO heeft een oplossing ontwikkeld voor veilige data-analyse waarbij privacygevoelige informatie beschermd blijft. Het Amsterdam UMC gebruikt AI om behandelresultaten en bijwerkingen te voorspellen. Het IKNL werkt aan AI-modellen voor de behandeling van verschillende kankersoorten. Deze ontwikkelingen sluiten aan bij de internationale trend waarin AI-systemen steeds verfijnder worden in het ondersteunen van klinische besluitvorming. Azam Nurmohamed van het Amsterdam UMC vat de ontwikkeling voor dit moment samen: "AI zal de medewerker niet vervangen, maar een copiloot worden in de zorg."